На рана возраст, детето кое е навикнато на внимание, игра, активно присуство на таткото, побрзо почнува да зборува, порано почнува да оди, полесно воспоставува односи со врсниците.
5-годишниот Ѓорѓе:
– Кога ќе пораснам, ќе бидам Зоки.
– Кој е Зоки?
– Мојот татко.
Детски асоцијации за зборот тато:
* љубов;
* работа;
* добрина;
* најмногу ја сака мама, па братот, па мене;
* парк, циркус (кога татковците играат многу со деца, детските асоцијации се поврзани со игра, забава);
* полицаец, архитект, доктор (професија на таткото);
* играње фудбал;
* само мој татко, не на сестрите, сакам само да е мој татко.
5-годишната Јасмина ги има овие асоцијации за таткото:
– Некој чичко.
– Како некој чичко?
– Секогаш е на пат.
За жал, татко ѝ работи многу, ретко е дома, па почнала да го гледа како странец и му вели чичко.
Првата асоцијација на зборот татко за 8-годишниот Угљеши е:
– Пари.
Исклучителен и крајно логичен одговор даде и 6-годишниот Огнен. Го прашав:- Што мислиш кога ќе речам тато?- Маша и јас.- Која е Маша?- Мојата помала сестра.
– Зошто таткото го поврзуваш со неа и со тебе?
– Така. Да не бевме ние, тој немаше на кого да биде татко.
И апсолутно е во право.
Комуникацијата на таткото со детето во предучилишна возраст е слична на комуникацијата што мајката ја реализира и се сведува на прераскажување настани од секојдневниот живот на детето. Децата ги разликуваат своите интереси во зависност од нивниот пол. Затоа татковците на девојчиња се чувствуваат малку „изгубени“, бидејќи не успеваат да следат теми поврзани со кукли, бајки, принцези.
Сепак, без разлика на полот на детето, контактот може да биде добар доколку таткото го задржи фокусот на прашањата што ги има детето во секоја негова развојна фаза: со кого се дружи, како го поминува времето, кои се неговите омилени активности.
5-годишниот Урош секогаш доаѓаше кај мене со мајка му. Неговиот татко работел во Русија. Неговата мајка му зборувала за татко му (плашејќи се дека ќе го заборави), и повремено се гледале на „Скајп“. Еднаш дојде возбуден од приказната дека татко му наскоро доаѓа во Белград. Го прашав:
– Што ќе правиш со тато кога ќе дојде?
– Ќе одиме во зоолошка градина. И на натпревари. Ќе ме однесе во градинка. А можеби нема ни да одам во градинка, туку само ќе бидам со него. И нему ќе му кажам дека еднаш спиев кај Владе. А кога ќе дојде лето, ќе одиме на море со авион. Татко ми сигурно знае како да управува со авион. И тој ќе ме научи да го правам тоа. Видов на „Скајп“ дека има ракавици, знаеш колку големи… Кога ми го нацрта татко му, го прашувам:
– Што е најважното нешто што го знам за татко ти?
– Дека е најубавиот и најдобриот татко на светот.
Таткото на Урош е готвач. Во очите на неговиот син, тој е суперхерој.
Извадок од книгата „Како читаат децата“ од Јелена Холцер
912