Во последните години се чини дека поголем број деца со попреченост се вклучени во социјални и спортски активности. Посебен предизвик е осумгодишното школување, каде што овие малечки се обидуваат да го совладаат материјалот како и нивните врсници и да се дружат со другите деца. Социолозите, дефектолозите и психолозите ја нагласуваат важноста на инклузијата, односно меѓусебното поврзување и дружење на врсниците.

Борба против предрасудите

Во практика, не секогаш изгледа онака како што било замислено, па има многу проблеми и недоразбирања. Има предрасуди и кај родителите, децата и наставниците.

Јелена Радивојевиќ, стручен соработник на Спортското здружение на лица со попреченост во Белград (ССОСИБ), вели дека пред три години оваа организација започнала акција во белградските училишта со цел да го зголеми меѓусебното разбирање на децата.

-Идејата се роди во 2020 година, а веќе следниот ден почнавме да ја реализираме. Во училиштата има сѐ повеќе деца со попреченост. Не е редок примерот дека инклузијата се разбира површно: важно е само дете со попреченост да биде примено на училиште, да е во училница со триесетина ученици и да седи со својот асистент, а тука приказната завршува – вели Јелена.

Тоа било причина ССОСИБ да формира тим за да се обиде да подобри и промени нешто. Тие решиле да им помогнат на здравите деца подобро да ги разберат своите врсници со попреченост, без оглед на тоа од каков вид се, од аутизам до оние со оштетен слух или вид, правејќи одредени вежби за да добијат увид во животот на луѓето кои имаат проблем.

Јелена Радивојевиќ објаснува дека е важно да се поттикне сочувството кај децата.

-Мал број деца прифаќаат други со попреченост. Од искуство можам да кажам дека две-три деца во одделението ќе ги споменуваат другите со попреченост, а деведесет проценти не ги забележуваат, ниту пак сакаат да си играат со нив.

Јелена и нејзиниот тим организираат работилници во училишната сала ставајќи ги во различни ситуации во кои се наоѓаат децата со попреченост. Играат одбојка со седење, кошарка во инвалидска количка, учат да го преминуваат опсегот додека се со врзани очи или играат со топка со ограничено движење на рацете.

Учење преку игра

Јелена додава дека децата од прво до осмо одделение не сакаат теорија. Учењето преку игра им е многу поблиско, интересно им е и забавно и дава добри резултати, затоа што чувствуваат како е кога не гледаш или не можеш да одиш и да играш кошарка.

Тие им помагаат и на наставниците по физичко образование, а имаат и брошура за родителите за тоа како да го научат своето дете да прифаќа други со попреченост.

Оценувајќи ја состојбата со практиката во основните училишта, Јелена вели дека состојбата е повеќе лоша отколку добра, но дека има напредок. Таа била сведок дека никој не сакал да му подаде рака на девојче со аутизам, иако на прв поглед не се разликувала од другите, а наставничката не реагирала на тоа. Сепак, мнозинството воспитувачи реагираат како што треба. Секоја добра идеја ќе има долгорочни ефекти врз заедницата и затоа секој во својот град треба да направи вакво нешто, но потребни се финансии и капацитет – заклучила Јелена Радивојевиќ.

Бесплатна рекреација

Спортското здружение за лица со попреченост обезбедува шест дена во неделата и во текот на годината бесплатни спортски и рекреативни активности на базените и рекреативните центри во Белград – имено корективни програми за гимнастика и фитнес, атлетика и пливање, пинг-понг, фудбал, одбојка во седечка игра, кошарка во инвалидска количка, шах, стрелаштво, риболов, лизгање, јавање коњи, карате и таеквондо, пикадо за слепи, куглање. Рекреацијата се практикува преку различни нивоа на професионална работа, од тоа со почетници преку околу петнаесет спортски школи до работа со врвни спортисти.

Автор: Драгољуб Стевановиќ

Извор