Менингококусот е бактерија која понекогаш ја населува слузницата на горниот респираторен тракт. Ова е исклучително опасна бактерија поради нејзината инвазивност и потенцијал да предизвика болести опасни за живот. Најопасна форма на инфекција е бактериемијата (сепса), при која поради навлегувањето на бактериите во крвта, многу брзо се шири низ телото и предизвикува незапирлива низа промени кои многу брзо, во рок од неколку часа, доведуваат до крвавење во сите органи и смрт. Стапката на смртност од оваа форма на болеста е помеѓу 96 и 98%. Смртноста е нешто помала ако менингококот предизвикува воспаление на менингиите (околу 60%). Постојат неколку видови менингокок; соевите A.C, W и Y се причина за менингококната болест во Централна и Источна Европа.
Со оглед на високиот ризик од пренос во случај детето да се разболи, се спроведуваат итни антиепидемиски мерки, за сите блиски контакти. Тоа се членови на потесното семејство, целата група во градинка или училишниот клас. Теренскиот тим ги собира контактите без одлагање, зема брис од нос/грло и сите почнуваат т.н. профилактичка употреба на антибиотици. Нема чекање за резултати од брис, веднаш се започнува со антибиотска терапија.
Кој може да се зарази?
Најголема фреквенција на инфекција е забележана кај предучилишната популација (децата немаат усвоени хигиенски навики, предизвикувачкиот агенс се пренесува преку назален секрет) и во адолесценцијата (периодот кога почнуваат да се бакнуваат, да користат заеднички чаши и цигари).
Заштита со вакцинација
Во повеќето западноевропски земји, вакцинацијата против менингокок е вклучена во редовната програма за имунизација. Секој постар од 8 недели може да се вакцинира. Конјугирани вакцини (вакцини кои можат да предизвикаат висококвалитетен имунолошки одговор и заштита) се користат уште од рана возраст. Во зависност од возраста кога започнува вакцинацијата, бројот на дози се менува:
-Против серотипови A, C, W и Y во 2 дози – првата на возраст од 6 недели, потоа 2 месеци подоцна 2. доза и дозата по една година од животот; за деца постари од една година, доволна е 1 доза.
-Против серотипот Б според следнава шема:
Нема податоци за ефективноста на оваа вакцина доколку се применува на лица над 50 години.
Автор: проф. д-р Миливој Јованчевиќ/ специјалист педијатар
912