Мутизмот е една од најсложените состојби со кои се соочуваат логопедите и психолозите во работата со деца кај кои се забележува оваа анксиозна состојба. Оваа состојба не е само еден вид „тишина“. Таа претставува неможност за зборување во одредени услови, и покрај зачуваната способност за зборување. Детето може слободно да зборува дома, но да молчи во градинка, училиште или кога е во контакт со непознати лица. Разбирањето на суштината на состојбата е клучен чекор кон ефективна работа.

Постојат неколку форми на мутизам:

Селективен (селективен)

Најчестата форма. Детето зборува само со одредени луѓе (на пример, со родителите), но молчи во нова средина. Поврзано е со вознемиреност, несигурност, понекогаш придружено со карактеристики и симптоми во емоционално-волевата сфера.

Психоген (реактивен)

Се јавува по силен стрес или посттрауматска ситуација. Говорот може целосно да исчезне за кратко време. Често се јавува кај емоционално чувствителни деца.

Органски (невролошки)

Се манифестира во случаи на оштетување на централниот нервен систем и може да се комбинира со други говорни нарушувања, на пример, дизартрија, алалија.

Училиштен (ситуационен)

Може да се манифестира за време на адаптацијата кон нови услови, на пример, кај првачиња. Не е поврзано со траума, туку се должи на висока анксиозност и стрес од процената.

Мутизмот не значи „неподготвеност за зборување“. Ова е заштитна реакција на психата и бара внимателен, систематски пристап кон негово решавање со стручни лица.

М-р Христина Стефановска, психолог и автор на литература за деца