Сипаници/варичела е состојба која се препознава по појавата на ненадеен исип на телото, придружен со покачена температура, чувство на премаленост, болки во зглобовите и во мускулите.
Малите сипаници се сметаат за една од најзаразните болести, со оглед на брзината на нивното ширење. Кај децата на возраст од една до седум години морбилите се први на листата со заразни болести.
Најчесто се среќаваат три вида сипаници:
-варичела (овчи сипаници),
-морбили (мали сипаници) и
рубеола (црвени сипаници).
Секоја од овие болести предизвикува различни симптоми и бара различен третман.
Како да препознаете сипаници: како изгледаат кога ќе се појават и како знаете дека се работи за сипаници?
Варичелата се карактеризираат со специфични симптоми кои можат да се препознаат кога болеста ќе избие. Еве опис на тоа како изгледа сипаницата кога ќе избие:
Црвени дамки – сипаниците обично започнуваат како ситни црвени дамки кои се појавуваат на кожата. Овие точки брзо се претвораат во плускавци.
Блескави плускавци – црвените точки се развиваат во плускавци исполнети со проѕирна течност. Плускавците може да се разликуваат по големина, а некои од нив може да бидат поголеми од другите.
Чешање – кожата околу плускавците може многу да чеша. Важно е да не се чепкаат или да се гребат плускавците за да се спречи оштетување на кожата и да се намали ризикот од инфекција.
Кластерирање – плускавците често се собираат заедно, создавајќи црвени, суви области на кожата. Тие можат да се појават по целото тело, вклучувајќи ги лицето, вратот, рацете, нозете и пределот на гениталиите.
Кори – по неколку дена плускавците може да се отворат и да формираат рани кои потоа се сушат и формираат кори. Кога тие ќе паднат, под тоа останува нова кожа.
Важно е да се напомене дека сипаниците може да предизвикаат непријатност, чешање и треска. Симптомите обично се појавуваат од 10 до 21 ден по изложувањето на вирусот. Ако се сомневате дека вашето дете има варичела, важно е да побарате лекарска помош и да добиете соодветен третман и совет.
Кои се вообичаените симптоми на сипаници?
Ќе ги објасниме специфичните симптоми на секој тип на сипаници.
Симптоми на варичела (овчи сипаници):
-Исип
-Покачена температура
-Општа слабост и замор
-Главоболка
-Болка во телото (мускули и зглобови)
-Губење на апетитот
-Чешање
-Промени во столицата
-Проблеми со спиењето (поради интензивно чешање)
-Кашлица или течење на носот.
Симптомите обично започнуваат 10 до 21 ден по изложувањето на вирусот, а болеста може да трае од неколку дена до неколку недели.
Симптоми на мали сипаници (морбили):
-Треска (може да се појави неколку дена пред другите симптоми)
-Течење на носот и кивање
-Кашлица (најчесто сува)
-Конјунктивитис
-Фотофобија (чувствителност на светлина)
-Копликови дамки (мали бели дамки кои изгледаат како зрна бибер/ може да се појават внатре во устата неколку дена пред да се појави исипот)
-Исип (обично започнува на лицето и се шири; црвени точки кои се спојуваат)
-Висока температура
-Болки во грлото
-Општа слабост и замор.
Симптомите обично започнуваат 10 до 14 дена по изложувањето на вирусот. Важно е да се напомене дека сипаниците може да предизвикаат сериозни компликации, особено кај деца под пет години, бремени жени и лица со ослабен имунолошки систем.
Рубеола (црвени сипаници):
Симптомите на рубеола, познати и како „германски или тридневни сипаници“, се движат од благи до умерени и обично се појавуваат две до три недели по изложувањето на вирусот. Еве неколку вообичаени симптоми на рубеола:
-Исип (почнува на лицето и брзо се шири по целото тело)
-Покачена температура
-Симптоми слични на грип (замор, болки во мускулите и зглобовите, главоболка, отечени лимфни јазли)
-Конјунктивитис
-Намален апетит
-Фотофобија (чувствителност на светлина).
Важно е да се напомене дека некои луѓе може да имаат рубеола без да покажуваат симптоми или да имаат многу благи симптоми.
Како се пренесуваат сипаниците?
За да се заразите со вирусот варичела, неопходен е доволно долг контакт лице в лице. Инфекцијата е можна и преку контакт со површина контаминирана со овој вирус. Постои екстремно мала шанса да се заразите со вирусот само ако бидете во затворен простор со заразено лице. Токму поради оваа причина, малите сипаници најлесно се пренесуваат во градинките, каде што децата се во директен контакт.
Овој вирус обично се шири со капки, што значи дека се шири со ситни капки течност што лицето заразено со сипаници ги исфрла во воздухот со кашлање, кивање или зборување. Овие капки можат да го содржат вирусот, а потоа здравите луѓе може да се заразат со вдишување контаминиран воздух.
Директниот контакт со заразено лице може да доведе до пренесување на вирусот. Со допирање на плускавците или исипот на кожата на заразеното лице, или со споделување предмети кои биле во контакт со заразена кожа (на пр., облека, крпи), постои ризик од пренесување на вирусот.
Инкубацијата е периодот што се јавува по контакт со заразено лице, кога лицето не покажува никакви симптоми.
По периодот на инкубација, може да се појават симптоми како премаленост, болка, замор и треска и дури тогаш се формираат красти. Некои деца може да развијат треска, но некои развиваат сипаници без треска. Прво се појавуваат мозолчиња кои се полнат со течност, а потоа пукаат и се формираат красти. Исипот може да се појави каде било на телото, вклучувајќи ги гениталиите и мукозните мембрани.
Како да ги ублажите симптомите на сипаници
За сипаници не постои посебен лек, но на лекувањето се пристапува симптоматски, односно целта е да се ублажат симптомите. При висока температура се дава лек, а во аптеките има препарати кои можат да го олеснат чувството на чешање.
Важно е да се одржува хигиената со редовно туширање, во спротивно може да дојде до инфекција. По туширањето не треба да го триете телото со крпа за да не ги пукнете мозолчињата полни со течност, туку нежно тапкате ја кожата за пешкирот да ја впие водата од вашето тело.
Варичелата обично трае меѓу седум и десет дена, не сметајќи го периодот на инкубација, иако времетраењето може да варира. Но, уште поважно прашање, особено за родителите на бебињата и малите деца, е кога сипаниците варичела престануваат да чешаат? За време на фазата на красти, која трае неколку дена, чешањето обично почнува да се намалува.
912