Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Имам син кој ќе полни три години и бебе од четири месеци. Синот е многу проблематичен, по цел ден се молиме за јадење, пиење, спиење. Многу го разгалуваат свекор ми и свекрва ми, сѐ му дозволуваат, ако не сака да јаде, не му даваат, ако не сака да спие, го оставаат да седи до доцна во ноќта. Тие имаат многу замерки и нас нѐ обвинуваат за неговото однесување. Многу пати сум прочитала пораки кои мојата свекрва ги разменува со мојот сопруг во кои му кажува дека не сум добра мајка. Син ми не оди во градинка затоа што сакаа тие да го чуваат и мислам дека тука ја направив најголемата грешка. Не му дозволуваат да си игра со други дечиња, освен со братучетките, не знам зошто тие му ги одбираат другарчињата? Сопругот е на средина и не знае како да постапи. Ве молам за совет.

ОДГОВОР: Го разбирам вашето чувство на немоќ и фрустрација. Семејните односи често се многу комплицирани, а секое семејство има своја приказна. Заедничкото живеење е сложено, понекогаш може да биде благослов, особено кога децата се мали и ви е потребна помош, но понекогаш може да биде напорно и тешко, особено ако границите или ги нема или се многу лабави.
Во некои семејства соживотот оди добро и нема никакви проблеми. Меѓутоа, честопати родителите и децата не знаат да ги почитуваат ниту своите граници ниту границите на другите. Некои родители се многу приврзани за својата куќа и сакаат младите да се однесуваат онака како што тие очекуваат, т.е. младиот пар е должен да се приспособи на нив и често се појавуваат конфликти поради различни очекувања.

Во вашиот случај односите не се нарушени, туку вие како посебно семејство не сте одвоени од родителите на вашиот сопруг. Се има чувство како вие да сте децата кои не знаат ништо, а кои имаат свои деца, па постарите мора да ве воспитуваат и контролираат, а и вашите деца заедно со вас. Секој соживот има своја цена!

Повеќето врски можат да процветаат кога се применуваат одредени основни правила и граници. Прво комуницирајте со партнерот, разговарајте за вашите очекувања, тешкотии, граници поврзани со живеењето под ист покрив, за тоа какво сакате да биде вашето семејство и на кој начин ќе го градите. Понекогаш знак на зрелоста е да ги оставите коментарите на другите настрана, а сепак да го правите она што го сакате. Ако не можете да ги оставите, комуницирајте наметливо, барајќи ги вашите права, а почитувајќи ги нивните. Асертивно комуницирајте и земете го вашето семејство во свои раце. Не влегувајте во расправија. Вие како родители сте одговорни за воспитувањето на вашите деца.
Откако ќе ја создадеме нашата основна клетка, таа треба да биде наш прв приоритет. Прво ние и нашите деца, потоа нашите родители и остатокот од светот. Барем така треба да биде. И ова треба да им биде јасно и на вашите родители. Како баби и дедовци и другите поблиски во семејството, секој од нив ќе гради посебен однос со вашите деца.

Постои емоционално одвојување од родителите кое не значи дека повеќе не ги сакаме или дека сме ги напуштиле, туку дека повеќе не сме емоционално зависни од нив и нивното однесување.
Ако сме го постигнале ова и имаме здрав однос со нашите родители, тогаш животот под еден покрив веројатно ќе продолжи без големи пресврти.

Вашето дете сѐ уште е мало и нема развиено вештини со кои би можело да го изрази она што го сака или не сака и поради тоа во многу случаи протестира.
Од друга страна, ја истражува својата независност и ги тестира границите. Важно е да поставите јасни граници за тоа кои однесувања се прифатливи и неприфатливи.

Што се однесува до пребирливоста на храната и спиењето, би требало да поставете правила и да не попуштате без разлика на неговите протести, па со текот на времето ќе нема потреба од молење. Границите и доследноста му обезбедуваат чувство на сигурност, структура и разбирање на очекувањата, помагајќи му на детето да научи соодветно однесување и граници.

Бидете трпеливи и имајте разбирање во текот на оваа важна фаза од неговиот развој, која ќе му ја даде основата за здрав емоционален развој.

Одговара: Билјана Манасова-Јовановиќ, дефектолог и психотерапевт; Психотерапија и советување 
е-пошта: sovetuvanje@gmail.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца и е резултат на соработка помеѓу Деца.мк и „Психотерапика“ – здружение за психологија и психотерапија. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти, членови и соработници на здружението, како и самостојни експерти, соработници на Деца.мк.