Замислете детето да дојде кај вас и да ви рече: „Никој не сака да си игра со мене“. Срцето ви застанува. Природно е да сакате да се вклучите и да го решите проблемот наместо него. Но – кој е најдобриот начин да ги научиме децата за пријателството?

Сакаме нашите деца да имаат пријатели, да си играат и да се забавуваат, но исто така сакаме да бидат самоуверени кога ќе се соочат со предизвици. Истражувањата на програмата за позитивно родителство покажуваат дека децата што имаат здрави пријателства не само што имаат топол однос со своите родители и старатели, туку нивните родители им помагаат да ги надминат тешките ситуации и подобро да се поврзат со своите врсници.

Еве 5 практични вештини кои им помагаат на децата да создаваат и да одржуваат пријателства – а добрата вест е дека повеќето од нив се веќе научени преку игра и разговор секој ден.

Вештина 1: Да се биде добар пријател

Пријателствата започнуваат со љубезност и заеднички интереси. Децата го учат ова набљудувајќи нè, преку сопственото искуство и со свое темпо. На некои деца ќе им треба повеќе водство отколку на другите. Можете да разговарате со вашето дете за тоа што значи да се биде добар пријател. Прашајте го: „Што мислиш, што прави добриот пријател? Дали им дозволува на другите да се приклучат во играта? Дали ги слуша идеите на другите луѓе?“ Кога ќе забележите дека вашето дете покажува такво однесување, пофалете го и споделете ги вашите искуства.

Како што децата растат, разговорите можат да станат посериозни. Можете да им кажете за некои од вашите помали несогласувања со вашите пријатели и да објасните како сте ги решиле преку слушање, решавање проблеми и компромис. Ова им помага на децата да разберат дека пријателствата не се секогаш совршени и дека е нормално да се соочуваат со предизвици.

Вештина 2: Менување и чекање на вашиот ред

Во игра или разговор, важно е да научите да чекате и трпеливо да се менувате со другите. Можете да се обидете со едноставни игри, каде што е задолжително чекање на својот ред. А доколку натпреварувачките игри се премногу стресни за вашето дете, обидете се со друштвени игри каде што сите победуваат или креативни активности каде што исходот не е „победник или губитник“.

Вештина 3: Слушање

Вистинското слушање значи покажување дека сме слушнале и разбрале – и со тело и со зборови. Ова се нарекува активно слушање.

Кога активно го слушате вашето дете, тоа учи да ги слуша и своите пријатели. Ако вашето дете ви каже: „Таа повеќе не ми е најдобра пријателка!“ – застанете, повторете го она што сте го слушнале и именувајте го чувството: „Тажен си затоа што повеќе не си во друштво на Ана“. Вака покажувате дека навистина сте го слушнале детето и дека ви е грижа. Природни моменти за вакви разговори се пред спиење или на пат кон училиште. Тоа ја продлабочува вашата врска, но исто така го зајакнува емоционалното здравје на детето.

Вештина 4: Разбирање на туѓата перспектива

Емпатијата се развива постепено. Децата на возраст од околу четири или пет години почнуваат да разбираат како се чувствуваат другите. Ако вашето дете е повредено затоа што пријател не го поканил на неговата роденденска забава, прво признајте ги неговите чувства: „Се чини дека се чувствуваш изоставен“. Потоа помогнете му да разгледа други можни причини – можеби прославата била мала. Вака го учите на флексибилност и да не губи надеж.

Вештина 5: Решавање конфликти

Аргументите и недоразбирањата се нормален дел од пријателството. Децата треба да научат како да не се согласуваат, но и како да се смират. Обрнете внимание на тоа како ги решавате несогласувањата дома – децата најмногу учат гледајќи нè. Во ред е понекогаш да се расправате, но важно е и децата да го видат помирувањето.

Кога постаро дете има проблем со пријател, не обидувајте се веднаш да го решите наместо него. Поставувајте му прашања: „Што би направил ако се случи повторно?“ или „Што би можел да кажеш следниот пат?“ Кога детето само ќе смисли решенија, тогаш е повеќе подготвено да ги спроведе.

Децата учат вештини за пријателство набљудувајќи нè и преку секојдневни ситуации. Кога ќе се соочат со проблеми во општеството, најдобрата помош е прво да ги сослушате, а потоа нежно да ги водите сами да најдат решенија. Така ги учиме децата да бидат самоуверени, емпатични и добри пријатели – што се темелите за здрави врски во текот на целиот живот.

Извор