Нарушување од спектарот на аутизам (АСН) е невролошка состојба која се смета за развојно нарушување и обично се јавува во првите две години од животот. Клинички може да се дијагностицира околу 18-тиот месец, но конечната дијагноза обично се поставува подоцна. Карактеристики на аутизмот се тешка комуникација и социјална интеракција, тесен опсег на интереси и повторувачки однесувања. Спектарот се зема предвид бидејќи има широк степен на варијација во симптомите.

Постои полемика во врска со аутизмот поради денешните дискредитирани тврдења дека тој може да биде предизвикан од вакцини, поточно МРП-вакцината против големи сипаници. Бидејќи оваа вакцина првпат се дава на возраст од 12 до 15 месеци, постои корелација помеѓу возраста на која се дава вакцината и возраста на која се јавува аутизам, што доведе некои погрешно да заклучат дека постои причинско-последична врска помеѓу овие две. Така се појави митот дека вакцината МРП предизвикува аутизам. Движењето против вакцините кое веќе постоело веднаш се фокусирало на ова тврдење, во кое на многу начини ја користело студијата на д-р Ендрју Вејкфилд, која денес е повлечена. Кога науката ја дискредитира оваа теорија со многу исцрпни докази, движењето против вакцините го префрли својот фокус на состојката тимеросал што содржи жива. Со оглед на тоа што МРП-вакцините не содржат тимеросал од 2001 година и нема пад на случаите на спектарот на аутизам и покрај предвидувањата од противниците на вакцините, оваа теорија исто така падна во вода.

Ова не го запре движењето против вакцините, кое ја прошири причината за аутизмот на вакцините воопшто, без да се изолираат одредени супстанции во нив.

Меѓутоа, науката има поинаков агол кога станува збор за причините за аутизмот. Во текот на последните неколку децении се направени значајни откритија во врска со генетските предиспозиции за аутизам. Денес се откриени многу гени кои се поврзани со нарушувања на аутистичниот спектар, гени кои кодираат одредени протеини во мозокот. Иако ова не ги отпишува влијанијата на околината врз развојот на нарушувањето, во нејзината основа сè повеќе се смета за мултифакториелно генетско нарушување.

Згора на тоа, прашањето се поставува кога првпат се појавува ASD. Досега се очекуваше децата да бидат доволно зрели за да можат да покажат симптоми на аутизам, што е на возраст од околу 18 месеци. Меѓутоа, ако ова нарушување е првенствено генетско и развојно, неговите суптилни знаци треба да се забележат уште на порана возраст. Штом научниците почнале да ги бараат, тие веднаш почнале да забележуваат промени во однесувањето и физиологијата на порана возраст – во шестиот, осмиот, дури и четвртиот месец во една од студиите што ги спровеле. Таквата рана појава на симптоми покажува дека вакцините никогаш не можат да бидат причина за аутизам.

Ако АСН е првенствено генетско нарушување, тогаш доказите треба да се вратат назад во времето, до возраста на фетусот. Првиот таков доказ беше објавен во студија од 2014 година. Со проучување на структурата на мозокот на децата кои умреле додека биле заболени од спектарот на аутизам, научниците откриле нарушувања во нормалната шестслојна структура на кортексот. Овие слоеви се формираат во рана фаза на развој, па аномалиите во структурата на кортексот кај овие деца потекнуваат од периодот на феталниот развој. Студијата објавена во јануари оваа година открила поврзаност помеѓу аномалиите кај фетусите утврдени со ултразвук и подоцнежните дијагнози на аутизам кај децата. Исто така, бројот на забележани аномалии во развојот на фетусот се совпаднал со подоцнежната сериозност на симптомите.

Најновата студија користела магнетна резонанса на деца во утробата. На овој начин феталниот мозок може да се испита уште подетално. Она што беше откриено е дека кај децата на кои подоцна им била дијагностицирана АСН за време на феталниот развој, кортексот бил значително зголемен во однос на контролната група. Покрај тоа, амигдалата, инсулата и хипокампалните комисури се поголеми кај децата со аутизам отколку кај контролните групи. Овие наоди се совпаѓаат со карактеристиките на мозокот на возрасните со нарушувања од спектарот на аутизам.

Денес имаме многу студии кои убедливо докажуваат дека АСН е развојно невролошко нарушување кое првенствено се манифестира во доцната бременост. Постои силно генетско совпаѓање, но се верува дека и околината за време на престојот на плодот во матката игра улога во развојот на аутизмот.

Извор