Вештачката интелигенција е насекаде, вештачката интелигенција е околу нас… И ја користиме на сè повеќе начини и во сè повеќе области. Ако имате тинејџер дома, веројатно тој веќе комуницира со некоја форма на вештачка интелигенција – не само за училиште или преку социјалните медиуми, туку и преку таканаречените „придружници со вештачката интелигенција“. Нова студија покажува дека дури 72 % од младите луѓе ги користат овие дигитални „пријатели“ – некои за забава, а некои за емоционална поддршка. И иако тоа може да звучи алармантно на почетокот, приказната има многу слоеви.

Оние што се сеќаваат на некои од раните форми на онлајн разговор веројатно се сеќаваат колку биле ограничени тие рани чет-ботови. Вештачката интелигенција денес е нешто сосема друго. Таа е доволно напредна што тинејџерите можат да поминат часови разговарајќи со дигитални соговорници кои се однесуваат како пријатели, па дури и партнери.

Според неодамнешна студија на американската непрофитна организација „Комон сенс медиа“, дури 72 % од тинејџерите веќе комуницирале со „придружници со вештачка интелигенција“ – програми како „Реплика“, „Карактер.АИ“, „ЧАИ“ или „НомИ“. Повеќе од половина од нив ги користат редовно, барем неколку пати месечно.

Со каква мотивација?

За многумина, тоа е едноставно забава (30 %) или љубопитност (28 %), но значителен број од нив ги користат овие програми за да вежбаат социјални вештини (39 %) – па дури и да бараат совети поврзани со емоциите. И токму тоа може да нè загрижи. Имено, 14 % од тинејџерите признаваат дека претпочитаат да комуницираат со вештачка интелигенција отколку со вистински луѓе затоа што се плашат од осудување, а 9 % од нив затоа што им е полесно. Една третина од испитаниците тврдат дека разговорот со вештачка интелигенција го сметаат за исто толку задоволувачки како и разговорот со вистинска личност, а 10 % мислат дека е уште подобар.

Не поттикнува критичко размислување

Иако придружниците со вештачка интелигенција честопати изгледаат како топли и поддржувачки настроени кон оние со кои комуницираат, експертите предупредуваат дека нивната главна мана е токму тоа – прекумерно согласување и одобрување, без поттикнување на критичко размислување. За младите луѓе кои сè уште развиваат емоционална зрелост, ова може да биде особено ризично. Во некои случаи тинејџерите пријавиле вознемирувачки пораки, а имало и примери во кои вештачката интелигенција споделила штетни, па дури и опасни информации.

Сепак, не е сè толку мрачно. Повеќето млади луѓе сè уште претпочитаат вистински луѓе пред дигитални соговорници (дури 80 %), а нивното ниво на доверба во овие програми останува ниско – само 23 % од тинејџерите навистина веруваат во информациите што ги добиваат од вештачката интелигенција, а оваа доверба се намалува со возраста.

Важно е да се комуницира со децата. Заклучокот од студијата е дека употребата на овие технологии носи неприфатливи ризици за децата под 18 години – од несоодветна содржина до опасни совети. Сепак, со отворена комуникација, родителски надзор и дигитална писменост, можно е да се заштитат децата, а во исто време да се научат како одговорно да ги користат новите технологии.

Совет?

Ако сте љубопитни за тоа со кого и со што разговара вашето дете онлајн, наместо да забранувате – прашајте. Вештачката интелигенција нема да исчезне, но интересот и вклученоста на родителите сè уште се најдобриот дигитален „филтер“.

Автор: Наташа Крстичевиќ

Извор