Една од најчестите здравствени грижи во текот на летната сезона е дијарејата, која може значително да влијае врз здравјето на децата.
Летна дијареја се однесува на дијареја (честа, течна, водена столица) која трае два до четири дена, ретко до 7 дена. Ова состојбата е поприсутна во потоплите клими и често се јавува поради неправилно ракување со храната, несоодветни санитарни услови и лоши практики за лична хигиена.
Причини за летна дијареја кај децата се:
– Бактериски инфекции (консумирањето контаминирана храна или вода, како што се неправилно варено месо, непастеризирано млеко или нехигиенска храна) како Escherichia coli (E. coli), Salmonella и Campylobacter.
– Вирусни инфекции како ротавирус, норовирус и аденовирус може да предизвикаат гастроентеритис, што доведува до дијареја. Овие вируси се многу заразни и можат да се шират преку контакт од човек на човек или со внесување контаминирана храна или вода.
– Паразитски инфекции како Giardia lamblia може да ги контаминираат изворите на вода, особено базените и езерата.
– Труење со храна како неправилното складирање на храната, несоодветното ладење и вкрстената контаминација се вообичаени причини за труење со храна во текот на летото.
– Фактори поврзани со топлото време како прекумерната топлина и влажност може да придонесат за дехидрација, што може да ги влоши симптомите на дијареја. Обилното потење и недоволното пиење течности може да доведе до дисбаланс на електролити и зголемена ранливост на дијареја.
Летната дијареја се карактеризира со следниве симптоми:
- Честа течна или водена столица
- Гадење и повраќање
- Дехидрација (сува уста, намалена урина, вдлабнати очи, летаргија)
- Губење на апетитот
- Абдоминални грчеви и болки
- Замор и слабост
- Треска (понекогаш)
Како да постапите?
Ако вашето бебе се дои или се храни со шише, продолжете да го храните по потреба или нормално со формула. Постарите деца можат да продолжат со нивната нормална исхрана, но треба да избегнуваат храна што може да ја влоши дијарејата.
Погрижете се вашето дете да консумира безбедна и правилно зготвена храна (житарици, леб, компири, посно месо, обичен јогурт, банани, сос од јаболка и зеленчук). Избегнувајте улична храна и непастеризирани млечни производи. Понудете вода од шише или зовриена вода кога квалитетот на водата од чешма е доведен во прашање. Избегнувајте да му давате на вашето дете мултивитамински сокови или газирани пијалаци затоа што тие имаат поголема количина на шеќер и кога се земаат во големи количини може да ја влошат дијарејата.
Научете ги децата за важноста на хигиената на рацете, особено пред јадење и по користење на тоалетот. Поттикнете го миењето раце пред оброците и научете ги децата за хигиената на храната.
Заштитете го вашето дете од прекумерна топлина и изложување на сонце бидејќи тоа може да придонесе за дехидрација и влошување на симптомите на дијареја.
Што се однесува до медикаментозната терапија за дијареја, потребна е оралната рехидрација со ОРС електролити и пробиотиците, кои се важни за цревната микрофлора, исто така можат да помогнат и може да го скратат времетраењето на симптомите.
Во случај кога симптомите продолжуваат подолго време или се влошат, побарајте лекарска консултација за понатамошен третман.
Автор: д-р Висар Муча, спец. педијатар, ЈЗУ ОБ Ферид Мурад- Гостивар
912