Што да се прави со грижата за децата е едно од најстресните прашања за родителите. Направени се многу истражувања на оваа тема, но родителите сè уште ги разгледуваат сите достапни опции кога е време да се вратат на работа.
Краткиот преглед на претходните истражувања покажал дека во првите три години доенчињата и малите деца најдобро се снаоѓаат дома. Ова им носи најмалку стрес, помалку болести и предизвикува помалку проблеми во однесувањето. Сепак, оваа опција не е секогаш достапна за секого, пишува психологот Дона Метјус за „Психологија денес“.
Најобемната студија на оваа тема досега била спроведена од Националниот институт за детско здравје и човечки развој (NICHD). Сакајќи да истражат како квалитетот и квантитетот на грижата за децата и видот на околината влијаат врз долгорочниот развој на децата, тие ја започнале оваа студија во 1991 година со повеќе од 1.000 доенчиња од различни семејства и локации низ САД. Студијата ги разгледувала здравјето, однесувањето и когнитивните способности на децата во следните 15 години.
Генерално, наодите покажале дека не е важен типот на грижа што детето ја има, односно родителите, услугата на баба, дадилката или дневната грижа, туку природата на нивното искуство дома.
Децата до три години се најсреќни дома, а потоа во градинка
„Без оглед на формата на грижата во раното детство, оптимални резултати постигнуваат децата што доживуваат топлина, чувствителност и правилни видови стимулации дома. Се разбира, наодите имаат многу нијанси. Квалитетот на околината, времето поминато без родител, грижата и возраста на детето прават разлика“, вели Метјус.
Очекувано, јазикот, когнитивниот и социјалниот развој биле подобри во висококвалитетни средини, каде што возрасните биле обучени да воспитуваат деца.
„Статистички гледано, децата што поминуваат повеќе од 30 часа неделно без мајката во првите четири и пол години од животот имаат повеќе проблеми во однесувањето (агресија и недостиг на соработка), како и повеќе помали болести (како горни респираторни заболувања и стомачни вируси). Но, влијанието на типот на животната средина варира во зависност од возраста. Генерално, децата на возраст под три години доживуваат помал стрес кога се згрижени дома. Неодамнешните студии покажуваат дека потоа предучилишните установи имаат поголема веројатност да обезбедат висококвалитетна средина и добро обучен персонал кој со текот на времето води до најдобри резултати“, посочува Метјус.
Родители или баби и дедовци
Некои родители имаат среќа да можат да работат од дома или да организираат различни смени со партнерот, па самите се грижат за децата. Други се потпираат на бабите и дедовците. Предностите на овој тип грижа за децата се во тоа што поминувате време со вашето дете, сами правите избор во однос на воспитувањето и исхраната на вашето дете, а одличната работа е што овој режим е бесплатен.
Негативните страни се што одговорноста е исклучиво ваша и ова може да биде предизвик доколку немате искуство во развојот на детето или раното учење. Понатаму, вашиот примарен фокус е исклучиво на вашето дете, а тоа може да биде исцрпувачко, а вие мора да бидете достапни 24/7 за да одговорите на сите потреби на вашето дете.
Дадилка
Ако имате пари да си дозволите дадилка за вашето дете, имате флексибилност, удобност и контрола врз грижата и развојот на вашето дете бидејќи можете да ги пренесете вашите желби, потреби и стил на воспитување. Вашето дете ќе добие внимание еден на еден и ќе има доследност и рутина и јасен распоред.
Лошата работа е што таквата грижа е генерално најскапа, а детето ќе биде помалку социјализирано отколку ако оди во градинка. Со дадилка, детето ќе развие силна врска со една личност, но добива значително помалку можности за социјален развој со другите луѓе.
Градинка
Во градинките работат воспитувачи кои ќе ги учат децата како ефективно да решаваат проблеми и конфликти, да споделуваат и да негуваат пријателства со своите врсници. Ресурсите за игра и образование во градинките се лесно достапни, а се поттикнува и развојот на креативноста. Многу градинки ги запознаваат децата со науката, бројките, буквите, зборовите и боите, што може подобро да ги подготви за училиште.
Она што понекогаш ги одвраќа родителите од дневен престој е цената, особено ако се работи за приватни центри. Исто така, децата се повеќе изложени на бактерии, поради што почесто се разболуваат. Конечно, моментално има криза поради немањето места во јасли и градинки, како и немањето воспитувачи на пазарот на трудот.

Заклучок
Според истражувањето што го проучувал психологот Метјус, заклучокот е дека семејството е најважно. Топли, чувствителни и ангажирани родители кои ќе обезбедат безбедна, стабилна и стимулативна средина се важни за развојот на детето.
„Решението на секое семејство е единствено за тоа семејство. Истражувањата ги поддржуваат родителите во креирањето на најдобриот пристап за грижа за децата бидејќи она што е најдобро зависи од личноста и потребите на секое дете, како и од потребите на родителите и семејствата“, вели таа.
Ги поттикнува родителите секогаш да се трудат да обезбедат висококвалитетна грижа за своите деца. Со други зборови, тие можат да бидат баба и дедо ако се топли, чувствителни и мирни.
„Квалитетот прави разлика во социјалните, когнитивните, здравствените и емоционалните резултати. До тригодишна возраст најдобро е детето да седи дома. За децата тоа значи помалку стрес, помалку проблеми во однесувањето, подобро здравје и повеќе време поминато со родителите и семејството. На тригодишна возраст, градинката има многу предности“, вели Метјус.