Што се случува кога Едиповиот комплекс не се решава на здрав начин и кој може да помогне во решавањето на Едиповиот комплекс на патот кон здрава, независна и хетеросексуална машка личност?

Секое дете, без разлика дали е момче или девојче, поминува низ фаза на психосексуален развој помеѓу три и шест години, која кај здрава личност завршува со тоа што детето се идентификува посилно со родител од ист пол. Во овој период, ние всушност ги стекнуваме (или не ги стекнуваме) основните корени на хетеросексуалноста во личноста. Едиповиот комплекс се појавува кај момчињата, а комплексот Електра кај девојчињата. Зошто се нарекуваат комплекси? Бидејќи тие претставуваат збир од повеќе чувства, повеќе фантазии, повеќе задачи за малата личност на детето.

Значи, комплексот овде е комплекс како збир од нешто, а не некое нужно зло, како што понекогаш се сметаат комплексите во психотерапијата и психоанализата, па се вели за некого дека е комплексиран со пониска вредност и така натаму… Значи, во психотерапијата, комплексот е повеќе од нешто, повеќе чувства, повеќе однесување.

Што се случува со момче во процесот на Едиповиот комплекс?

Момчето сфаќа дека неговата мајка е всушност првиот објект што го сака и за кого е емоционално врзан. Момчето полека почнува да станува свесно за своите гениталии. Почнува да сфаќа дека постојат луѓе од различен пол. Всушност, сфаќа дека тој и неговата мајка се луѓе од различен пол. Значи, за момчињата, мајките (доколку ги имаат) се првите женски лица кои се објекти на нивната љубов. Момчињата на оваа возраст покажуваат изразена желба постојано да бидат со својата мајка, постојано бараат внимание, игра, грижа и често покажуваат страв од одвојување од својата мајка.

Сепак, таткото влегува на сцената. Од перспектива на момчето, тој ја расипува ситуацијата. Најчесто, потсвесните процеси во главата на момчето во тој период изгледаат вака: „Кој е тој да го одземе вниманието на мајка ми?“ „Кој е тој да го расипе моето и времето на мајка ми?“ „Зошто мајка ми му покажува љубов кога јас сакам таа да ми покажува љубов само мене?“ „Му љубоморам. Му завидувам, лут сум на татко ми и сакам да исчезне од нашите животи. Сакам да бидеме само јас и мајка ми.“ „Татко ми е сè уште голем и моќен. Којзнае што би можел да ми направи ако му се спротивставам и се борам со него за мајка ми. Се плашам од тоа што би можело да ми се случи затоа што тој е моќен.“ „Затоа почнувам да сакам да бидам како него. Да бидам како татко ми. Можеби не можам да бидам целосно како татко ми, но барем можам да се обидам. Мајка ми го сака. Тогаш татко ми мора да вреди нешто. Ако сум како татко ми, мајка ми ќе ме сака колку што го сака него. Треба да бидам исто како татко ми!“

Што се случува кога Едиповиот комплекс не се решава на здрав начин?

Овој последен дел од приказната всушност претставува здраво решавање на Едиповиот комплекс во психотерапијата и психоанализата. Момчето полека се идентификува со својот татко во психолошка смисла, развива машки карактеристики, го копира својот татко и се ориентира кон спротивниот пол, па тука имаме важен фактор за развојот на хетеросексуален маж. Што се случува кога Едиповиот комплекс не се решава на здрав начин? Постојат различни варијации на темата, но момчето може да се развие во маж со женски, феминизирани карактеристики. Во некои случаи, коренот на хомосексуалната ориентација може да се бара тука. Момчето може да се развие во маж кој е засекогаш претерано приврзан кон својата мајка, лојален и посветен на својата мајка дури и во зрелоста. Момчето може да се развие во маж кој бара жена која многу личи на својата мајка како партнерка. Општо земено, момчето може да се развие во невротична личност и во личност која никогаш нема да може да ја преземе улогата на сопруг и татко во зрелоста.

Кој може да помогне во решавањето на Едиповиот комплекс кон здрава, независна и хетеросексуална машка личност?

Зошто Едиповиот комплекс не се решава соодветно? Бидејќи мајка која нема доволно љубов во бракот може претерано да се фокусира на својот син и во оваа, погрешна врска, да бара задоволување на емоционалните и психолошките потреби. Кој може да помогне во решавањето на Едиповиот комплекс кон здрава, независна и хетеросексуална машка личност? Татко, сопруг кој ќе ги задоволи емоционалните и психолошките потреби на својата сопруга, за таа да не мора претерано да се фокусира на својот син. Значи, повторно, вниманието, љубовта е на крајот лек за сè, вклучително и за Едиповиот комплекс.

Автор: Нада Шакиќ

Извор