Милица Глинтиќ, дипломиран психолог и психотерапевт, одговара на најчестите прашања на трудници и мајки
Можеби се прашувате што не е во ред со вас ако не сте среќни и енергични по породувањето? Зошто е така, дали е нормално, дали има ситуација кога сето тоа е премногу, што ако не можете да се справите кога чувствата се премногу силни и збунувачки?
Прашања и одговори:
Дали постои предиспозиција за развој на постпородилна депресија, односно дали има поголема зачестеност кај жените што биле анксиозни или депресивни пред и за време на бременоста или, пак, не постои правило и тоа може да му се случи секому?
– Не е можно со сигурност да се предвиди кога ќе се појават овие проблеми. Сепак, постојат неколку фактори што го зголемуваат ризикот:
– ако жената или некој од семејството на жената има или имал проблеми со депресија или некое друго нарушување на расположението;
– ако бременоста била непланирана или несакана;
– ако има проблеми во бракот (секако, релативно е што некој ќе го доживее како проблем);
– ако доживеете големи промени во бременоста и/или пред бременоста кои се манифестираат како стрес или предизвикуваат криза (губење на работата, преселба, губење на сакана личност, некое трауматично искуство);
– ако раѓањето било тешко;
– ако жената има проблем со тироидната жлезда.
Сето ова укажува на тоа колку е важно да се справиме со сето она што го доживуваме како проблем, да се обидеме да се разбереме и да се поддржиме (верувам дека треба да бараме помош кога не можеме сами) и да се засилиме за сите идни предизвици во бременоста, породувањето и грижата за децата.
Важно е да се земат предвид сите индивидуални разлики и фактот дека истиот настан или промена на телото кај различни луѓе може да има различни ефекти.
Како да се справиме со стравот од другите луѓе поради моменталната ситуација со вирусот и потребата да се создаде совршено чиста средина за бебето?
– Прво, важно е да кажам дека ја разбирам вашата загриженост. Дури и без моменталната пандемија, би се грижеле што е добро за детето и колку да го изложите. Сега таа загриженост неминовно се засили. Изложете го вашето бебе на средби со луѓе на кои им верувате и кои се грижат за мерките на претпазливост во оваа ситуација.
Од друга страна, бебето треба да живее во чиста, но не премногу чиста средина. Имунитетот на бебето постепено се гради, а ние го задржуваме со причина, но и средбите со околината се многу важни во овој процес. Слободно консултирајте се со педијатар кој го познава и го следи вашето дете.
Многу сум исплашена во текот на целата бременост поради претходно лошо искуство. Дали затоа сум повеќе склона кон депресија?
– Не е можно со сигурност да се предвиди кога ќе се појави овој проблем, иако постојат некои фактори што го зголемуваат ризикот. Верувам дека не е корисно да погодувам какво искуство имавте и многу ми е жал што беше лошо. Тоа не мора автоматски да доведе до постпородилна депресија, но мислам дека би било добро да се консултирате со терапевт кој ќе ви помогне да разберете како тие чувства ви влијаат сега, да ги разберете, да ги надминете и преку тој процес да се зајакнете за она што е во пред вас.
Како да се справиме со бебешките грчеви, покрај фактот дека не можеме да му помогнеме на бебето иако пробавме сѐ? Верувам дека е многу тешко психички да се помине овој период.
– Секако дека е тешко кога страда некој што толку многу го сакате и некој кој зависи од вашата грижа и љубов.

За почеток би рекла дека сте ги направиле најважните работи… Се трудите да му помогнете на бебето на различни начини: со подготовки, загревање на стомакот, држење в раце, гушкање итн. Секогаш е добра идеја повторно да побарате совет од педијатар. Меѓутоа, ако педијатарот рече дека ништо не се случува што бара посериозен третман, тогаш продолжете со тоа што го правите.
Поделете ги обврските со својот сопружник, за секој од вас да може да се одмори (за бебето е многу важно оние што се грижат за него да се грижат за себе и да ја обноват својата сила и капацитет да издржат различни напори и емоции) и имајте на ум дека бебето го чувствува вашиот страв, немир, лутина и сите други чувства. Затоа, тешете го, убедете се дека сето тоа ќе помине за да можете да му се обратите на бебето со смирувачки тон, да му пеете, да го шетате и истражувајте што најдобро го смирува вашето бебе. Ако не помогне веднаш, тоа не значи дека сте лоши, туку дека болката и непријатноста се интензивни и дека бебето тешко се справува со тоа.
Како да се ослободиме од стравот дека нема да бидеме на врвот на задачата со сите обврски околу бебето, особено во првите месеци? Настрана од советот да побарате помош околу чувањето на домот, дали имате некој совет за нас, идните мајки, како да не се запоставиме себеси и да се чувствуваме што е можно посреќно и исполнето за да избегнеме некаква депресија?
– Постигнувањето благосостојба навистина зависи од многу фактори. Многу е важно да не очекувате да бидете совршени. Во првите месеци вашето бебе е, разбирливо, во фокусот. Постепено запознавајте го вашето бебе, неговите потреби, грижете се за него, побарајте помош кога е потребно. Истовремено, трудете се да ги следите вашите потреби и да ги вратите активностите што ви се важни. Користете ги чувствата како водич за да ви помогнат да поставите приоритети, како и што е важно и итно, и што е важно, но може да почека.
Дали е нормално што воопшто не се плашам од породувањето? Повеќето трудници околу мене имаат некои стравови и сомнежи, а јас едвај чекам да поминат овие 10-ина недели и да се роди бебето. Понекогаш се прашувам дали е во ред да бидам толку опуштена?
– Ако се грижите за себе во текот на бременоста, редовно одите на прегледи, сè оди добро, имате многу причини да верувате дека сè ќе биде во ред. Фактот дека многу жени до одреден степен се плашат од породувањето не значи дека сите треба да се плашат, а многу варира од што се плашат жените и интензитетот на стравот. Мило ми е што се чувствувате добро, што сте свесни како изгледа породувањето и што ве зајакнува. Што се однесува до компликациите… тие не мора да се случат и многу често не се случуваат. Уживајте во вашата релаксација. Ако вашите чувства се променат, обидете се да препознаете што доведе до тоа.
Се плашам дека ќе бидам толку раздразлива по породувањето што и најмал коментар ќе направи да се експлодирам или да се скарам со целото семејство и со семејството. Не знам дали ќе успеам и дали треба да се обидам некако да се контролирам?
– За почеток, треба да се обидете да се разберете себеси. Зошто очекувате да бидете толку раздразливи и да не можете да се контролирате? Дали веќе имате проблеми поради кои очекувате дека ќе биде полошо кога ќе се роди бебето? Дали знаете каде се вашите граници, што е прифатливо за вас, а што не? Дали ги препознавате вашите потреби? Верувам дека одговорите на овие прашања можат да помогнат.
Како да се надминат чувствата на вина поради помалата способност да се грижам за бебето поради побавното закрепнување по породувањето?
– Би рекол дека ви е важно како е вашето бебе и тоа може да биде главниот двигател за да истраете да си помагате и да се зајакнувате. Тогаш ќе можете да продолжите да се грижите за вашето бебе токму онака како што треба. Дотогаш, не двоумете се да побарате каква било помош. И тоа е дел од нашата сила… да побараме помош во вистинско време и на вистински начин.