Трихотиломанијата, исто така позната како нарушување со кубење коса, е форма на повторувачко однесување фокусирано на телото кое често започнува во детството. Иако е почеста кај постарите деца, тинејџерите и возрасните, „детската трихотиломанија“ се однесува на кубење коса кај деца на возраст под пет години.

За родителите, ова однесување може да биде збунувачко и вознемирувачко, особено затоа што малите деца често не можат да ги изразат своите чувства или причини.

Родителите може да забележат како детето ја кубе, витка или ја влече косата, што може да доведе до забележливо губење на косата, обично во форма на ќелави области на скалпот. Исто така, може да бидат засегнати трепките и веѓите.

Важно е да се внимава на навиките како што се гризењето или јадењето коса, бидејќи тоа може да доведе до сериозни проблеми како што е трихобезоар (акумулација на влакна во стомакот), што бара медицинска интервенција.

Друга форма на повторувачко однесување насочено кон телото е гребење на кожата (екоријација), кое може да се манифестира кај малите деца во форма на грицкање нокти, гребење на кожата или „копање“ по некоја рана. Грицкањето нокти, иако често се занемарува, може да стане проблематично доколку ја оштети плочката на ноктите или го зголеми ризикот од инфекција.

Овие однесувања може да започнат како дел од сетилно истражување за време на развојот, но може да ескалираат и да предизвикаат видливи повреди, отворени рани или лузни.

Зошто овие однесувања се јавуваат кај малите деца?

Кај малите деца овие однесувања често произлегуваат од:

– Саморегулација – слично на цицањето палец, овие однесувања може да бидат смирувачки или утешни; сензациите поврзани со кубење коса, гребење кожа или грицкање нокти може да бидат пријатни и да му помогнат на детето да се справи со стресот, досадата или заморот;

– Привлекување внимание – иако ретко, некои деца може да ги користат овие однесувања за да го привлечат вниманието на родителот, особено ако тие претходно предизвикале реакција.

Стресот, промените во животната средина или развојните пресвртници може да ги поттикнат или влошат овие однесувања. Истражувањата сугерираат генетска врска, со деца од семејства со историја на анксиозни нарушувања или повторувачки однесувања фокусирани на телото, повеќе склони кон развивање на овие однесувања.

За родителите, овие однесувања не се одраз на лошото родителство. Иако тие може да се чувствуваат виновни или вознемирени, важно е да се разбере дека тие не се причина, туку можат да играат клучна улога во управувањето и решавањето на овие однесувања.

Кога однесувањето се смета за повторувачко однесување насочено кон телото?

Повторувачкото однесување фокусирано на телото може да се дијагностицира само ако предизвикува значителна вознемиреност, тешкотии во функционирањето или физичка штета како што е губење на косата или оштетување на кожата.

Кај децата под пет години, овие однесувања се често привремени и може да исчезнат без интервенција, за разлика од хроничните обрасци кај постарите лица. Сепак, во моментов не е можно да се предвиди кои случаи ќе станат трајни.

Како да им помогнете на децата со повторувачко однесување ориентирано кон телото?

Родителите можат да применат неколку стратегии за да помогнат во управувањето со овие однесувања:

• Обезбедете алтернативни методи за смирување – понудете играчки со текстура, ќебиња или предмети за сензорно истражување за да го свртите вниманието на детето;
• Користете позитивно охрабрување – пофалете го и охрабрете го детето кога покажува алтернативно однесување, кое ќе ги зајакне поздравите навики;
• Избегнувајте казнување бидејќи тоа може да го зголеми стресот и да го влоши однесувањето;
• Намалете ги стресните фактори од околината – препознајте ги и отстранете ги ситуациите кои често им претходат на овие однесувања;
• Побарајте стручна помош: доколку однесувањето стане сериозно или пречи во секојдневниот живот на вашето дете, посетете терапевт кој е специјализиран за повторувачки однесувања фокусирани на телото.

Кубењето коса, гребењето на кожата и грицкањето нокти кај малите деца може да ги загрижат родителите, но раното препознавање и ненасилните интервенции може значително да помогнат.

Иако овие однесувања се често привремени, постојаните или вознемирувачки случаи може да се решат преку терапевтски интервенции кои се фокусираат на отстранување на она што ги предизвикало и пренасочување на однесувањето. Родителите, со трпение и поддршка, можат да играат клучна улога во помагањето на детето успешно да управува и да ги надмине повторливите однесувања фокусирани на телото.

Извор