Родителството често се гледа низ призмата на резултатите: сме направиле нешто на одреден начин, а детето се покажало вака или онака. Но, што ако ја превртиме перспективата наопаку? Што кажува однесувањето на детето за родителот? Ако, на пример, петгодишно дете одбие да ги исчисти своите играчки без парична награда, дали тоа значи дека родителот е премногу попустлив – или е брилијантен стратег?

Ваквите прашања ги мачат многу родители, особено кога почнуваат да се прашуваат дали однесувањето на нивното дете ќе ги разоткрие нивните сопствени несигурности и грешки. За да фрлиме светлина врз тоа што одредени модели на однесување на децата можат да сигнализираат за методите на родителство, се потпревме на советот на психотерапевт и експерт за родителство. Според неа, одредени однесувања можат да укажуваат на предизвици во воспитувањето, но исто така укажуваат кога е време да се променат пристапите.

Разгалено однесување

Можен предизвик за родителство: преголема заштита и преземање на задачите на вашето дете

Психотерапевтот Никол Рањон објаснува дека е природно да сакате да го заштитите вашето дете од болка. Но, правењето на животот премногу лесен за децата и нивното заштитување дури и од најмала фрустрација може да има долгорочни последици.

-Ги разгалуваме децата со тоа што им ја одземаме можноста самостојно да извршуваат задачи соодветни на возраста, што ги спречува да достигнат важни развојни пресвртници – вели таа.

Таквиот неуспех води до тоа родителите да не развијат свест за важноста на поттикнувањето на независноста кај децата во вистинските фази од развојот.

Одбивање да се извршуваат домашни работи

Потенцијален предизвик за родителство: замор од грижи, неконзистентни правила и граници

Сите сме биле таму – им кажуваме на нашите деца да ги тргнат играчките и сме непоколебливи во врска со тоа, но сепак на крајот расчистуваме. Рањон објаснува дека кога децата се спротивставуваат на некоја домашна работа, уморните родители честопати попуштаат или почнуваат да нудат мито. Проблемот е што ова ги учи децата дека можат да избегнат одговорност ако доволно се жалат.

-Важно е да не им се плаќа на децата за основни домашни работи бидејќи тоа испраќа порака дека не мора да преземат одговорност. Понекогаш правиме работи за нашите најблиски дури и кога не ни се сака бидејќи тоа е дел од нашата улога во семејството – вели таа.

Анксиозност

Потенцијален предизвик за родителство: преголема вклученост и правење сè за вашето дете

-Анксиозноста кај децата често произлегува од нерешени емоционални проблеми, а потоа децата се обидуваат да преземат контрола врз околина што им изгледа непредвидлива – вели Ранион.

Ова лажно чувство на контрола води до однесувања што можат да изгледаат беспомошни, што потоа ги охрабрува родителите да прават уште повеќе „за нив“. Но, тоа е всушност причината за проблемот, а не решението. Избегнувањето на природните развојни предизвици само ги влошува емоционалните тешкотии. Клучот е да се запрашате – дали им даваме на нашите деца доволно слобода соодветна за нивната возраст? Дали преземаме премногу одговорност за нив?

Исто како и со претходните примери, Рањон нагласува колку е важно децата да поминат низ грешки, фрустрации и неуспеси. Отпорот кон непријатноста ја поттикнува самодовербата и независноста – најдобриот начин за борба против анксиозноста.

Што можат да направат родителите ако се препознаат во овие примери?

Родителите го поставуваат тонот за целото семејство, вели Рањон.

-Човечката природа е како вода – го добива обликот на садот во кој се наоѓа. Родителот е тој сад и треба да биде силен и стабилен за детето да порасне во зрела, здрава личност.

Првиот чекор? Саморефлексија. Ако предизвиците на вашето дете ве фрлаат во очај, тоа може да биде нешто од вашето сопствено детство.

-Постои голема веројатност дека родителот се справува со некоја нерешена ситуација од сопственото минато во точната фаза во која се наоѓа неговото дете сега – вели Рањон.

Поддршката од терапевт или советник за родители може да помогне во овој процес.

Следниот чекор е да се фокусирате на она што можете да го контролирате. Промената на динамиката на целото семејство може да биде тешка, но дури и најмалата промена во однесувањето на еден член може да предизвика промени низ целиот систем.

-Индивидуалната промена може да има големо влијание. Прашајте се: Која е мојата улога во овој систем и што можам да направам за да направам разлика? – советува експертот.

Дури и најмалата промена во размислувањето или однесувањето може да создаде позитивни промени – и кај нас и во нашето семејство.

Извор