Главното значење на скромноста се однесува на ставот на човекот кон сопствените желби. Скромен човек е оној кој лесно се откажува од своите желби и прифаќа дека тие нема да се остварат. Скромно е детето кое стоејќи пред прозорец каде што гледа играчка што му се допаѓа, мирно го прифаќа одговорот на мајка си дека таа нема доволно пари да му ја купи. Кога мајка му го бакнува за ова, велејќи: „Скромно мајчино сонце“, таа го наградува за неговата скромност со својата љубов. Затоа, детето кое е добро воспитано, кое ги контролира своите желби и не дозволува тие да го контролираат, е скромно.

Ова е во согласност со значењето на зборот скромност бидејќи според етимологот Петер Скок, тој доаѓа од архаичниот глагол „kromiti“, што значи да се припитоми. Затоа, нарекувајќи го детето скромно, го означуваме како „припитомено“, социјализирано и дисциплинирано, односно послушно.

Друго значење на скромноста се однесува на начинот на кој некој се поставува во однос на другите луѓе. Спротивност на скромноста е ароганцијата. Скромна личност е некој што не се издвојува во споредба со другите, што не се фали со своите успеси и достигнувања, што чека другите да ги забележат неговите квалитети. И кога другите навистина ја фалат, скромната личност е обично онаа што го дисквалификува сопствениот успех, покажувајќи дека ѝ е непријатно кога другите ја фалат и негирајќи дека успеала за да биде забележана и пофалена.

Овој вид скромност е всушност одраз на внатрешниот став на една личност кон себе. Таа за себе мисли дека не е „ништо посебно“, дека е обична, дека им припаѓа на „малите“ луѓе. И така, овој вид скромност е поврзан со искривена слика за себе, во која луѓето го отпишуваат или постоењето или важноста на нивните вистински квалитети.

Скромното отфрлање на пофалбите на другите луѓе не мора да биде директен израз на негативна слика за себе. Понекогаш луѓето со спротивна искривена, „надуена“ слика за себе се однесуваат на ист начин. Во тој случај, тоа не е израз на скромност, туку израз на развиени социјални вештини што спречуваат неутрализирање на зависта на другите луѓе.

Колку скромност е позитивна особина?

Сè зависи од контекстот во кој се наоѓа скромната личност. Скромноста е позитивна кога личноста се развива и живее во лоша средина – зоната на преживување. Ако постојано го сака она што не може да го добие, таа постојано би била незадоволна, па затоа скромноста ѝ помага да се приспособи. Кога личноста живее во богата средина – зона на квалитетен живот – нејзината скромност е ирационален неуспех да ги искористи понудените можности. За многумина, квалитетот на животот е исполнување на разни желби, што води кон задоволство и среќа.

Не знаеме што носи иднината, но знаеме дека скромните лесно се навикнуваат на подобри работи, а нескромните тешко се навикнуваат на оскудност.

Автор: Зоран Миливојевиќ

Извор