Ако сакаме да му помогнеме на нашето дете да разбере и да се справи со силните чувства (а бесот е дефинитивно една од најсилните емоции), треба да знаеме неколку работи.
Лутината е емоција која не смее да се забрани. Агресијата е акција која мора да се контролира.
Кога се лутиме, нашите тела и умови се подготвуваат за акција. Лутината создава физичка и емоционална енергија. Може да се искористи на позитивен начин – да се поправат лошите работи. Меѓутоа, ако е лошо насочено, може да доведе до емоционална, вербална, па дури и физичка злоупотреба.
За жал, нашироко се верува дека бидејќи бесот е толку моќна емоција, тој не може да се контролира и треба да се избегнува по секоја цена. Така, некои луѓе учат да го негираат, потиснуваат и игнорираат нивниот бес. Проблемот со бесот не е самиот бес, туку нашата неспособност да го претвориме тоа чувство во наша корист.
Погрешно е да се идентификува бесот со некои од нездравите начини на неговото изразување, како што е агресијата. Лутината е емоција, агресијата е акција. Проблемот не е во емоцијата на бес, туку во начинот на кој се изразува.
Кога децата ќе доживеат повреда или кога ќе им се направи нешто лошо, во нив се раѓа бес. Нивната прва реакција е одмазда. Нивната способност јасно да ја согледаат ситуацијата е ограничена бидејќи нивниот бес не им го дозволува тоа. Доколку не научат да искусуваат и да го изразуваат бесот на вистински начин, последиците можат да бидат тешки.
Бесот е енергија. Децата можат да изберат дали да го трошат бесмислено или да инвестираат во нешто квалитетно. Задачата на родителите е да ги научат децата да ја користат и канализираат енергијата на здрав, позитивен и конструктивен начин.
Бесот е секундарна емоција
Бесот секогаш е реакција на некоја друга емоција или комбинација на емоции. Многу фактори можат да придонесат за бес, но главните се повреденоста, фрустрацијата и стравот.
Повредата обично е предизвикана од некој минат настан. Ова го прави лицето да се чувствува ранливо. Ова е особено точно за пречувствителните деца.
Фрустрацијата е чувство што се случува во сегашноста. Фрустрирани сме од неисполнети цели, желби и неисполнети очекувања. Детските тела се развиваат и поради тоа децата можат да се чувствуваат непријатно во сопствената кожа. И нивните умови се развиваат и не разбираат многу. Помалите деца се особено чувствителни на фрустрација затоа што немаат доволно слични искуства во нивната меморија со кои би можеле да ги проценат и споредат тековните искуства. Сегашноста е сѐ што имаат.
Честопати работите кои предизвикуваат фрустрација се неважни, безопасни, но на детето му изгледаат исклучително важни.
Стравот е емоција ориентирана кон иднината. Многумина го поврзуваат стравот со чувствителност и слабост. За мажите е особено точно дека им е полесно да изразат бес отколку страв, па беснеат кога се напнати или исплашени.
Понекогаш е тешко да се препознае бесот
Понекогаш се крие зад критиките, молкот, заплашувањето, хипохондријата, депресијата, озборувањето, инаетот, површноста во работата, заборавот, мрзливоста.
Суштински чекор е да се набљудуваат децата за да се откријат начини на кои можеме да им помогнеме да го искусат и изразат бесот.
Бесот може да биде здрав и нездрав
Здравиот бес обично е со умерен интензитет и не е достигнат до точка на бес. Тој може да ни помогне да ги постигнеме нашите цели. Нездравиот бес го контролира човекот, го обвинува начинот на кој ги гледаме работите, ни одзема енергија, нè одвлекува од она кон што целиме и создава немир. Нездравиот бес може да стане извор на злоупотреба, насилство и повреда.
Бесот е позитивна емоција и во него се крие огромен потенцијал за добри работи
Бесот може да укаже дека нешто не е во ред, може да нè предупреди на опасност кога нашите права се загрозени. Бесот може брзо да ни ја обезбеди потребната енергија за да се соочиме со некој проблем.
912