Видот се развива постепено во текот на првата година од животот. Иако органите за вид се формирани, делот од мозокот одговорен за видот сè уште е незрел, како и очните мускули кои допрва треба да се зацврстат. Токму затоа, по раѓањето, бебињата не го гледаат јасно светот околу себе, туку само светлината, контурите и контрастите.

Поради слабоста на очните мускули, бебињата не се во можност да ги фокусираат сликите околу себе, да се фокусираат на предмети и луѓе од нивната околина во првите недели од животот. Веќе во вториот месец од животот бебињата почнуваат остро да гледаат предмети на растојание од 25 до 30 см. Тогаш е добро да му ги ставите предметите на детето на тоа растојание и полека да ги придвижувате лево-десно за да вежба да ги следи предметите со очите и на тој начин да ги вежба мускулите, кои им овозможуваат на очите да се движат и да се фокусираат. Со текот на времето, бебето забележува предмети на поголема оддалеченост, ги разликува по форма и по боја.

Развојот на перцепцијата на боите започнува со перцепција на црвено и жолто, потоа зелено и сино. Иако боите „постојат во неговото око“, тоа не знае да ги препознае, класифицира или именува. Сето ова допрва треба да се научи и е дел од когнитивниот развој на детето.

Детето постепено ќе ја развива свеста за своето знаење и околу тригодишна возраст ќе биде подготвено да научи да разликува бои, да ги класифицира предметите по боја, да ги групира и на крајот да именува одредена боја. Кога учите да препознавате бои, потребно е да започнете со силни основни бои (црвена, жолта, зелена, сина). Прво, се разликуваат две бои, а постепено се воведуваат повеќе.

Кога вашето дете ќе стане доволно зрело за да научи за боите, ќе го поттикнете ова знаење со соодветни игри:

-именувајте му ги на детето предметите од околината, секогаш кажувајќи каква боја е именуваниот предмет

-барајте сѐ што е црвено, па сѐ што е жолто…

-на малите деца можете да им кажете: жолто како сонце, зелено како трева, сино како море (небо), црвено како…

-нацртајте и именувајте ги боите со кои цртате

-со детето подредете ги предметите по боја во кутиите што претходно сте ги прекриле со бојата што моментално ја учите (сите црвени автомобили ставете ги во црвената кутија, сите жолти во жолтата кутија)

-играјте ја друштвената игра „Твистер“ со постарите деца

-направете сопствена игра „Меморија“ во која целта е да се усогласат боите

-прошетките се идеални за учење бои, затоа прашајте го вашето дете каква боја е листот, каква боја е автомобилот, дали некој друг гледа автомобил со иста боја…

-денес на интернет има многу едукативни игри за деца од предучилишна возраст преку кои детето може да научи да препознава, разликува бои и да ги именува.

Не претпоставувајте дека вашето дете ги знае боите и дека ќе ги научи самостојно. Проверете го неговото знаење. Имено, бидејќи во училиштата и градинките често се применуваат методи на учење засновани на разликување бои, особено кај помалите деца, родителите и наставниците би можеле да заклучат дека детето има тешкотии во учењето, а проблемот всушност може да биде тоа што детето не препознава некои бои. Цртежите со „чудни бои“ понекогаш не се само плод на имагинацијата. Децата далтонисти ќе цртаат сини дрвја и зелени облаци затоа што така изгледаат во нивниот свет.

Далтонизам

Далтонизмот обично е наследен и децата се раѓаат со него. Околу 8% од мажите и 0,5% од жените во светот живеат со ова нарушување. Малите деца што имаат проблеми со препознавањето на боите, често несвесно учат да го компензираат овој недостаток. На пример, иако не можат да ја видат разликата помеѓу некои бои, тие можат да забележат разлики во контрастот и осветленоста и да ги поврзат со имињата на тие бои.

Дополнително, некои деца учат да препознаваат предмети по обрасци и шаблони на нивната површина наместо по боја. Така, многу луѓе кои имаат проблеми со препознавањето на боите во детството воопшто не се свесни за тоа.

Последен совет

Играјте „Шарено“. Подредување, класифицирање, групирање, именување, боење… Внесете бои во вашиот живот и животот на вашето дете. Тие и онака се насекаде околу нас и го прават животот поубав.

Автор: Наташа Чичин-Шаин/ дефектолог

Извор