Пресметано е дека дете на возраст од една до три години го слуша зборот „не“ во просек 400 пати на ден. Покрај тоа што е досадно и фрустрирачко и за детето и за родителите, може да биде и потенцијално опасно за најмалите бидејќи оние што премногу често слушаат „не“ со текот на времето се навикнуваат на тоа и повеќе не реагираат. Затоа е корисно да се знаат можните начини за надминување на проблемот.
Едно можно решение е, на некој начин, да се каже „да“, а сепак да се каже „не“. Звучи збунувачки? Не е тешко, само треба да внимавате како ја формулирате реченицата. Конкретен пример: вашето дете сака чоколадо, а вие сте против да јаде пред вечера бидејќи од искуство знаете дека потоа нема да ја изеде зготвената храна. Ако му кажете дека нема слатки пред вечера, детето ќе се буни, повторно ќе бара, ќе клоца со нозете на подот, понекогаш ќе добива напад на бес. Звучи познато? Проблемот е што многу деца не го разбираат или не го прифаќаат правилото ако сè што слушаат е зборот „не“. Во опишаната ситуација можете да се обидете наместо „Нема слатки пред вечера“, да кажете: „Чоколадо ќе добиеш по вечерата. Сега ќе ти дадам јаболко, добро?“
Друга опција е да му објасните на детето зошто ви пречи неговото однесување. На пример, вашето дете удира по масата, одново и одново и одново, и тоа навистина ви оди на нерви. Може да се обидете да му кажете: „Кога така трескаш на масата, вревата предизвикува да ме боли главата. Те молам престани.“ Можеби изгледа залудно да се обидувате да му објаснувате некои работи на мало дете, но долгорочно ќе ви биде корисно. Го насочувате вниманието на детето кон фактот дека тоа што го прави влијае врз другите околу него и го учите на сочувство. Ќе биде потребно извесно време за детето да научи да се грижи за чувствата на другите, но дефинитивно вреди да се вложи труд.
Не е лоша идеја да му дадете избор на детето. На пример, вашиот петгодишен син ја шутка топката низ станот, а вие постојано замислувате што може да скрши. Она што родителите често го прават во таква ситуација е остро да му кажат на детето да не игра со топка во станот. Наместо тоа, можете да се обидете да му дадете на вашето дете избор (кога постои можност). Можете да му кажете: „Или само ќе ја движиш топката по подот или ќе ја шутираш надвор.“ На овој начин вашето дете добива впечаток дека има одредена контрола врз ситуацијата. Плус, детето учи да прави избори, што е почеток на развојот на независноста, како и на компетентноста. Треба само да се погрижите изборот да не биде преголем бидејќи тоа само ќе го збуни детето. За малите деца, изборот помеѓу едното или другото е вистинската работа.
Покажете му на вашето дете што друго може да прави наместо што не треба да прави. На пример, вашето малечко ја штипнува својата помала сестра секој час. Му велите да престане, но тој продолжува. Некои деца не се во можност да престанат со одредени однесувања затоа што немаат поим што би можеле да направат наместо тоа (тажно е што има и возрасни со истиот проблем). Во опишаната ситуација решението би можело да биде да му кажете на детето да ја бакне својата сестра.
Понекогаш ќе биде потребно да му покажете на детето како да го прави она што вие го предлагате – на пример, ако го влече кучето за уши, а вие му велите да го погали, можеби ќе треба нежно да го држите за рака и да му покажете како да го направи тоа. Исто така, има проблем кога децата се многу живи и не можат да седат мирни, тогаш е сосема бескорисно да му викате на дете кое удира со нозете во седиштето во автомобилот за да се смири. Детето е полно со енергија и му треба некој начин да се ослободи од таа енергија, па вие треба да бидете креативни и да сфатите што друго би можело да прави со тој дел од телото – можеби би било доволно само да го врти неговото стапало (доколку е потребно, спуштете ја раката на стапалото на детето и покажете му како). Понекогаш помага хумористичен пристап, на пример: „Кажи им на нозете да замолчат!“ Понекогаш е доволен само начинот на кој зборувате, без да го кажете зборот „не“. На почетокот, децата учат што мислите кога велите „не“ со силен звук наместо со разбирање на одредено значење. Одржувајте остар звук кога му браните нешто на детето и можете да го научите да реагира на продорен поглед чие значење е „Не ми е гајле што правиш и подобро да престанеш.“
Кога е можно, избегнувајте да му ја расипете забавата на детето. Наместо да полудите затоа што вашата ќерка истурила корнфлекс на подот и тоа ѝ е многу забавно, свртете ѝ го вниманието кон нешто друго што би било исто толку забавно, на пример, нејзината омилена играчка. Детето ќе биде многу порасположено да соработува со вас и да ве сослуша доколку како алтернатива му понудите нешто пријатно, наместо да го карате или да му се заканувате со казна. А наоѓањето пријатна алтернатива ќе има позитивно влијание врз вас и ќе ве опушти пред да го исчистите нередот.
912