Добивањето на првиот паметен телефон пред 13-годишна возраст е поврзано со лошо ментално здравје во раната зрелост, според голема меѓународна студија објавена во списанието „Глобални напредоци во здравството и медицината“. Податоците од речиси два милиони луѓе во 163 земји покажаа дека колку порано децата добиваат паметен телефон, толку се посериозни последиците врз нивната целокупна благосостојба. Девојчињата и младите жени се најмногу изложени на ризик.

Студијата покажа дека колку е помладо детето кога го добива својот прв паметен телефон, толку се потешки долгорочните последици. Луѓето што имале пристап до паметни телефони пред 13-годишна возраст имаат поголема веројатност да доживеат анксиозност и емоционални тешкотии во зрелоста, 9,5 проценти поголема веројатност кај жените и 7 проценти поголема веројатност кај мажите.

Последиците траат со години

Истражувачите користеле податоци од проектот „Глобален ум“ за да ја споредат психолошката состојба на младите на возраст од 18 до 24 години со возраста на која првпат добиле паметен телефон. Без оглед на јазикот, регионот или културата, раниот пристап до технологијата постојано се поврзува со лошо ментално здравје.

Меѓу најчестите последици се самоубиствени мисли, чувство на одвоеност од реалноста, халуцинации и зголемена агресија. Меѓу девојчињата што го добиле својот прв паметен телефон на пет или шест години, дури 48 проценти пријавиле суицидални мисли подоцна во животот. Ако го добиле телефонот на 13 години, тој процент паѓа на 28 проценти. Кај момчињата, процентите се пониски, но сепак загрижувачки, 31 процент во споредба со 20 проценти.

Дополнително, откриено е дека младите луѓе кои рано ги добиле своите телефони имаат помала психолошка отпорност, пониска самодоверба и проблеми со контролирањето на своите емоции.

Девојките се повеќе изложени на ризик

Иако и момчињата доживуваат негативни последици, девојчињата се поранливи. Освен што имаат повеќе суицидални мисли, тие имаат поголема веројатност да пријават пониска самодоверба, емоционална нестабилност и поголема чувствителност на стрес. Експертите веруваат дека содржината на социјалните медиуми, која често се базира на изглед и споредби со другите, придонесува за ова. Таквата содржина е особено влијателна кај девојчињата во време кога тие штотуку развиваат чувство на самодоверба.

Опасностите од социјалните медиуми

Студијата покажа дека раниот пристап до социјалните медиуми игра важна улога во развојот на подоцнежните проблеми. Глобално, ова објаснува речиси 40 проценти од поврзаноста помеѓу раното поседување паметен телефон и психолошките тешкотии. Покрај тоа, социјалните медиуми го зголемуваат ризикот од сајбер-малтретирање, проблеми со спиењето, послаби семејни односи и, кај девојчињата, сексуална злоупотреба. Со текот на времето, овие проблеми само се влошуваат, особено ако детето сè уште не е емоционално зрело за вакви дигитални средини.

Родители под притисок

Поставувањето граници во дигиталниот свет денес не е само личен избор. Децата се опкружени секој ден со врсници кои имаат неограничен пристап до интернет и апликации, а тоа создава огромен притисок врз родителите, особено мајките кои често донесуваат такви одлуки. Дури и кога родителите се обидуваат да ги заштитат своите деца, тоа не ги штити од влијанието на врсниците кои веќе се изложени на содржина што е несоодветна за нивната возраст, која потоа се пренесува во училниците и социјалните односи.

Време е за конкретни мерки

Авторите на студијата предупредуваат дека последиците од раниот пристап до паметни телефони не можат да се решат само на семејно ниво. Потребни се систематски мерки, слични на оние што се применуваат кај алкохолот и тутунот. Клучните препораки се:

-Забрана или одложување на употребата на паметни телефони до 13-годишна возраст.
-Построги ограничувања за пристап до социјалните мрежи.
-Зголемување на одговорноста на технолошките компании во заштитата на децата.
-Воведување едукација за медиумска писменост во училиштата.

Доколку ништо не се промени, податоците покажуваат дека речиси една третина од следната генерација би можела да има сериозни проблеми со менталното здравје.

Извор