Во пубертетот, детето поминува низ низа хормонални и физички промени кои го подготвуваат телото за зрелоста. Не постои одредена возраст за почеток на пубертетот бидејќи сите тела се менуваат и растат во свое време. Сепак, обично започнува на возраст од 10 до 14 години кај девојчињата и околу 13 кај момчињата. За време на пубертетот се случуваат различни физички и емоционални промени.
Како децата со аутизам што поминуваат низ пубертетот зборува Миљана Цветковиќ, дефектолог и психотерапевт.
Какви тешкотии имаат децата на оваа возраст?
-Пубертетот е период кој носи голем број физички, емоционални и социјални промени, што може да биде особен предизвик за децата со аутизам. Тешкотиите на оваа возраст може да вклучуваат тешкотии во разбирањето и управувањето со емоционалните промени, предизвикувајќи кај нив да доживеат зголемена анксиозност или депресија. Децата со аутизам може да имаат тешкотии да ги разберат социјалните норми, а несоодветните вештини за социјализација може да ги направат ранливи на изолација или злоупотреба од врсници. Важно е да се забележи дека сексуалноста е често табу-тема во контекст на аутизмот, но важно е да се има предвид дека и овие деца го развиваат својот сексуален идентитет и потреби, па неопходно е да се обезбеди поддршка преку структурирани активности, едукација за сексуалноста и емоционалните вештини, како и отворени и искрени разговори за промените што се случуваат.
За време на пубертетот се случуваат различни емоционални промени, а што се случува кога детето со аутизам е агресивно? Како треба да постапи родителот, дали може да помогне?
-Агресивното однесување кај децата со аутизам може да биде предизвик и за самите деца и за нивните родители. Кога се соочуваме со агресивно однесување на дете со аутизам, прво е важно да се обезбеди безбедност, како за детето така и за околината. Потоа, обидете се да ја идентификувате причината за агресијата. За да го направите ова, можете да обрнете внимание на околностите во кои се јавуваат агресијата и знаците. Кога ќе ја разберете причината за агресијата, можете да пристапите кон различни стратегии за да го намалите или надминете тоа однесување. Важно е да се фокусира вниманието на позитивното однесување и да се награди детето кога користи алтернативни стратегии за да ги изрази своите потреби или емоции.
Дефектологот нагласува дека во случај на агресија кај деца од спектарот на аутизам, важно е да се соработува со тим од експерти:
-Преку соработка со психолози, дефектолози или други експерти, можно е да се развијат индивидуализирани стратегии приспособени на потребите и спецификите на детето со аутизам. Фокусот би можел да биде на неутрализирање на агресивното однесување и развивање емоционална компетентност преку ментализација, која секако ќе биде специфична – заклучува дефектологот.
912