Денеска сме во претежно квалитетни и блиски односи со нашите браќа и сестри – тие се нашето прибежиште и сила во семејството. Постарите деца и помалите браќа и сестри се поврзани со нераскинлива врска полна со спомени. Отсекогаш нѐ познавале, со нив споделуваме спомени од детството, многу настани, ситуации кои нѐ граделе како личности. Секое постаро дете во семејството поминало низ фаза на приспособување кога се појавило новото бебе, што носи голем број предизвици за целото семејство. Додека едно дете е во семејството, вниманието на родителите е неподелено и тие се целосно посветени на тоа дете. Со доаѓањето на новото дете, рутината се менува и новите барања за приспособување доаѓаат и кај родителите и кај детето.

Постарото дете може различно да реагира на новороденчето

Некои деца се повлекуваат во себе губејќи интерес за врсниците и си играат. Некои луѓе доживуваат регресивно однесување: тепање, мокрење во кревет, цицање палец и слично. Некои деца, од друга страна, реагираат на агресивни модели на однесување кон другите или само кон бебето. Го одбиваат останувањето на бебето во семејството, велат дека бебето треба да се врати во породилно и слично. Некои деца побрзо се приспособуваат и се вклучуваат во грижата за бебињата. Родителот најмногу треба да му помогне на детето да се справи со промените во семејството воопшто, а има многу начини. Важно е детето однапред да се подготви за доаѓањето на бебето во семејството. Родителите можат да го вклучат постарото дете во грижата за бебето на различни начини: избор на количка, облека, подготовка на просторијата, учество на постарото дете во грижата за бебето и слично.

Сепак, некои родители најдобронамерно го оптоваруваат постарото дете со обврски кон помладите, што не е препорачливо. А постарото дете сепак е дете кое има свои потреби, интереси, право да расте и право на еднакво внимание. Поради овие ситуации, некои деца треба да растат побрзо, а некои се позаштитени. Важно е сите да бидат вклучени во грижата за новороденчето, но со грижа и разбирање дека постарото дете има право на детство.

И што да се прави?

За да се избегне ова, родителот може да планира индивидуално време со постарото дете, кога заедно ќе се посветат на игра, учење и слично. Можете да го изнесете постарото дете надвор, да му дозволите да избира активности, често да комуницирате со него.
Важно е секогаш позитивно да му зборувате на постарото дете за раѓањето, но и со помалото да разговарате за важноста и улогата на постариот брат или сестра. Улогата на таткото е многу важна бидејќи тој може да го замени времето кога мајката има помалку време со постарото дете и да придонесе за создавање рамнотежа на односите во семејството.

Љубомора

Постарото дете речиси сигурно ќе почувствува љубомора кон новороденчето и тоа е сосема природно и нормално однесување. Чувствата на децата не треба да се игнорираат или отфрлаат. На децата им треба разговор, прифаќање и свесност за емоциите. Доколку децата чувствуваат дека родителот ги почитува, им приоѓа според нивните потреби, се труди да ги разбере, кај нив ќе се развие чувство на самодоверба и негативните чувства кон новороденчето брзо ќе исчезнат. Со стекнување почит кон секое негово чувство, на постарото дете му се дава простор да се справи со промените, личниот раст и развој. Тоа се учи на здрава и квалитетна комуникација. Заради грижата за помалото дете, родителите некогаш се построги кон постарото дете: тоа мора да биде потивко, да менува некои ритуали и начини на игра. Сепак, бебињата се многу флексибилни и треба да се одржува почит кон постарото дете и да не се бранат многу работи за доброто на новороденчето.

Улогата на родителите

Родителот може да го упати постарото дете на претстојната промена со приказна за новороденче и како и самото постаро дете порано било новороденче – да му покаже фотографии и слично. Не е препорачливо детето веднаш да зборува за играње со новото дете бидејќи тоа нема да се случи некое време. Постојат многу активности во кои може да се вклучи постарото дете: избор на играчки, избор на име, подготовка на просторијата пред доаѓањето на помладиот брат или сестра… но со предупредување дека постарото дете сè уште треба да се чувствува важно и посебно иако повеќе не е само. Најлошата опција е да го оддалечите постарото дете додека се грижите за новороденчето. Ова може да го повреди на повеќе нивоа и да го оневозможи создавањето блиска врска со новороденчето. Со оваа промена добро е да не се воведуваат други промени за постарото дете додека не се навикне на новата ситуација.

Книгите и сликовниците се секогаш добар избор кога се преработуваат какви било промени. Голем предизвик е мајката да воспостави рамнотежа кога првото дете ќе дојде во семејството. Во обид да им угодат на сите, вообичаено е мајките да се чувствуваат растргнати и уморни. Неопходно е да ја прифатите промената и да си дадете време на себе, а и да одвоите време да ја регенерирате сопствената сила.

Децата сѐ повеќе усвојуваат работи преку игра. Еден од начините за справување со промените е да се разбуди кај децата заемна љубов и приврзаност кон заедничките активности. Така, од самиот почеток се негува и се развива топла и силна врска меѓу браќата и сестрите.

Автор: Антонија Раделјак, педагог

Извор