Воспитување

На малите деца им треба љубов, но и обврски – дали презаштитените деца прераснуваат во фрустрирани луѓе

Момчило Степановиќ, кој веќе 36 години работи како наставник, вели дека денес голем проблем се презаштитените деца. Тоа се деца за кои некој друг прави сè, вклучително и домашните задачи, а повеќето од нив немаат други обврски освен училиштето. Навикнати се да бидат задоволни и, како што вели тој, „да не се испотат за тоа што го сакаат“. Ако сакаме силна емотивна личност, тогаш мораме да искусиме различни емоции, а лишувањето на детето од негативните емоции подоцна ќе го наплати долгот, вели наставникот Момчило.

Момчило Степановиќ истакнува дека љубовта и воспитувањето не треба да се мешаат.

„Денес се смета дека љубовта е основната образовна алатка. Тоа е многу дискутабилна тема. Затоа што љубовта е во зоната на емоции, а образованието во зоната на разумот. Кога го велам тоа, во никој случај не мислам дека на децата не им треба љубов. Им треба многу љубов. Но, тоа не е она што ќе обезбеди добро образование“, истакнува Степановиќ.

За добро воспитување на децата, потребно е да се влијае врз нивниот разум

„Потребно е вразумување, јас така велам. Сите мислиме дека кога велиме човек, мислиме на човек како суштество кое размислува, дека сите размислуваме со интелект. И одамна е докажано дека огромното мнозинство мисли. И дека употребата на интелектот кај возрасните, а особено кај децата, е доста ограничена. Значи, повеќето мисли имаат извор во емоциите. Значи, таа страна на здравиот разум некако со текот на времето помалку доаѓа до израз. И денес имаме деца кои се трудат да решат сè на ниво на емоции“, вели Степановиќ.

Исто така, објаснува зошто тука се јавува проблем.

„Прво, на училиште, не може сè да функционира врз основа на емоции или задоволство. Училиштето, пред сè, е обврска и подразбира одредена активност, која обично не е толку интересна како другите активности што децата ги имаат на својот репертоар. И тогаш често се случува децата да стекнат некаква аверзија кон училиштето бидејќи едноставно немаат доволно искуство со обврските. Тоа е еден од основните елементи на презаштита“, нагласува Степановиќ.

Родителите ја пишуваат домашната задача наместо децата

Преголемата заштита на децата, додава тој, првенствено се одразува во немањето обврски.

„Денес има многу деца на кои другите им ги завршуваат обврските“. Па дури и домашната задача. Повеќето деца немаат други обврски освен училиштето“, додава Степановиќ.

Тој посочува дека на децата им се потребни обврски уште пред одењето на училиште, за кога ќе дојдат на училиште, да знаат дека тоа е место каде што одат затоа што е неопходно, корисно, важно и добро, а не затоа што е убаво.

„Децата што доаѓаат со верба дека ќе си поминат убаво на училиште, како што им било пред да дојдат, најчесто наидуваат на проблем. Не може на училиште да биде толку убаво како што може да биде на некои други места што се осмислени за таа цел“, рече Степановиќ.

Презаштитените деца се навикнати да им се угодува

Зборувајќи за тоа дали е лесно да се препознае презаштитеното дете и дали има разлики меѓу родителите кои се премногу заштитнички настроени кон своите деца, наставникот Степановиќ вели дека презаштитените деца релативно лесно се препознаваат.

Вели дека тоа се деца кои се навикнати да им се угодува, а на училиште тоа не е можно.

„Бидејќи тоа не е можно на училиште, обично се случува нешто што не им одговара. Проблемот е особено изразен на социјален план. Презаштитените деца се навикнуваат да бидат во центарот на вниманието во семејството и кога ќе дојдат на училиште, ја очекуваат истата ситуација. И тогаш се случува во класот да има половина што би сакале да бидат во центарот на вниманието, но не можат сите да бидат. Тогаш се појавуваат овие социјални проблеми“, објаснува Степановиќ.

Степановиќ истакнува дека прво родителите треба да се „поправат“

„Сите завршивме разни училишта и поминавме низ сè и сешто, но никој не нè научи за родителството, воспитувањето и за други работи во животот кои се важни. Денес, главната мода е да ги усреќуваме децата. Забораваме една многу важна работа. Во ред е ние како родители, наставници, да направиме сè што е можно за децата да се чувствуваат добро. Но, не смееме да заборавиме дека среќата не може ниту да се купи ниту да се даде, туку треба да се заработи. Се заработува со добрина. Значи, колку што ќе ги научиме овие деца да настојуваат да заслужат да бидат среќни преку нивната добрина, толку ќе бидат среќни“, нагласува Степановиќ.

Отстранувањето на негативните емоции е лоша услуга

Тој забележува дека презаштитените деца потешко се снаоѓаат во група.

„Преголемата заштита првенствено влијае врз емоционалниот развој затоа што тие деца немаат доволно непријатни емоционални предизвици. Тогаш тие немаат причина да се развиваат емотивно. Едноставна и банална споредба – ако сакаме силно тело, мора да вежбаме, да трчаме, да бидеме физички активни. Ако сакаме силна емотивна личност, тогаш мора да имаме различни емоции. Тоа лишување од негативни емоции подоцна се враќа како лоша услуга. Затоа што таквите деца веќе не се доволно способни да поднесуваат фрустрации. Значи, нивниот основен проблем е ниската толеранција на фрустрација“, истакнува Степановиќ.

Има и деца на кои според нивниот темперамент и структура на личност не им се заканува опасност од прекумерна заштита.

„Но, има деца кои едвај чекаат ситуација за да им се угоди, да ја следат линијата на најмал отпор, некој друг да им ги исполни обврските, а тие да го добијат тоа што го сакаат. Со други зборови, да не се испотат за тоа што го сакаат. А потоа се појавуваат проблеми бидејќи тоа влијае врз работните навики, па и врз начинот на размислување“, заклучува Степановиќ.

Извор

Поврзани написи

Прашај психолог

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти соработници на Деца.мк.

To top