Сигурно веќе сте наишле на списоци со намирници кои трудниците треба да ги избегнуваат, но дали сте се запрашале колку е оправдан стравот од храна? Вистина е дека разни бактерии, вируси и паразити можат да ја контаминираат храната и да ги доведат мајката и бебето во потенцијална опасност. Покрај тоа, постојат и намирници кои по својот состав негативно влијаат врз здравјето на бебето. На оваа тема зборува Михаела Гулин, магистер по нутриционизам и овластен консултант за исхрана за време на бременост и хранење доенчиња.

Ризици и придобивки од одредени видови храна

Веруваме дека наместо страв и фокусирање на исфрлање на храната, важно е да се биде добро информиран за исхраната на трудницата да биде квалитетна и да обезбеди сѐ што му е потребно на фетусот за раст и развој. Можеби ќе ве изненади информацијата дека речиси 46% од случаите на труење со храна се должат на свеж зеленчук и овошје. Сепак, препораката во никој случај не е да се исклучат овошјето и зеленчукот од исхраната.

Најопасните причини за труење со храна – листерија и салмонела

Познати причинители за труење со храна се листерија, норовирус, салмонела, ешерихија коли, кампилобактер и клостридиум перфрингенс. За листеријата и салмонелата е докажано дека можат да ја преминат плацентарната бариера и негативно да влијаат врз здравјето на бебето.

Листерија

Се работи за бактеријата која предизвикува листериоза, а 20,7% од листериозата се дијагностицира кај трудници. Ова е болест која кај мајката може да биде присутна дури и асимптоматски, со благи симптоми како треска, главоболка и премаленост. Постојат 10-20% поголеми шанси за инфекција кај жените кои се бремени во споредба со општата популација. Фетусот може да има посериозни последици бидејќи бактеријата ја преминува плацентарната бариера. Добра вест е што инциденцијата на листериоза опаѓа во последните години и во европските земји, а причината е токму подигнувањето на свеста на жените за важноста на безбедната исхрана во бременоста.

Листеријата може да биде присутна и на свеж зеленчук, овошје, јајца, морска храна, риба, јаткасти плодови, житарки – речиси секој вид сирова храна. Оваа бактерија не е отпорна на високи температури и се деактивира за 5 минути на температура над 70 Целзиусови степени, па затоа готвењето на сомнителната храна е главната препорака за намалување на ризикот од инфекција.

Салмонела

Мајка инфицирана со оваа бактерија најчесто ќе доживее благи симптоми, а истражувањата покажале дека многу ретко, околу 4% од случаите на инфекција резултираат со сериозни компликации за фетусот. Сите ја поврзуваме салмонелата со консумирање јајца. Но, може да се најде и во недоволно термички обработено месо, живина, риба, млечни производи, свежи сокови, пелети.

Едно широко истражување, кое било спроведено во текот на 6 години, дошло до заклучок дека консумирањето јајца довело до еден случај на смрт, додека консумацијата на зеленчук и овошје довела до шест. Сепак, тоа не значи дека треба да консумираме сирови јајца или да избегнуваме сирово овошје и зеленчук. Тоа значи дека секоја храна може да носи здравствени ризици доколку не е соодветно складирана, подготвена, проверена. Кога се инфицираме со салмонела, може да дојде до дехидрација и важно е да му се обезбеди на телото доволно количество течност.

Корисни совети за безбедно ракување со храната за време на бременоста:

-консумирајте храна дома колку што е можно почесто бидејќи научно е докажано дека ризикот од храна приготвена дома е помал
-консумирајте храна од сигурни извори (продавница, пазар)

-веднаш по купувањето ставете ја расипливата храна во фрижидер;
-одмрзнете ја храната во фрижидер преку ноќ;
-чувајте ги чисти кујнските површини, штиците за сечење, ножевите – користете различна штица за сечење на храна што ќе се консумира свежа и термички обработена
-не консумирајте храна која има чуден мирис или изглед и содржи мувла и често мијте ги рацете кога подготвувате храна
-слушајте ја вашата интуиција бидејќи таа е најсилна во овој период од животот.

Незаразна, но „ризична“ храна за трудници?

Кафе, алкохол, црн дроб – ова се намирниците кои трудниците најчесто не се сигурни дали можат да ги консумираат во текот на бременоста. Одговорот за повеќето од овие намирници е во сивата зона, освен за алкохолот.

Алкохол

Многу светски организации, вклучително и Светската здравствена организација, се строго против консумирање алкохол за време на бременоста. Најважниот факт врз основа на кој е донесен овој став е дека сè уште не знаеме колкави количини алкохол се потребни за да се манифестира негативно влијание врз плодот.

Кафе

Сегашната препорака за внес на кофеин за време на бременоста според СЗО е до 300 милиграми на ден, што е приближно 4 еспреса. Сепак, една американска организација која се занимава со женското здравје отиде чекор понатаму и препорача внесување на кофеин до 200 милиграми дневно. Кофеинот што мајката го внесува секако доаѓа и до фетусот, и иако не можеме да тврдиме, поради непрецизно утврдена причинско-последична врска, дека внесот на кофеин го зголемува ризикот од предвремено раѓање или намалена родилна тежина, би било добро да се следат препораките на организациите и да се ограничи внесот на кафе на што е можно помалку .

Црн дроб

Црниот дроб е ризница на хранливи материи чиј вишок во телото може да предизвика токсичен ефект. Токму поради оваа причина, бремените жени се предупредуваат да не консумираат црн дроб, а главен виновник е витаминот А. Бидејќи најголемиот дел од истражувањето е направено со синтетичка форма на витамин А, се смета дека тој нема ист ефект врз здравјето како витаминот А од храната и дека целосното избегнување на оваа нутритивно богата намирница не е оправдано. Умерено консумирање пилешки црн дроб би значело умерено консумирање не повеќе од еднаш на секои две недели.

Храната може да биде ваш сојузник

За време на бременоста, вашата исхрана станува клучна алатка за зајакнување на вашиот имунолошки систем и му дава на вашето бебе најдобар почеток за развој, преку обезбедување хранливи материи. Иако храната може да предизвика инфекција или да биде инхерентно несоодветна за бременост, важно е да бидете добро информирани и да се фокусирате на безбедната подготовка и квалитетот на храната што ја консумирате. Женската интуиција никогаш не е погласна отколку во бременоста и ве охрабруваме да се слушате себеси во секоја ситуација.

Извор