Денес е поважно од кога било да ги научиме децата на стратегии за одбрана од манипулациите што се случуваат на социјалните мрежи. Треба да развиеме соодветна отпорност за да можеме брзо да одговориме на когнитивните „вируси“ кои ги преплавуваат медиумите.

Децата денес ги градат својот идентитет и самопочит преку социјалните мрежи. Ова може да биде исклучително опасно за нивното ментално здравје, со оглед на идеите кои ги пренесуваат различните апликации како „Инстаграм“, „Тик-ток“ и сл.
Количината на негативни и штетни информации околу нас никогаш досега не достигнала толку опасно ниво. Згора на тоа, манипулацијата што ја користат денешните медиуми е пософистицирана и многу сложена. Значи, никогаш не сме биле толку ранливи како сега. Постојат многу причини за оваа ситуација.

Прво, нашето внимание постојано е киднапирано и монополизирано од компјутерите и мобилните телефони и постојаните информации што доаѓаат од нив.
Информациите доаѓаат речиси во секоја секунда и не сакаме да пропуштиме ништо. Меѓутоа, умот, кој ја исцрпил својата способност да биде внимателен и да прави разлика помеѓу корисни и бескорисни информации, и важни и ирелевантни, почнува да престанува да применува какви било филтри. Затоа, имаме тенденција да прифатиме сè како вистина.

Второ, медиумите се поспособни да преземат контрола врз многу од нашите когнитивни предрасуди. Тие нè мамат со привлекување на нашите емоции и нè хранат со различни идеи и концепти.
Когнитивниот имунитет е механизам кој ни овозможува да ги филтрираме малициозните информации. Тоа е нешто што треба да го зајакнуваме секој ден на ист начин како што се грижиме за нашето физичко здравје.

Когнитивната отпорност е способност да се приспособиме и да се справиме со неволјите, несигурноста и стресот.

Кај децата когнитивната отпорност е особено важна бидејќи постојано се соочуваат со нови предизвици и искуства во животот. Тоа не е само за развивање сет на вештини за справување со тешки ситуации, туку станува збор за негување на внатрешната сила и цврстина на детето, овозможувајќи му да се издигне над неволјите и да напредува пред предизвиците.

Децата што поседуваат когнитивна отпорност се подобро опремени да се справат со подемите и падовите на животот. Тие се способни да се приспособат на новите ситуации, да учат од грешките и да истраат наспроти неуспесите. Овие деца имаат чувство на самодоверба и самоефикасност, што им овозможува да се справат со предизвиците со чувство на оптимизам и решителност.

Градењето на когнитивната отпорност кај децата е суштинска задача за родителите и наставниците кои треба да им помогнат да ги развијат вештините што им се потребни за да успеат во животот.
Охрабрете ги децата да ги гледаат предизвиците како можности за учење и раст, а не како пречки што треба да се избегнуваат.

Помогнете им да разберат дека правењето грешки е природен дел од процесот на учење и дека упорноста и трудот се клучот за успехот.
Дајте им можност на децата сами да донесуваат одлуки и да решаваат проблеми. На овој начин ја негувате нивната автономија. Дозволете им да ризикуваат и да прават грешки, но бидете тука за да им понудите насоки и поддршка кога е потребно. Со поттикнување на децата да донесуваат одлуки и да преземат одговорност за своите постапки, тие ќе развијат чувство на самопочит и самодоверба.
Помогнете им да развијат вештини за решавање на проблемите охрабрувајќи ги да ги идентификуваат проблемите, да ги разгледаат можните решенија, да ги проценат добрите и лошите страни на секоја опција и да го изберат најдобриот начин на дејствување. Ова ќе им помогне да развијат вештини за критичко размислување и способност да се приспособат на променливите ситуации.
Социјалните врски се од суштинско значење за градење издржливост. Поттикнете ги децата да развијат добри односи со семејството, пријателите и другите возрасни лица кои ги поддржуваат. Ова ќе им помогне да изградат чувство на припадност и да обезбедат мрежа за поддршка кога ќе се соочуваат со животните предизвици.

И вежбајте ја свесноста, што е практика да бидете присутни во моментот и да обрнуваат внимание на своите мисли и чувства без осудување. Поучувајќи ги децата со техники за свесноста, можеме да им помогнеме да развијат способност да управуваат со стресот и да ги регулираат емоциите.

Децата треба да се охрабруваат да ги истражуваат своите интереси и да ги следат своите страсти. Дајте им можност да научат нови работи и постојано да се предизвикуваат себеси. На тој начин ќе развијат љубов кон учењето и начин на размислување кој добро ќе им служи во текот на нивниот живот.
И, конечно, децата учат со пример, учат од нас возрасните, моделираат издржливост и вештини за справување. Обезбедете им на децата стабилна домашна и училишна средина каде што ќе се чувствуваат сакани, ценети и поддржани. Разговарајте за тоа како се справувате со стресот и неволјите и охрабрете ги да ги споделат своите чувства и искуства со вас.

Сето ова бара време и труд и посветеност на децата, но е суштинско и многу важно.
Родителите, а и наставниците можат да им помогнат на децата да ги развијат вештините кои им се потребни да напредуваат и да се развиваат наспроти неволјите и проблемите со кои ќе се соочуваат во животот.

Автор: Билјана Манасова-Јовановиќ, дефектолог и психотерапевт



912

X