Кога ќе се задоволат основните потреби на детето, основните емоционални потреби, тоа ќе се чувствува како среќно, прифатено и сакано суштество, а таквиот родител, кој прави сè за да ги исполни – може „мирно да спие“, бидејќи го направил токму она што е неопходно за секое дете во раниот развој.

За основните емоционални потреби на детето и како тие се исполнуваат, зборува Ивана Синѓиќ, дипломиран дефектолог, системски семеен психотерапевт и ЕМДР психотерапевт (трауматерапевт).

Дали децата се раѓаат со способност да се врзуваат и да ги сакаат другите луѓе? Децата се раѓаат со предиспозиција за поврзување и љубов. Децата се раѓаат со „микробот на љубовта“.

Новороденчето не може да види цел предмет. На пример, тоа сè уште не ги гледа своите мајка и татко како комплетни личности поради незрелоста на нервниот систем, но оваа способност ќе ја стекне во текот на првата година од развојот, како што напредува развојот на нервниот систем и сетилата. Новороденчето може да воочи делови од предмети, на пример, да чувствува мириси, топлина, да ги гледа градите на мајка си, па од почеток ќе ги сака мајчините гради, ќе ја сака топлината на мајчината прегратка, ќе го сака звукот на гласот на мајка си и татка си, а подоцна ќе го сака своето шише, звукот на тропалките и други звуци и делови од предмети од неговата околина.

Љубовта и приврзаноста кон овие делови од предметите ќе се разгранува сè додека не ја засака мајката како целина, во моментот кога ќе може да ја перципира како цел предмет, нешто што се случува некаде помеѓу 4. и 7. месец од животот. Ова важи и за татковците. Потоа приврзаноста и љубовта се разгрануваат кон другите луѓе од околината (баби и дедовци, други деца, домашни миленици и така натаму, бидејќи капацитетот за љубов и приврзаност напредува во текот на животот).

Детето се раѓа нехуманизирано, но со предиспозиции за хуманизација и преку семејната средина, а потоа и пошироката социјална средина, детето се хуманизира и станува способно да ги прифати општествените норми на однесување и да формира квалитетни односи со другите.

Не нѐ учат за родителство во училиште, но треба да нѐ учат. Како да му дадете на вашето дете повеќе од: покрив над главата, храна, облека, чевли и играчки?

За многумина од нас, растењето било ограничено на оние основни, повеќе материјални отколку психолошко-емоционални потреби, бидејќи нашите родители или не знаеле или не ги развиле своите способности да дадат повеќе. Во остатокот од текстот се основните емоционални потреби на детето и доколку се обидете да ги задоволите, можете мирно да спиете знаејќи дека правите сè за вашето дете да развие сигурен стил на приврзаност и да има доволно добра самодоверба и способност соодветно да функционира во социјалната средина кога ќе порасне.

Лидерство и насочување – Детето треба да биде водено и насочувано од возрасните за да стекне вештини за да функционира во светот. Научете ги децата на корисно или соодветно однесување. (Пример: Како да побара нешто; како да слуша и да не прекинува; како да ѝ се придружи на група; манири за време на оброците; како правилно да ги мие рацете и сето тоа со многу вежбање.)

Слободно изразување и прифаќање на чувствата и потребите – Детето треба да изразува позитивни и негативни чувства и да не биде отфрлено или карано поради тоа, или уште полошо казнувано. Иако малите деца доживуваат широк спектар на емоции, тие често немаат речник да ги означат сите овие емоции. Родителите можат да препознаат како се чувствува детето и да му дадат речник за поврзување, со тоа што ќе кажат нешто како: „Гледам дека си навистина лут/а. Викаш и го туркаш пријателот. Ги боли другите деца кога ги повредуваш и ги туркаш, иако разбирам дека ти е тешко во моментов и дека си лут/а. „Престани!“ и „Смири се!“, може да направи повеќе штета отколку добро. Кога емоциите се наполнети, тие често доведуваат до неконтролирани експлозии. Менталното здравје не може да се постигне ако емоциите не можат да се изразат. Силата на емоциите ги тера некако да излезат од нас. Малите деца само учат за своите емоции и природно често се без зборови или увид во она што го чувствуваат. Со зрелоста треба да стекнеме речник за да одговара на нашите чувства и да го користиме за да ги пренесеме на посоодветни начини.

