Отсекогаш сум била горда што моите раце изгледаат исто како рацете на мајка ми, иако имавме затегнат однос поголемиот дел од животот. Тоа е така затоа што рацете на мајка ми изгледаат како рацете на нејзината мајка, а јас никогаш немав можност да ја запознаам баба ми Рут, иако бев именувана по неа. Некако тоа сознание ми даде чувство на припадност.

Кога јас и мојот сопруг решивме да користиме донорски јајце-клетки за да имаме бебе, сличноста беше едно од моите први прашања. Дали рацете на моето дете ќе изгледаат како моите? Или неговиот или нејзиниот изглед ќе припаѓа на друго семејство што никогаш не сум го запознала?

Во времето кога мојот сопруг Роб и јас избиравме донор, прашањето дали нашето дете ќе личи на мене беше една од моите најголеми грижи.

На крајот на краиштата, живееме во време кога потеклото и генетската врска се чинат поважни од кога било – со повеќе од 15 милиони луѓе во светот кои плукаат во епрувета за да ја испратат својата ДНК на интернет и да си ги откријат своите корени. Во меѓувреме, нашите инстаграм-профили се полни со мајки и ќерки во пижами во иста боја, а постои и континуирана фасцинација со близнаци и двојници.

Секако, кога почнавме да бараме донација на јајце-клетки, разбрав и се помирив со фактот дека ќе носам фетус направен од спермата на мојот сопруг и јајце-клетка на странец во моето тело девет месеци. Се чинеше дека е од витално значење, иако невозможно, да знам дали лицето на нашето бебе засекогаш ќе ме потсетува на друга жена. И за возврат на она што тогаш го сметав за мој сопствен неуспех.

Колку повеќе се потопував во светот на донорските јајце-клетки, толку повеќе сфаќав дека не сум сама. Во фејсбук-групите што ги посетував другите приматели на донорски јајце-клетки се држеа до полето на епигенетиката и идејата дека нашата ДНК може да биде модифицирана од околината. Епигенетиката им даде надеж дека иако не делат ДНК со своите потомци, можеби сепак би можеле да изгледаат како нив. За подобро или полошо, разговарав со неколку генетичари и знаев доволно за да разберам дека ова е многу малку веројатно и дека не функционира баш како епигенетиката. Но, исто така, го почувствував копнежот зад нивната желба, копнежот по доказ дека нема разлика меѓу нив и нивното дете.

Нелогично или не, сличноста се чинеше дека е една од основните емоционални грижи на примателите на донорски јајце-клетки. Однадвор, лесно е да се запрашаме зошто. Што е тоа во семејната сличност што е толку упорно и моќно – дури и кога знаеме дека сличноста нема никаква врска со љубовта?

Додека бев бремена, постојано размислував за еден факт што го најдов во моето истражување: Една студија од Универзитетот „Кембриџ“ откри дека жените што користеле донорски јајце-клетки не се поврзувале толку лесно со своите бебиња. 85-те жени во оваа конкретна студија не му се насмевнувале толку многу на своето дете, ниту реагирале толку брзо – и поради тоа, детето имало помала веројатност да ја вклучи својата мајка во својот живот. Ете го мојот најголем страв – дека нема да се чувствувам толку приврзана кон нашето бебе затоа што немавме генетска врска.

Сепак, кога ја прочитав студијата во тоа време, помислив дека нема начин да кажам дали ќе бидам мајка која ќе му се насмевне на своето дете или не. Решив да бидам хипербудна за да ги покријам сите мои основи. Според мене, тоа значеше дека моето бебе и јас треба да си личиме, и помислив дека најголемата шанса за тоа е да најдам донатор кој личи на мене.

Како што сè повеќе жени одлучуваат да користат донаторски јајце-клетки, побарувачката за јајце-клетки од различни етнички групи, националности, па дури и религиозни средини процвета, а клиниките се најдоа во незгодна позиција да треба да „регрутираат“ жени од групи со голема побарувачка, нудејќи им поголеми стимулации за донирање на своите јајце-клетки.

Секако, постојат многу причини зошто некој би сакал јајце-клетка од некој од иста етничка припадност како него, но сличноста е секако една од нив. Некои банки за јајце-клетки нудат анализа на црти на лицето со вештачка интелигенција, за да помогнат во идентификувањето на совпаѓања на донори кои најмногу личат на идната мајка. Кога мојот сопруг и јас баравме донор на јајце-клетки, тоа не беше опција за нас во нашата клиника. Во мојот очај за нешто што ќе го контролираме во тој хаотичен момент, можеби сакав да прикачам фотографија од себеси во системот. Можеби верував дека ако најдеме донор чии црти на лицето личат на моите, тоа би значело дека магично нашата генетика би била многу послична.

Сега знам дека сличноста е многу повеќе од тоа дали вашата симетрија на лицето може да се открие со алгоритам. А создавањето семејство е многу повеќе од генетика.

Наместо тоа, се случи нешто чудно. Избравме донор, како што предложи некој во една од моите групи, со кого би „сакала да пијам кафе“. Шест години подоцна имаме ќерка од 4,5 години и знаете што? Луѓето кои не нè познаваат извикуваат „Изгледа исто како тебе!“ кога влегуваме во соба или одиме по улица заедно. Исто толку често странци, па дури и оние што нè познаваат велат: „Изгледа исто како нејзиниот татко!“ Ни кажаа дека таа личи на братучетка и тетка од страната на нејзиниот татко. Сите спротивставени пораки ме наведуваат да сфатам едно нешто: Секој го гледа она што сака да го види.

И покрај она што ни го кажуваат во романтичните комедии и честитките, љубовта не е автоматска, па дури ни загарантирана. Не се случува одеднаш, туку во текот на минути и часови и месеци и години. Љубовта е процес на посветеност, практика – насмевката на моето бебе е мајчинство. Мајчинството е исто така држење на детето в прегратка додека плаче. Мајчинството нема никаква врска со тоа да изгледаш како неа, што секако отсекогаш го знаев, но тогаш сличноста ми изгледаше како нешто опипливо за кое можев да се држам. Со текот на времето, преку чинот на грижа, мојата љубов кон мојата ќерка стана толку огромна што не можам да замислам дека некогаш не сум ја сакала. Нејзините раце не изгледаат како моите. И сепак, немам сомнеж дека таа ми припаѓа мене, а јас ѝ припаѓам нејзе.

Автор: Рути Акерман

Извор