Разговорот со децата за важни теми не е лесна задача. Потребни се трпение, разбирање и адаптација на развојното ниво на детето. Со текот на годините овие разговори стануваат, или треба да станат, серија на средби со вистината, обликувајќи ги темелите за нивната перцепција на светот. Но, што ако самите не знаете како да објасните нешто?

Во светот на музиката, уметноста и уметничкото изразување, „Евровизија“ со текот на годините стана место каде што на сцената излегуваат различни неконвенционални луѓе, кои се несомнено отстапување од она што вообичаено го гледаме на сцената. Иако изминативе години го запоставивме, бидејќи мнозинството воопшто не ја следеше Евровизија, а најмалку децата, овогодишниот настан крена голема прашина делумно поради големата гледаност, делумно поради победата на маж во фустан.

Покрај победникот Немо, имаше и други изведби кои за многумина не беа лесни за прифаќање. Имаше настапи на мажи во здолништа и потпетици, имаше полуголи луѓе и сето тоа поттикна многумина да размислуваат за традиционалните полови улоги и општествени норми. Имаше и нешто што огромното мнозинство немаше можност да го запознае – концептот на небинарна личност. И тоа не можеше да помине незабележано бидејќи победникот така се декларира.

Она што беше различно оваа година е тоа што сите сакаа и го гледаа фестивалот затоа што сите генерации полудеа по Бебе Лазања. Се разбира, зошто да не му дозволите на вашето дете да гледа музички натпревар на кој се појавува некој за кој сите зборуваат? Сепак, многумина го игнорираа фактот дека на сцената ќе има сè и сешто.

Кога дете од предучилишна и рана училишна возраст поставува прашање како „Зошто момчето носи здолниште?“, се соочуваме со можност да разговараме за сложените концепти како пол и идентитет на начин што е соодветен за нивната возраст и разбирање. Како да им објасните на децата зошто мажите носат фустани и како да одговорите на некои други прашања?

– Со децата разговараме за важни теми секогаш кога тие покажуваат интерес за нив и поставуваат прашања. Никогаш не се работи за еден разговор, туку за серија разговори низ годините во кои ја кажуваме вистината, но на начин и до степен до кој тие развојно се подготвени да разберат – вели д-р Миа Роје Ѓапиќ, клинички психолог и психотерапевт.

На тоа треба да одговорите дека некои момчиња сакаат да носат здолништа и не постои ништо лошо во тоа.

– Нагласувам дека ова не е заедничко гледиште за целата професија за ментално здравје. Некои се залагаат да ги подучуваат децата за теми како што е небинарен род многу рано. Сепак, концептите како род наспроти пол, род и сексуална флуидност се апстрактни концепти. Како резултат на тоа, невроразвојното дете не може да ги разбере како што разбираат возрасните – вели психологот.

Способноста за апстрактно размислување наеднаш значително се зголемува по 12-годишна возраст. Не е случајно што токму тогаш децата добиваат предмети како хемија и физика. Кога на таа возраст и подоцна, како адолесценти, ќе почнат да поставуваат прашања на оваа тема, корисно е родителите прво да испитаат што веќе знаат, од каде ги добиле информациите и да поттикнат критичко размислување, поставувајќи многу повеќе прашања отколку нудејќи готови одговори.

Иако на некои родители им е непријатно кога нивните деца поставуваат прашања поврзани со полот и сексуалноста, запомнете дека секогаш кога вашите деца ќе ви постават прашања поврзани со такви теми, тоа е показател дека добро си ја работите работата. За него е подобро да слушне од родителите отколку да се информира и да го формира своето мислење на интернет.

Друга опција е да одговорите на прашањата на детето на следниот начин: „Иако не ми се допаѓа, факт е дека денес можеме да видиме момчиња во фустани. Иако не ми се допаѓа, тоа не значи дека се помалку вредни“.

За крај, одговорноста на родителите е да се погрижат децата да не бидат премногу рано изложени на сексуализирани содржини. Едно е да гледаш дечко во фустан, а друго е да гледаш симулации на сексуални односи, голотија и слично. Не плашете се да го оддалечите вашето дете од премногу сексуализирани содржини или да разговарате со вашето дете зошто таквото однесување во јавноста е несоодветно, без оглед на полот/сексуалната ориентација или која било друга карактеристика на вклучените луѓе. Детето ќе учи за сите овие теми во текот на животот и ние ќе го негуваме прифаќањето, но приоритет е да ја научиме важноста на личните граници и интимноста.

Некои родители стравуваат дека нивните деца ќе станат геј, трансродови или небинарни како дел од модните трендови. Се разбира, тоа не може да се случи. Поголеми се шансите денешните деца и млади (отворено) да експериментираат со различни идентитети и преференции додека растат, бидејќи имаат информации и многу поизразена социјална „дозвола“ од пред 20 или 50 години. Но, никој навистина не „станал“ геј или транс поради гледањето „Евровизија“. Детето се раѓа такво какво што е, а наша задача е да го сакаме ида го прифатиме.

Извор