За време на пандемијата на коронавирус, дали вашите деца користеа слушалки повеќе од вообичаено? Можеби за учење, видеоразговори со роднини или за нивната омилена музика и серии на „Нетфликс“?
Мора да бидете внимателни и за обемот и времетраењето на употребата на слушалките. Слушањето премногу гласно или премногу долго може да предизвика трајно оштетување на слухот. Добрата вест е дека постојат начини да се спречи долгорочно оштетување релативно лесно.
Губењето на слухот кај децата се зголемува
Нашиот слух треба да биде заштитен во текот на животот затоа што оштетувањето на слухот не може да се врати. Ова е причината што имаме стандарди и упатства за изложеност на бучава на работното место кои им кажуваат на работниците кога да користат заштита, како што се чепчиња за уши или штитници за уши.
За жал, се чини дека губењето на слухот кај децата се зголемува. Истражување од минатата година, во кое и двајцата бевме вклучени, го разгледуваше слухот на повеќе од 3,3 милиони деца од 39 земји во период од 20 години.
Откривме дека околу 13 отсто од децата имаат мерливо губење на слухот до 18 години што може да влијае врз нивната способност да дешифрираат звуци важни за разбирање на говорот. Истражувањето посочуваше дека губењето на слухот кај децата се зголемува, но сè уште не знаеме зошто.
Не многу истражувања испитуваат дали употребата на слушалките е директно поврзана со губење на слухот кај децата. Но, во една истражување на 9-11-годишни холандски деца, каде што 14 отсто имале мерливо губење на слухот, околу 40 отсто се изјасниле дека користеле преносни музички уреди со слушалки. Дали слушалките придонеле за губење на слухот? Можеби, но за жал не знаеме со сигурност и потребни се повеќе истражувања.
Како да знаеме дали нешто влијаело врз слухот на нашите деца?
Возрасните обично прво забележуваат проблем со слухот обидувајќи се да ги слушнат јасно повисоките звуци. Звуците може да бидат придушени, или ушите може да се чувствуваат „блокирани“, или може да забележи ѕвонење или зуење, звук што е наречен тинитус.
За разлика од возрасните, децата не знаат како да ги опишат овие симптоми. Наместо тоа, тие можат да користат термини што ги знаат, како зуење на пчелите, свирење или ветер. Родителите треба да го третираат секој симптом на уво како сериозен и да го тестираат слухот на нивното дете.
Прекумерната бучава го оштетува слухот
Нашето внатрешно уво (кохлеа) содржи мали влакнести клетки што ги менуваат звуците што ги слушаме во електрични сигнали за нашиот мозок. Овие влакнести клетки се фино нагодени и се одговорни за различни звучни звуци, како клавишите на пијаното.
Изложеноста на гласна бучава може да ги оштети овие влакнести клетки и нервот што ја поврзува кохлеата со мозокот. Повторното прекумерно изложување на бучава може да доведе до трајно губење на слухот. За жал, до моментот кога некој ќе доживее проблеми со слухот веќе се случило неповратно оштетување.
Што треба да направиме за да го заштитиме слухот на децата?
Ризикот од оштетување на слухот зависи од гласноста и од времетраењето на изложеноста на звукот. Ограничувањето на двете работи помага да се намали ризикот од оштетување на слухот.
Ограничување на гласноста
Ја мериме гласноста на звукот во децибели (dB). Но, важно е да се напомене дека скалата на dB е повеќе логаритамска отколку линеарна. Тоа значи дека звукот од 110 dB (сличен на моторна пила) е всушност многу погласен од звукот од 100 dB. Родителите можат да преземаат бесплатни апликации за мерачи на звук што помагаат при разбирање на обемот на различни опкружувања и активности.
Потешка задача за родителите е следење на гласноста од слушалките на нивните деца. Некои слушалки испуштаат посилен звук, додека други го изолираат звукот во увото.
За да ја разберете специфичната употреба на детето, можете:
– Да слушате со слушалките за да видите колку може да се гласни звуците;
– Да проверите дали децата можат да чујат кога зборувате со нормален глас во близина, преку звуците што се слушаат на слушалките. Ако можат, нивната употреба на слушалки веројатно е на безбедно ниво.
Постојат слушалки дизајнирани за деца кои ја ограничуваат максималната гласност – обично на 85 dB. Додека ограничувањето е одлично, слушањето на 85 dB звуци секој ден не е без ризик.
Слушалките за стопирање на бучавата се друга опција, иако се скапи. Намалувањето на упадот во надворешниот шум треба да значи дека децата можат да го задржат волуменот на слушалките понизок.
Управување со времетраењето
Треба да следиме колку долго сме изложени на некој звук. Секојдневниот разговор е околу 60 dB, што не претставува проблем без оглед на времетраењето на изложеноста. Сепак, упатствата велат дека е безбедно ако сме изложени на звук од 85 dB (како камионот за ѓубре) до 8 часа. Но, ако звукот се зголеми за само 3 dB, односно на 88 dB, енергијата на звукот е двојно зголемена, со што безбедното време на изложеност би се спуштило на 4 часа.
Изложеноста на бучава е кумулативна. Бучавата може да потекнува и од други извори во околината на детето. Размислете за активностите на детето во текот на денот. Родителите треба да се обидат да избегнуваат последователни бучни вежби, како употреба на слушалки, вежбање музика, потоа бучни играчки или игри. Со оглед на вкупните „дози“ на звук во текот на денот, родителите треба да им направат паузи на децата за да им овозможат време на ушите да закрепнат.
Автори: Петер Кареу, проф. на Универзитетот на Мелбурн, и Валери Сунг, педијатар
912