Ако, во момент на напнатост, сте рекле нешто како: „Дедо Мраз нема да дојде освен ако не… [престанеш да го удираш брат ти!]“ – не грижете се, не сте сами.
-Може да биде голем предизвик да ги натерате децата постојано да слушаат. Тоа може да биде уште потешко за време на празниците. Често има настани, активности, промени во рутината, возбуда за Божиќ или други празници и слободно време – изјавила Леа Орчиник, педијатриски психолог во детската болница „Немурс“ во Вилмингтон, Делавер.
Ги полниме децата со задоволства, им даваме подароци и потоа очекуваме да имаат најдобро однесување пред пријателите и роднините. Тоа е рецепт кој за децата значи дека ќе ги тестираат границите кои може лесно да го испробаат трпението на родителите. Заканата од типот „Дедо Мраз не доаѓа“ или „Ќе ги земе играчките“, може да резултира со промена на однесувањето што ја прави ситуацијата поднослива. Ова е веројатно причината зошто родителите толку често се свртуваат кон оваа стратегија.
Неодамнешна анкета на Универзитетот во Мичиген покажала дека 1 од 4 родители со деца на возраст од 3 до 5 години ја користел заканата „Дедо Мраз не доаѓа“ или „нема подароци“, за да ги натера своите деца да се однесуваат пристојно.
Педијатарот Сузан Вулфорд објаснува дека анкетата покажала оти другите закани се уште почести кај децата на оваа возраст.
-Околу 80% од родителите велат дека се закануваат оти, на пример, ќе заминат од одредено место или ќе остават некоја активност, само за да ги охрабрат своите деца да се однесуваат добро. И уште повеќе, 85 отсто рекле дека се заканувале оти ќе одземат играчки или електроника.
Но, иако таквите закани се чести, тие не се особено ефикасни. Експертите објаснуваат зошто е тоа така и препорачуваат други стратегии.
Број еден причина што овие закани не функционираат? Родителите не ги следат.
-Доколку родителите нема да ја следат заканата доследно, тогаш децата многу брзо учат дека можат да ги игнорираат своите родители. И така, овие пристапи не се многу ефикасни на долг рок – вели Вулфорд.
Орчиник објаснува дека во некои случаи заканата – или нејзиниот близок „братучед“ поткупот – всушност може да го засили недоличното однесување.
-Ако детето има излив на бес во продавница затоа што не може да добие играчка, а му се каже дека ќе добие играчка ако се смири и престане да удира, тогаш пораката е дека бесот успеал во намерата – вели Орчиник.
Родителот може да има чувство на победа, но всушност тоа само ќе доведе до повеќе бес.
Тешкиот дел е што најдобрите решенија за проблемите со однесувањето започнуваат пред детето воопшто да почне да се однесува лошо. Пофалувањето и наградувањето на доброто однесување, како и имањето план за тоа што ќе правите кога ќе се случи лошо однесување, ќе го зајакне позитивното однесување и ќе ви остави помалку шанси да прибегнувате кон закани во тешки моменти.
Вулфорд им препорача на родителите да „дадат специфична пофалба и охрабрување“ кога нивното дете покажува позитивно однесување кажувајќи работи како: „Толку е љубезно што ѝ помагаш на сестра ти“ или „Ти благодарам што ѝ помогна на мама да ги собере играчките“.
Она што децата го сакаат, објаснува Вулфорд, е внимание и тие ќе се свртат кон однесувањата што најмногу предизвикуваат добивање внимание од нивните родители, дури и кога тоа внимание е негативно. Ова значи дека родителите треба да останат во насока на позитивното засилување. Покрај користењето пофалби, едноставните системи за наградување како табелите со налепници можат добро да функционираат со мали деца. Детето може да заработи налепница за да ја стави на својата табела секојпат кога помага во расчистувањето на играчките, на пример, и да добие нова играчка автомобил на секои добиени 10 налепници.
-Малите деца навистина ретко намерно се однесуваат лошо. Тие едноставно го истражуваат својот свет. Значи, пренасочувањето и одвлекувањето на вниманието се добри начини да им се помогне на многу малите деца да останат безбедни бидејќи тоа е генерално проблемот – вели Вулфорд.
Важно е да бидете доследни.
-Мислам дека една од првите работи што родителите треба да ја направат е да одлучат кои однесувања се доволно важни за да се решат, бидејќи навистина е невозможно да се одговори на секое однесување – додава Вулфорд.
Откако ќе се вклопите во однесувањето на кое ќе се фокусирате, посветете се да го решите секој случај на лошо однесување. И двајцата родители треба да бидат во согласност со планот. Многу семејства користат тајмаут за справување со негативните однесувања, особено агресивните, како удирање или клоцање, иако Вулфорд советува родителите да го спроведат тајмаутот на начин што повеќе функционира како ресетирање, наместо да го изолираат детето во нивната соба и да го задржат таму каде што можат да го видат.
Поставувањето очекувања однапред, исто така, може да спречи колапс и конфликти. Ако ги носите децата во продавница, на пример, можеби ќе сакате да им дадете до знаење дека ќе ги купите само работите од вашата листа или ќе ги потсетите да не допираат нешто што нема да го купите.
Кога детето е вознемирено, корисно е ако родителот остане смирен. Можете да ги потврдите чувствата на вашето дете – „Знам дека си лут затоа што сакаш да ги купиме бонбоните“ – и да признаете дека детето се бори без да се потпре на сопственото барање.
Анкетата покажала и дека родителите се соочуваат со голем број пречки кога станува збор за тоа да бидат доследни на дисциплината.
-Околу четвртина од родителите рекоа дека понекогаш не се доследни затоа што премногу се иритираат од однесувањето на детето или дека реагираат пред да размислат – вели Вулфорд.
Дваесет и четири проценти рекле дека се чувствуваат премногу уморни за да бидат доследни на дисциплината. Имено, 13% од родителите рекле дека не размислувале за стратегија за дисциплина. Немањето план ги зголемува шансите родителите да прибегнат кон закана или поткуп за време на стресен момент.
Голем број родители (42%), исто така, признале дека понекогаш ги тепаат своите деца, што експертите го оценуваат како нешто многу негативно, бидејќи тоа е поврзано со агресивно однесување и депресија додека децата стареат.
Околу една третина од родителите, вели Вулфорд, пријавиле дека проблемите се усогласени со дисциплината бидејќи се загрижени за тоа што другите ќе мислат за нив кога ќе видат дека нивното дете има илзив на бес на јавно место.
-Севкупно, родителите не треба да се грижат толку многу за децата што се однесуваат лошо во јавност и не треба да дозволат – ако е можно – загриженоста за недоличното однесување на децата во јавност да ги спречи да бидат доследни – вели Вулфорд.
Иако заканата или поткупот може да го спречи бесот, Вулфорд објаснува дека може да има други начини да им се даде на децата она што го бараат, а тоа е внимание или контрола.
Автор: Мери Холмс
912