Честопати старите знаат да кажат: Кога стапувате во брак со маж, стапувате во брак со целото негово семејство.
Тоа значи дека вашиот партнер не е „без корени“ и навиките од неговото семејство ќе се пренесат во вашето, а вашето дете сигурно ќе наследи одредени гени од страната на таткото.
Гени и наследување
Руски генетичар д-р Сергеј Кисељов, специјалист по биотехнологија и молекуларна генетика, тврди дека бабата и внучето делат околу четвртина од истиот генетски „коктел“.
– 25 отсто од гените на внучето доаѓаат од бабата. Гените на родителите се мешаат, и децата добиваат комбинација во која гените од претходните генерации се силни, но секогаш е индивидуална приказна. Замислете дека имате карти. Поделете ги на црвени и црни, половина дајте му на вашето дете. Потоа картите на таткото се мешаат со картите на мајката. Како овие гени ќе се однесуваат, не може да се предвиди. Не значи дека бидејќи од бабата има 25 отсто, ќе се повтори истото надворешно или карактерно својство или здравствен проблем. Сè може да се развие поинаку – објаснува генетичарот.

Разлика помеѓу бабите по татко и по мајка
Бабите од страна на таткото и мајката им пренесуваат различен број на гени на своите внуци, особено X-хромозомите. Бабите по мајка имаат 25 отсто сродство и со внуци и со внуки, а пак бабите по татко X-хромозомите ги пренесуваат само на внуките.
На пример, девојчињата наследуваат 50 отсто од X-хромозомите од двете, но бабите по мајка имаат помала шанса да влијаат преку X-хромозомите.
– Надворешните својства можат да бидат различни: постојат рецесивни и доминантни знаци. Ако бабата имала сини очи (рецесивен знак), а дедото кафеави (доминантен), детето најчесто ќе има кафеави очи. Но, ако генот за сини очи се пренесе преку генерации, може да се појави кај внуците дури и кога веќе сите заборавиле на тоа наследство. Затоа треба да се истражат претходните генерации. За точна предвидливост, потребна е целосна геномска анализа на бабата, дедото, мајката и таткото – додава Кисељов.
Што се однесува до генетските болести, и тие можат да се пренесат на следната генерација.
– На пример, постои наследен рак на дојка по женска линија. Ако бабата го има овој ген, веројатно ќе се пренесе на мајката, а потоа на внуката. Ако се роди машко дете, генот нема да се манифестира, но може да се пренесе на неговата ќерка. Синџирот баба – татко – ќерка функционира на ист начин. И не само онколошките болести, туку и други болести можат да се пренесат генетски. Сепак, современата медицина овозможува да се спречат многу ризици – објаснува генетичарот.