Пофалба – Пофалбата ја негува самодовербата и самосвесноста на детето. Со давање пофалби му покажувате на вашето дете како да размислува и да зборува позитивно за себе. Му помагате на вашето дете да научи да препознае кое однесување е добро и да се чувствува гордо на себе.

Стабилност и предвидување – Децата имаат потреба од нивните родители да им обезбедат предвидливост и стабилност, од ден на ден. На пример, почитувањето на дневната рутина (станување во одредено време, оброци во одредено време, време за игра и учење кое е однапред определено) секој ден, му дава стабилност на детето и го поучува детето за утрешните активности доколку тоа е нешто ново и непознато за детето. Па така, тоа му помага на детето да го намали стравот од нови ситуации кои се непознати и непредвидливи за него.

Љубов, грижа и внимание – Растејќи со љубезни и грижливи родители, децата можат да развијат корисни социјални и емоционални вештини, вклучително и намалување на анксиозноста, способност за развивање позитивни социјални односи со другите и зголемување на самодовербата. Не само што покажувањето љубов кон децата ќе направи тие да се чувствуваат добро за себе и за нивниот однос со вас, туку покажувањето љубов ќе им помогне и да се развијат ментално, социјално и емоционално во иднина. Значи, без разлика дали ќе одвоите дополнителна минута за да ги прегрнете секој ден пред да одат на училиште или да ги бакнете пред спиење секоја вечер, тоа не само што ќе направи да се чувствуваат сакани во тој момент, туку и ќе им помогне подобро да функционираат како возрасни.

Автономија, компетенција и чувство за идентитет – Оваа потреба се задоволува со тоа што ќе му се дозволи на детето да извршува задачи соодветни на возраста и ќе добие корисни, некритични повратни информации од родителот, во врска со задачите што ги прави. На пример, ако детето не успее правилно да ја изврши задачата што сте му ја довериле, никогаш не кажувајте му „глупав си“ или „мрзлив си“, затоа што и самите сте нетрпеливи. Детето не разбира дека сте нетрпеливи, но добро разбира и го прифаќа мислењето дека е глупаво. Автономијата и компетентноста како потреби на детето не се исполнети, кога родителот прави сè за детето или се очекува детето да има премногу обврски за неговата возраст.

Детско изразување преку игра и спонтаност – Играта овозможува: истражување и авантура, развој на имагинација и креативност. Тоа им дава шанса на децата да се забавуваат и да бидат будалести, наместо да сфаќаат сè премногу сериозно. Ако имате родители кои се многу сериозни и ориентирани кон целта, можеби не сте ја задоволиле потребата за спонтаност и игра како дете. Или можеби вашите родители никогаш не си играле со вас поради проблеми со менталното здравје или цело време работеле за да ги задоволат финансиските потреби на семејството. Ова може да доведе до тешкотии во: спонтаност, креативност, релаксација и забава, сега кога сте возрасни. Ова може да ве предиспонира за депресија и други проблеми со менталното здравје и тешкотии во врските во зрелоста.

Потребата на детето од јасни и реалистични граници – Родителството треба да се фокусира на тоа децата да развиваат самоконтрола, самодисциплина и преземање одговорност за своите постапки, но дури и со поставување граници, децата не треба да одат во крајности. Поставувањето граници е, на пример, ситуација кога барате детето да престане да игра и да почне да ја пишува домашната задача или да почне да се подготвува за спиење. Некои луѓе доживуваат малку ограничувања како деца поради запоставување од страна на нивните родители, или од оние родители кои ги поттикнуваат децата да прават што сакаат. На другите деца им се поставуваат премногу ограничувања од страна на строгите родители. Љубовта, пофалбите и прифаќањето заедно со дисциплината и поставувањето граници ќе дадат добри резултати.

Извор



912

X