Додека повеќето деца во светот сонуваат за играчки и благи под елката, децата од Исланд со радост прифаќаат нова облека. Причината за тоа не е само практичноста или радоста да се добие нешто ново, туку и стравот од застрашувачката легенда за Јолакотурин, позната и како „божиќна мачка“.

Станува збор за митолошки ѕвер од огромни размери, опишан како црна мачка која талка низ селата околу Божиќ. Според старите приказни, ова чудовиште не го интересираат елките, празничната трпеза или украсите, туку лови луѓе, а целта му се оние што на Божиќ не носат нова облека.

Легендата потекнува од старите времиња, кога секое семејство било задолжено за предење волна и правење гардероба пред доаѓањето на зимата. Јолакотурин било еден вид предупредување, потсетувајќи ги семејствата да вложат труд во работата бидејќи мрзливоста може да донесе страшни последици.

Денес, оваа приказна се користи за да се поттикнат децата да се однесуваат добро во текот на целата година. Родителите им велат дека ако се мрзливи или непослушни, ќе останат без нова облека и така ќе станат лесна мета на Јолакотурин. Ова, се разбира, резултира со тоа што децата го дочекуваат Божиќ со ентузијазам и пар нови чорапи или џемпери.

Јолакотурин низ поп-културата

Приказната за божиќната мачка не е само дел од усната традиција. Јолакотурин се појавува во многу песни, книги, па дури и модерни цртани филмови. На Исланд постои позната песна за оваа мачка, популаризирана од поетот Јоханес ур Котлум, придонесувајќи за зачувување на овој страшен, но и забавен мит.

Тоа не е единствениот страшен симбол поврзан со Божиќ

Јолакотурин не е единствената морничава фигура од исландската митологија поврзана со празниците. Тука е и Грила, џиновска вештерка која ги јаде непослушните деца, како и нејзините 13 сина познати како „Божиќни момчиња“ (Јоласвеинар). Овие ликови, иако страшни, имаат цел преку страв да ги инспирираат луѓето да бидат подобри, повредни и повнимателни.

Извор