Воспитување

Овие реченици ќе ви помогнат да поставите здрави и силни граници

Кога велите дека мора да се вратите дома од парк, слушате „Уште само пет минути!“ Кога велите дека мора да си ја исчисти собата, слушате „Ќе ја исчистам подоцна“. Кога велите дека мора да си легне, слушате „Но, мајката на Иван го остава да остане буден до полноќ!“ Ако сте родител, овие реплики веројатно ви звучат многу познато. Децата природно ги тестираат границите. Но, исто толку е природно – и важно – родителите да ги постават тие граници. И што е поважно, постојано да се држат до нив.

Во поткастот „По времето за спиење со големи мали чувства“, детскиот психијатар Дина Марголин и консултантот за родители Кристин Галант, со гостинката д-р Ализа Пресман, експерт за развој на децата, дискутираат за еден од најголемите предизвици на родителството: како да поставите јасни граници, а воедно да одржувате близок однос со вашето дете?

Граници = љубов. Една реплика од разговорот се издвојува: „Трите најважни работи во родителството? Врска. Врска. Врска“. Звучи едноставно, но зад неа стои цела наука. Истражувањата покажуваат дека безбедната врска „родител-дете“ буквално го обликува развојот на мозокот на детето. Тоа е основа за отпорност, емоционална стабилност и здрави односи во зрелоста.

Но, кога треба да кажете „не“? Кога треба да го ограничите времето поминато пред екран, да побарате помош низ куќата или да поставите граници за тоа како разговарате еден со друг? Тука се заглавуваат многу родители – затоа што се плашат дека поставувањето граници ќе ја оштети врската. Но, спротивното е всушност точно. Децата имаат потреба од граници. Но, истото важи и за врската. Границите не се спротивност на љубовта. Тие се израз на љубовта. Кога постојано, мирно и со почит поставувате граници, вашето дете учи дека неговиот свет е безбеден, предвидлив и стабилен. Дека може да ви верува. И дека сте тука – дури и кога се распаѓа, се бунтува или вика.

Бидејќи децата ќе ги тестираат тие граници. Не затоа што сакаат да „пркосат“, туку за да видат дали има некој што знае како да води кога е тешко.

Како изгледа тоа во практика?

Замислете ја оваа ситуација: Поставивте правило дека нема екрани по 20 часот. Вашето дете на училишна возраст ги фрла слушалките, ја треска вратата и вели дека му го уништувате животот. Вашата улога тогаш не е да попуштите „заради мир“, но ниту да одговорите со казна или срам. Наместо тоа, можете да кажете нешто како: „Разбирам дека си вознемирен. Би бил фрустриран и јас ако некој ме прекине среде нешто што го сакам. Правилото сè уште важи – без екрани по осум. Тука сум ако сакаш да разговараш.“ Тоа е она што го нарекуваме родителска рамнотежа: јасни граници и емоционална достапност.

Еве уште примери на реченици што звучат како здрави, љубовни граници:

„Не мора да ти се допаѓа ова правило. Сè уште важи.“

„Можеш да бидеш вознемирен. Ќе седам тука додека не помине. Правилото останува.“

„Те сакам премногу за да те оставам да ми зборуваш така. Ајде да се обидеме повторно кога ќе бидеш подготвен.“

„Имаш силни емоции. Тука сум. И очекувањето останува исто.“

На децата им требаат граници исто како што им треба рутина за спиење, сигурносен појас или правила на игралиштето. Без нив се чувствуваат хаотично. Од друга страна, границите без топлина и поврзаност им даваат чувство на дистанца и студенило. Она што навистина им е потребно на децата не се совршени родители. Им треба некој што ги гледа, ги слуша и не се плаши да ги води – дури и кога е тешко.

Автор: Наташа Крстичевиќ

Извор

Поврзани написи

To top