Веројатно ви е позната оваа сцена: земате дете од училиште, го прашувате како е и наместо весело да зборува, тоа почнува да плаче, се лути или се однесува како да му е доста од сè. А понекогаш станува премногу разиграно, па затоа е тешко да го смирите.

Психолозите го нарекуваат овој феномен „колапс на самоконтролата по училиште“.

Во текот на училишниот ден децата постојано вежбаат самоконтрола: да седат мирно, да го слушаат наставникот, да ги почитуваат правилата, да ги контролираат своите чувства и однесување. Тоа многу ги исцрпува. А кога ќе се вратат дома – во нивната безбедна средина – тие „попуштаат“ и сè што потиснувале излегува на површина.

Една мајка го опишала тоа искуство на следниов начин:

-Во училиште моето дете добива најдобри оценки, сите го фалат за тоа што е прекрасен и послушен. Но, дома – тој целосно се распаѓа. Плаче, пркоси, се однесува поинаку.

Добрата вест е дека овој „слом“ не е знак дека нешто не е во ред со вашето дете, туку природен начин за ослободување на напнатоста. И еве пет начини како можете да помогнете:

Не прашувајте веднаш „Како беше на училиште?“

Кога детето штотуку ќе го напушти училиштето, неговиот мозок е премногу уморен за да процесира и пренесе искуства. Тој дел од мозокот, левиот префронтален кортекс, е особено исцрпен по долг ден одржувајќи самоконтрола и потоа едноставно не е „вклучен“. Затоа не е вистинско време за прашања. Наместо тоа, започнете со тоа што ќе бидете присутни и ќе се поврзете. Доволно е само да се поздравите и да му дозволите на детето да прави нешто што сака. Разговорот може да дојде подоцна, кога мозокот ќе има шанса да се ресетира.

Прво задоволете ги основните потреби

Распаѓањето на самоконтролата по училиште е биолошки процес. Многу деца пристигнуваат дома дехидрирани, гладни и незадоволни од своите основни потреби. На пример, некои деца избегнуваат да одат во тоалет во училиште и не сфаќаат дека полн мочен меур е причина за нивната нервоза. Пред да се фокусирате на однесувањето, прво нахранете го телото – понудете му на детето вода, здрава ужина со протеини или потсетете го детето да оди во тоалет. Нервниот систем се смирува побрзо кога се задоволени потребите на телото.

Внесете движење во приказната

По училиште на децата им е потребно движење. Тие треба да се ослободат од вкочанетоста што се појавила во текот на училишниот ден. Наместо веднаш да седнат да ја напишат домашната задача, воведете мал ритуал што вклучува движење: кратка прошетка, скокање, возење велосипед, играње или танцување во дневната соба. Ова ќе им помогне да ја ослободат акумулираната енергија и да се движат помирно кон следната активност.

Запомнете дека детскиот слом не е ништо „лично“

Родителите често мислат дека е нивна вина кога детето „се распаѓа“ по училиште. Тие се преиспитуваат себеси и се грижат дека однесувањето на нивното дете значи дека некако не успеале како родители. Но, вистината е сосема спротивна – со вас детето се чувствува доволно безбедно за да ги покаже своите вистински чувства. Тоа не е знак на вашиот неуспех, туку на довербата што детето ја има во вас. Нервниот систем на вашето дете бара регулација токму таму каде што се чувствува најбезбедно.

Дозволете игра и хаос

Понекогаш најдобрата стратегија не е да се ограничи енергијата, туку да се пренасочи. Испланирајте нешто забавно и лудо веднаш по училиште. Пуштете музика и играјте игра, создајте патека со пречки или дозволете му на вашето дете да се натпреварува со вас за побрзо да стигне до вратата. Кога му давате простор на вашето дете да биде слободно и разиграно, нервозата се топи побрзо.

Наместо да очекувате да го контролирате однесувањето, подобро е да се фокусирате на закрепнување и полнење на батериите. Оставете го настрана прашањето „како беше во училиште“, помогнете му на телото на вашето дете да се ресетира, дајте му време на неговиот мозок да се наполни и потпрете се на ритуалите на движење и игра. Со малку трпение, рутина и разбирање, овие испади ќе станат поблаги, а вашата врска со вашето дете ќе стане посилна.

Извор