На прашањето дали колпоскопијата е составен дел од гинеколошкиот преглед, како што е примерот во европската практика, како и дали е поразително што жените одат на колпоскопија само кога имаат дијагноза од 3. фаза, одговара д-р Дарко Хусар, специјалист по гинекологија и акушерство:

-Навистина се прашувам зошто колпоскопијата се прави за зголемен вагинален исцедок бидејќи во овој случај, хормоналниот статус, или следствено менструалниот циклус и микроскопското испитување на исцедокот и евентуално дополнителните микробиолошки тестови сигурно имаат многу поголема тежина од колпоскопијата.

Во денешната современа гинеколошка практика колпоскопијата сигурно не е дел од секој рутински гинеколошки преглед (повторувам во секојдневната рутинска практика, а не во супспецијалистичка клиника) бидејќи, иако е навистина безболна (за разлика од други инвазивни дијагностички методи), е премногу „долготраен“ метод. Но, микроскопското испитување на исцедок под микроскоп е секако дел од рутинскиот преглед. Споредбено со Европа, во Хрватска имаме колпоскопи покрај гинеколошките маси – барем јас имам. И го користам секогаш кога е потребно, а тоа е првенствено за понатамошна дијагностика и разјаснување на сомнителни цитолошки наоди и колпоскопски водени биопсии.

Иако цитологијата и колпоскопијата почнаа да се развиваат приближно во исто време, што беше крајот на 40-тите години, цитологијата денес е далеку почувствителен и поважен дијагностички метод од колпоскопијата, особено со високо обучени специјалисти за медицинска цитологија и современи цитолошки дијагностички методи. А во поново време, тестирање за контакт со ХПВ инфекција – што во некои земји каде што гинеколошките здравствени услуги се недостапни и/или скапи, жените можат сами да го прават. Едноставно не верувам во колпоскопски скрининг денес без цитологија.

Можеби во претходните децении, и пред денешниот квалитет на цитолошката дијагностика и другата дијагностика, колпоскопијата можеше да има поголемо место, но денес сигурно не е така. Не би требало да се меша лошата колпоскопија со бројот на млади девојки заразени со ХПВ.

Во Хрватска постои ситуација каде што во текот на првата година по почетокот на сексуалниот живот околу 80 % од жените се заразени и во тој поглед ние сме дел од развиениот свет. Такви проценти на инфекција има и во други европски земји, без оглед на фактот што колпоскопијата е дел од секојдневната практика таму. Не сметам дека колпоскопијата придонела нешто во таа област. Ако нешто придонесе за помал проблем со ХПВ, тогаш тоа е сеопфатна вакцинација на млади жени (и мажи) пред почетокот на сексуалниот живот.

За жал, ние мора малку да го промениме нашиот менталитет, па кога бесплатната вакцинација е можна, добро е да се достигне стапка на вакцинација од малку повеќе од 40 %. Во многу земји таа е веќе далеку над 80 %. Австралија е во водство, каде што вакцинацијата е над 90 %.

Кога ќе се спомене стапката на смртност од рак на грлото на матката, најчесто лошата бројка е последица на лошата селекција за организиран скрининг. Денес, според новите упатства, покрај самиот ПАП тест, тестирањето и генотипизацијата за хуман папилома вирус (ХПВ) сè повеќе влегуваат во секојдневната практика. Ова стана можно бидејќи цената на тестовите во последно време падна.

Доколку се присутни генотипови со висок ризик, особено генотиповите 16,18, 31,33,35,39,45,51,58,68… тогаш на таквите жени ќе треба да им се посвети посебно внимание. Она што е проблем во сите земји што имаат организиран скрининг е одговорот на скринингот. Имено, вкупниот број на извршени цитолошки наоди и бројот на цитолози се совпаѓа со бројот на жени на кои им е потребен скрининг, но проблемот е што истите жени постојано се прегледуваат по сопствена иницијатива (некои дури и премногу), а „другите“, од кои се многу на број, никогаш не го прават тоа и честопати доаѓаат предоцна, поради што бројките се такви какви што се.

Автор: д-р Дарко Хусар, специјалист по гинекологија и акушерство

Извор