Кога детето не е подготвено за на училиште, родителите можат да почувствуваат голем притисок и загриженост. Сепак, важно е да се знае дека секое дете ги развива своите способности и вештини со свое темпо. Ако забележите дека вашето дете не е подготвено за училиште, има некои чекори што можете да ги преземете за да му помогнете подобро да се подготви за овој важен чекор во животот. Најчести причини зошто детето сè уште не е подготвено за училиште се социо-емоционална зрелост, стекнување предвештини за читање и пишување, математички предвештини и изговор. Тука ќе се фокусираме на секоја од нив. Еве неколку совети за тоа што да направите кога ќе се соочите со оваа ситуација:
–Комуницирајте со воспитувачите и другите експерти: Првиот чекор е да разговарате со воспитувачите кои работат со вашето дете секој ден и кои секако имаат многу знаење и совети за споделување. Покрај воспитувачите, можете да контактирате и со други експерти како психолози, логопеди или педагози, за да ги утврдат специфичните потреби на детето. Повеќето градинки организираат процена на подготвеноста за училиште, а вие можете да им се обратите за помош за вашите грижи.
-Развој на социо-емоционални вештини: Ако сте загрижени за социо-емоционалната подготвеност на вашето дете за училиште, можете да контактирате со психолог за совет. Повеќето градинки имаат психолог во стручниот тим од кој можете да побарате совет.
-Поддржете го развојот на предвештините за читање и пишување: При поаѓање во училиште детето не мора да знае да чита и пишува, туку мора да совлада одредени предвештини кои се неопходни за успешно стекнување на читањето и пишувањето. Најважни од нив секако се гласовната анализа и синтеза. Гласовната анализа се однесува на раздвојување на зборовите на букви, а тоа се очекува да се применува на зборови од 5 до 6 букви, пред детето да започне на училиште. Синтеза на глас, пак, е спојување на букви во зборови, а исто така се очекува детето да спојува зборови од 5 до 6 букви. Ако вашето дете не може да го направи тоа во моментов, може да се работи на истото. Совет е да започнете со слогови, односно да ги разделите зборовите во слогови и да ги комбинирате зборовите во слогови. Можете да работите и на препознавање на римувани зборови и самостојно создавање римувани зборови. Доколку имате чувство дека пречките во таа област се преголеми за да можете да ги надминете сами со вашето дете, дефинитивно можете да контактирате со логопед кој може да ве води низ стекнувањето на гореспоменатите предвештини.
-Работете на математички вештини: Математичките вештини се основните вештини и концепти што децата ги развиваат пред да започнат со формално учење математика. Овие вештини се важни бидејќи им помагаат на децата да ги развијат основите потребни за подоцна да учат математика. Една од важните вештини е разбирањето на количината, па децата треба да ги разберат основните количини и односи меѓу нив, како што се поголемо и помало, исто и различно, како и нумеричките вредности (броење до 10). Исто така, важно е да се разберат формите и просторните односи, па децата треба да бидат способни да препознаваат различни форми, како што се кругови, квадрати, триаголници и да ги разберат просторните односи како што се горе-долу, лево-десно, напред-назад.
-Правилен изговор: Кога се запишува на училиште, детето треба правилно да ги изговара сите гласови. Најчесто проблематични се С, З, Ц, Ш, Ж, Ч и Р. Важно е да се разликува начинот на кој децата неправилно ги изговараат гласовите (јазикот бега меѓу забите, омекнат изговор, мешање звуци и слично). Ако вашето дете не ги совладало сите звуци пред да започне на училиште, време е да побарате помош од логопед. Сигурно можете да побарате помош порано бидејќи погрешниот изговор на помлада возраст понекогаш е само развојна фаза, а понекогаш е неопходно веднаш да се започне со терапија.
Секое дете се развива и напредува со свое темпо, па затоа е важно да не го споредувате вашето дете со постар брат или сестра или други деца во групата. Ако ве советуваат да го одложите уписот во училиште, не сфаќајте го тоа како пораз, туку како можност да му овозможите на вашето дете да започне на училиште среќно и подготвено. Искористете ја годината што ја добивате со одложувањето, за да работите со вашето дете и експерти за развивање на сите потребни вештини, за детето да стане успешен ученик.
Автор: Ана Пеливан/логопед
912