Интернет-истражувањето „Финансиската независност на мајките во Србија“, спроведено во текот на февруари од невладината организација „Центар за мајки“ во соработка со „Авон“, покажа дека економското насилство, кое претставува еден вид психичко насилство, е присутно во српските семејства.

Во истражувањето учествувале 2.381 мајка од цела Србија, а покажало дека секоја десетта мајка (10,5 отсто) има партнер кој ѝ го ограничува пристапот до пари, додека 14,2 отсто од партнерите/сопрузите веруваат дека имаат право да одредат колку пари се „доволни“ за нивните сопруги. Освен тоа, повеќе од една четвртина од мајките (26,4 отсто) треба да се правдаат пред партнерот каде ги потрошиле парите.

На секоја петта мајка во Србија (20,4 отсто) партнерот не ѝ дозволува да купува што сака, а 5,2 отсто од нив биле принудени да позајмуваат пари или да продадат вредни предмети. И додека 26 отсто од мајките не се задоволни од начинот на кој се менаџираат парите во нивното домаќинство, дури 29,4 отсто од нив сметаат дека немаат контрола врз финансиите на своето семејство. Особено алармантен е фактот што 17 отсто од мајките не се чувствуваат безбедно покрај своите партнери.

– Во нашето општество многу малку се зборува за економското насилство како форма на родово базирано насилство, иако тоа претставува сериозна закана за економската безбедност и независност на мајките. Некои од формите на ова насилство се присутни во нашето општество толку долго, што станаа нормална форма на однесување во партнерската заедница, што е многу загрижувачко. Истражувањата покажаа дека една третина од мајките имаат помал приход откако станале мајки отколку што имале пред децата, а бидејќи раѓањето на детето често создава нова динамика во семејството, важно е мајките да бидат финансиски стабилни во тој момент – вели Јована Ружичиќ, основач и директор на „Центарот за мајки“.

Освен што економското насилство подразбира контрола врз способноста на жената да стекнува, користи и да чува економски ресурси, се однесува и на забрана или попречување на вработување, дообразование и професионално напредување, забрана или контрола на трошење пари и негирање на трошење за лични или семејни потреби, забрана за пристап до семејни пари, донесување одлуки за трошење пари без консултации, оставање на домаќинството без основни средства за живот, но и барање за прикажување сметки, принудување на позајмување пари, уништување имот и принудување жената да се откаже од имотот.

Истражувањето покажало дека кога жената е вработена со полно работно време – одлучувањето за заработените пари на двајцата членови на партнерската заедница е во значителна мера вообичаено, што е многу помалку изразено во заедниците каде што жената работи со скратено работно време или не е вработена. Во таквите заедници, процентот на независно располагање со сопствените пари е поголем и за машките и за женските партнери. Со парите што самостојно ги заработила, жената во поголема мера располага самостојно и заеднички ако живее во урбана средина.

Исто така, евидентно е дека колку е повисок степенот на образование и на двајцата, толку е поеднаква одлуката за трошоците, без разлика дали се мали или големи. Ова уште еднаш потврдува дека образованието е заштитен социјален фактор за мајките.

Истражувањата покажаа дека мајките кои самостојно или главно самостојно ги воспитуваат децата се во незавидна ситуација. Податоците покажуваат дека кога се вклучени децата, економското насилство може да трае многу подолго од бракот, па речиси половина од татковците (44,5 отсто) не плаќаат алиментација за своите деца. Од оние што ја плаќаат, голем дел (46,2 отсто) не го прават тоа редовно и ги намалуваат приходите за да се намали алиментацијата од судот.

Односот на татковците кон алиментацијата е статистички поврзан со времето што го поминуваат со своите деца, покажа истражувањето. Татковците што не ги исполнуваат финансиските обврски, а доколку ги исполнуваат, не го прават тоа редовно и не ја следат стапката на инфлација, поминуваат помалку време со своите деца, а со тоа 25,8 отсто од татковците во Србија не ги гледаат своите деца, а помалку од четвртина од времето со децата го поминуваат 37,8 отсто од татковците.

Извор



912

X