Основци кои со лименки енергетски пијалаци в рака шетаат низ училиштата или седат во блискиот парк, за жал, станаа вообичаена глетка. Веќе некое време е познато дека возрасната граница кога децата првпат ги пробуваат овие пијалаци е многу мала, но најново истражување ги изненади експертите на ново ниво.

Имено, секојдневното консумирање енергетски пијалаци е сѐ почесто кај помладата возрасна група. Станува збор за меѓународна студија за здравственото однесување на младите спроведена од Светската здравствена организација. Во 2022 година, во споредба со 2018 година, забележан е пораст на дневната потрошувачка на енергетски пијалаци кај возрасните групи од 11, 13 и 15 години. Што се однесува до девојчињата, зголемување е забележано во сите три возрасни групи, додека кај момчињата е забележано зголемување на возраст од 11 до 15 години. Кога зборуваме за бројки, 5,9 проценти од машките пијат енергетски пијалаци секој ден, а 2,3 проценти од женските на возраст од 11 години, 4% од машките ученици и 3,8% од ученичките на 13 години и 6,4% од машките ученици и 3,9% од ученичките на возраст од 15 години.

Сѐ почесто со алкохол

Но, уште позагрижувачки е бројот на деца што ги пијат овие енергетски пијалоци во комбинација со алкохол. На возраст од 11 години, 12,6% од машките ученици и 6,9% од ученичките на 11-годишна возраст ретко или почесто ја пијат оваа лоша комбинација, 15,8% од машките ученици и 18,4% од ученичките на 13-годишна возраст и 37,2% машки ученици и 34,5% од женските ученички на возраст од 15 години. Колку овие бројки се загрижувачки не треба да му се објаснува на ниту еден родител. Но, понекогаш дури и родителите не гледаат ништо лошо во повременото консумирање енергетски пијалаци, иако треба. Еден енергетски пијалак може да содржи до 27 лажички шеќер, а содржи и големи количини кофеин. Чувството на будност и зголемена енергија што го даваат овие пијалаци, а како што се рекламираат, всушност е прилично краткотрајно, па по таа кратка фаза на будност следува нагло опаѓање на енергијата.

Опасноста што демне од консумирањето енергетски пијалаци на рана возраст е предозирање со кофеин, кое може да предизвика зголемен пулс, зголемен крвен притисок, гадење, повраќање, конвулзии, а исто така може да го наруши режимот на спиење и будност, да ја направи личноста немирна и вознемирена.

И ако знаеме нешто, знаеме дека не може да биде добро. Мораме да забележиме дека во некои случаи – ретки, но не и невозможни – може да доведе до смрт. Имено, децата се изложени на поголем ризик од енергетските пијалаци отколку возрасните. Има и помалку драстични, но и многу сериозни последици од консумирањето прекумерни количини шеќер, како што се расипување на забите, дебелина и дијабетес тип 2. Инаку, важно е да се напомене дека енергетските пијалаци можат да бидат особено опасни кога се консумираат при вежбање. Тогаш комбинацијата на губење течност поради потење и диуретичното дејство на кофеинот може да доведат до тешка дехидрација. Сепак, дури и ако не се плашите од некои од овие последици мислејќи дека вашето дете може повремено да пие нешто такво, важно е да се истакне дека консумирањето енергетски пијалаци од страна на децата и адолесцентите е силно и постојано поврзано со ризични однесувања, како на пример пушење и употреба на нелегални дроги, како и консумирање алкохол.

Особено опасно со алкохол

Комбинацијата на алкохол и енергетски пијалаци не само што е загрижувачка затоа што децата воопшто консумираат алкохол, туку затоа што оваа комбинација ја подигнува опасноста на ново ниво. Кога човек пие само алкохол, во одреден момент телото дава знак на замор дека лицето испило доволно или премногу. Меѓутоа, кога енергетскиот пијалак се пие со алкохол, тој ги маскира овие сигнали испратени од телото, така што може да се маскира влијанието на алкохолот, како и впечатокот за тоа колку човекот навистина испил. Така, тој човек пие уште повеќе алкохол отколку што би пиел без енергетски пијалаци.

Енергетските пијалаци и нивното рекламирање се сеприсутни и родителите денес едноставно не можат и не треба да избегнуваат да разговараат со своите деца на оваа тема. Продавниците што продаваат енергетски пијалаци се во близина на секое училиште. Важно е децата да се освестат за опасностите што демнат поради консумирањето енергетски пијалаци и на кој било начин да се провери како размислува детето, во какво друштво е итн.

Тоа се наши деца и мора да направиме сѐ за да ги заштитиме.

Автор: Наташа Крстичевиќ

Извор



912

X