Детскиот мозок денес е богат со многубројни, различни податоци, децата се како мали компјутери, но не знаат правилно да ја изразат таа информација, вербалната комуникација, поточно говорот е сведен на минимум, како и вниманието и концентрацијата, што се катастрофални, вели за „Нова“, Нада Станков – училиштен психолог од Србија. Тестовите за упис во прво одделение не се менуваат во последните 29 години, додека белградската ревизија на скалата Бина-Симон се користи повеќе од три децении при запишување на училиште. Сепак, идните првачиња се сменети, а нивните резултати покажуваат дека се далеку поинформирани во споредба со претходните генерации, но дека говорот им е недоволно развиен, како и графомоторните вештини, а имаат и целосен недостиг на внимание и концентрација.

Се чини дека идните првачиња ги имаат сите информации што им се потребни за нивната возраст, и повеќе, но немаат способност да комуницираат. „За жал, сите одговори што ги добиваат децата во денешниот свет се готови, нема барање решение, преку читање книги, разговор со родители или гледање едукативни емисии, активности што порано ги применуваа децата. Исто така, повеќето деца не добиваат одговори од родителите бидејќи тие се постојано зафатени. Целата човечка популација се промени со технолошката ера, па така и првачињата, очекувано. Меѓутоа, доколку работата со децата дома е како порано, сè ќе беше многу подобро и поздраво. Кога ќе дојдат дома, децата веќе не разговараат со родителите, не добиваат одговори од нив, туку исклучиво од трето лице, а тоа се медиумите, игрите, а најмногу интернетот. Така, нивната способност за вербална комуникација, односно говор се намалува и децата заостануваат во социјална смисла, а нивните глави се полни со разни информации кои ги добивавме дури во подоцнежна возраст“, ​​објаснува Станков.

Готовите информации и одговори на детски прашања кои ги наоѓаат на интернет и телевизија не му даваат можност на нивниот ум да истражува, малку да се оптоварува, да научи нешто преку разговор со родителите, но и со пријателите во паркот.

„Исто така, играчките се голем проблем. Децата денес имаат премногу играчки. Тоа ја нарушува нивната концентрација. Родителите го компензираат тоа што не поминуваат време со своите деца купувајќи им играчки, наместо со нив да прават фигури од пластелин и од картон најмалку 20 минути на ден, да составуваат загатки и да им помагаат на децата да го развијат својот ум, а не само да ги полнат со информации кои не ги разбираат и не знаат што да прават со нив. Идните првачиња имаат проблеми со говорот затоа што не разговараат ниту едни со други ниту со своите родители“, нагласува училишниот психолог.

Најголемиот проблем, кој е откриен на тестовите, е вниманието, кое целосно недостига кај шестгодишните и седумгодишните деца.

„Вниманието им е расфрлано, а графомоторните вештини се исто така многу послаби во споредба со претходните генерации, поради употребата на мобилни телефони. Слабо се развиени таканаречените фини моторни вештини, спротивставување на палецот и работа со тупаница, манипулација со прстите. Тоа е затоа што на пониска возраст децата повеќе не си играат со иглички или мали коцки, како порано, па вежбале работа со палецот и прстот. Сè уште има семејства кои се високообразовани и стимулативни, но ги има многу малку. Повеќето од нив се оние во кои родителите размислуваат само како финансиски да ги обезбедат децата или кариерата им е на прво место. Во вакви куќи нема вметната содржина, односно детето се снаоѓа само кога нешто го интересира, родителите немаат голема улога ниту во воспитувањето ниту во образованието. Многумина комуницираат со децата доцна навечер кога се враќаат дома од работа, гледајќи ги на телефонот или компјутерскиот екран. Кога ќе го прашаме детето, на пример: Што значи љубов? Тоа одговара: Тоа е кога те сака мама. Сепак, не знаат како да ја опишат љубовта, да кажат дека е убаво чувство, да ѝ дадат боја на љубовта и слично. Таму се губат, бидејќи сложеното размислување им е невозможно. Заостануваат во логичките операции бидејќи не се навикнати да комбинираат, да се обидуваат, да експериментираат, да се сомневаат, да истражуваат, а тоа е жално“, заклучува Станков.

Нема повеќе деца надвор, слободното време значи игри

Децата сè уште се деца, а технологијата не може да ги направи постари и посериозни, ниту треба да ги направи. „Некои тврдат дека децата се емотивно незрели, но јас не би се согласила со тоа. Можеби сега во прво одделение децата се повеќе како бебиња отколку што биле такви претходните генерации. Сепак, секое дете е приказна за себе кога се во прашање емоциите. Во предучилишна возраст учат да влегуваат во конфликти, учат да се дружат, но ги има сѐ помалку надвор, во парк, без надзор од воспитувачот и наставникот. Деца има сѐ помалку на игралишта, ретко возат велосипед, не си играат доволно со топка, фокусирани се на телефони, телевизија и игри, што може да биде многу голем проблем во иднина. Целосно ќе ја изгубат можноста за вербална комуникација, нема да можат да состават едноставна проширена реченица бидејќи само молчат. Родителите, но и воспитувачите мора да направат нешто бидејќи состојбата ќе стане алармантна“, предупредува психологот Станков.

Автор: Ана Марковиќ

Извор