Исцрпеноста најчесто се поврзува со работата, кога човек се преуморува, се исцрпува од работните обврски, а тоа трае подолго време, односно не е оној дневен замор по кој наутро се будите одморени. Меѓутоа, во последно време сѐ почесто се зборува за родителска исцрпеност, што не е чудно бидејќи воспитувањето на децата, иако е убаво искуство, сепак е исцрпувачко и бара стопроцентна посветеност.

Постојат многу причини за родителското согорување кои родителите често не ги препознаваат, а психологот Татјана Василкова открива кои се најчестите и како да спречите да дојде до тоа.

Променети приоритети

Првата причина за родителското согорување е тоа што приоритетите се менуваат по раѓањето на детето. Како резултат на тоа, родителите усвојуваат став „прво детето, а потоа јас“. Иако, се разбира, некои од потребите на децата не можат да чекаат, со текот на времето тоа станува проблем, доколку родителите почнат да живеат исклучиво за своите деца и во сето тоа се губат себеси – токму тогаш доаѓа до исцрпеност.

Психологот Василкова потсетува дека и во авионите постои правило „прво ставете ја маската за кислород на себе, а потоа на детето“, и дека овој пристап треба да се следи и во секојдневниот живот. Со други зборови, важно е да се усреќите себеси за да можете да размислите како да го усреќите вашето дете.

Ако родителот е среќен, задоволен и емотивно исполнет, тогаш ќе даде сè од себе за да се погрижи неговото дете да биде добро во секоја смисла. Од друга страна, усвојувањето на наративот „Јас сум мајка“ што подразбира секогаш да се ставате себеси на последно место, ве тера да станете жртва на вашето дете (дури и да не го побара тоа), што неизбежно води до исцрпеност.

Очекувања од детето

Родителите имаат одредени очекувања во однос на тоа како треба да се однесува детето – добро да учи, да јаде добро, да легнува навреме, да биде љубезно… Ако малото дете, на пример, е премногу активно и не се однесува според очекувањата на мајката и таткото, тоа не им се допаѓа, па некои користат закани, казни и слично, па сето тоа е многу исцрпувачко.

Психологот посочува дека фрустрацијата е уште поголема кај родителите кои можеби не се образовани и немаат соодветни информации кои ќе им помогнат да ги воспитаат своите малечки, но клучот, додава таа, лежи во прифаќањето на вашето дете такво какво што е и да се откажете од вашите очекувања.

Чувство на вина

Преплавени од многу обврски, родителите понекогаш ги губат нервите и му викаат на своето дете, можеби дури и го удираат или го казнуваат на некој друг начин. Сепак, знаат дека тоа не е во ред, дека постои подобар начин, што подоцна прави да се чувствуваат виновни, што е исцрпувачко и може да доведе до родителска исцрпеност.

Мајката и таткото тогаш се сметаат себеси за лоши што викаат или го удираат детето, а психологот Василкова објаснува дека чувството на вина е „лизгав терен“ затоа што ги тера родителите да мислат дека ќе се чувствуваат подобро ако се казнат на некој начин, што е сосема погрешно.

-Кога се обвинувате себеси, тоа е губење време, наместо тоа, размислете што навистина можете да промените за да го подобрите однесувањето. Едно е да знаете дека не треба да викате, но друго е да знаете што треба да правите наместо тоа – вели таа.

Воспитување во стилот „што ќе кажат другите“

Многу често родителите имаат желба да бидат видени како добри родители во очите на другите. Според тоа, некои мајки и татковци ги воспитуваат своите малечки врз основа на она што другите ќе го помислат, па ги притискаат да поминат добро во училиште, да учат многу, секогаш и секаде да се однесуваат добро и слично… Фокусот тогаш не е на детето, туку на тоа што ќе мислат другите. Советите на психолозите е да се фокусирате на вашето малечко и да размислите каква личност сакате да бидете во неговите очи, а не во очите на другите.

Автор: Наташа Златковиќ

Извор