Додека некои веруваат дека фетусите можат да покажат знаци на болка уште во 12. недела од бременоста, други веруваат дека дури и новороденчињата всушност не чувствуваат болка на начинот на кој ние ја чувствуваме.

Но, новото истражување од Универзитетскиот колеџ во Лондон фрла светлина врз оваа матна област. Научниците го мапираа развојот на мозочните мрежи одговорни за обработка на болка, таканаречениот „конектом на болка“, за да разберат кога и како човечкиот мозок почнува да реагира на болка. Користејќи најсовремени техники за снимање на мозокот, тие го следеа развојот на невронските врски во мозоците на фетусите и новороденчињата и ги споредија со возрасните. Излезе дека до околу 32. недела од бременоста овие патишта не се доволно развиени за да се зборува за зрела перцепција на болка бидејќи сите аспекти на овој процес, сензорни, емоционални и когнитивни, сè уште се формираат. Сепак, по 32. недела се јавува брз развој. До 34. недела мозокот на фетусот веќе е способен да препознава штетни стимули, а помеѓу 36. и 38. недела се појавува емоционалното влијание на болката, што значи дека фетусот не само што го регистрира стимулот, туку реагира и на непријатноста. Сепак, целосното когнитивно разбирање, сфаќањето дека „болката боли и не е добра“ сè уште не е зрело кај новороденчињата, бидејќи овие мрежи достигнуваат зрелост по раѓањето или само во подоцнежна возраст.

Овие резултати сугерираат дека фетусите во доцната бременост и новороденчињата можат да чувствуваат болка, но не на ист начин како возрасните. Тоа не е само рефлексна реакција, туку вистинско чувство на болка, иако без свесна процена.

Историски гледано, ставот кон болката кај бебињата поминал низ трнлив пат: додека во 18 и 19 век тие се сметале за исклучително чувствителни, мислењето дека бебињата, поради нивниот незрел мозок, не се во состојба да доживеат болка, подоцна преовладало. Ова довело до фактот дека бебињата често биле оперирани без анестезија, дури и до 80-тите. Денес знаеме подобро: дури и најмалите пациенти покажуваат јасни физиолошки и невролошки знаци на болка, кои бараат приспособена грижа и ублажување на болката. Но, едно нешто останува непроменето, никогаш не можеме да знаеме со апсолутна сигурност како бебето ја доживува болката. И сепак, развојот на „конектомот на болка“ обезбедува научна рамка што ги поврзува однесувањето, реакциите на мозокот и можните субјективни чувства. Тоа е голем чекор кон подобра заштита на бебињата во медицинските процедури.

Автор: Карина Шиждрак

Извор