Тишина. Тоа е една од работите за кои сонуваат мајките во првите недели, месеци, години од мајчинството. Тишина. Толку е лесно да се создаде – кога немате деца наоколу. Истовремено знаете дека истата таа тишина навистина ве релаксира, ви ги полни батериите, ве релаксира, го смирува мозокот и телото. Ние, возрасните, го знаеме ова и сме свесни за тоа. Меѓутоа, децата не се свесни за тоа и не знаат колку добра се кријат во тој свет грал на мајчинството – тишината.

Науката потврди дека тишината може да ни користи на многу начини бидејќи влијае врз нашето физичко, ментално и емоционално здравје. Со оглед на тоа дека нашите животи стануваат сѐ погласни, а опкружени сме со технологија која постојано ни создава звуци во ушите, нашите деца пораснале токму во такви околности и всушност ги сметаат за нормални. Но, дали можеме некако на нашите деца да им го дадеме подарокот на тишината, да ги научиме како да уживаат во неа и да ги научиме да сфатат какво добро ќе им донесе таа? Можеме да се обидеме.

Зошто преголемата бучава е проблем?

Загадувањето со бучава се смета за сериозен проблем во светот. Светската здравствена организација го рангира овој проблем како втор еколошки предизвик, веднаш по загадувањето на воздухот, бидејќи прекумерната бучава може сериозно да му наштети на здравјето на луѓето и да ги попречи секојдневните активности. Може да го наруши сонот, да предизвика кардиоваскуларни и други физиолошки проблеми, да ја намали ефикасноста и да доведе до промени во социјалното однесување. Како што светот станува сѐ погласен, можеби ќе можеме малку да се справиме со тоа – сепак, нашата биологија не е во чекор со брзите технолошки иновации за време на еволуцијата.

Еве како бучавата влијае врз нашето тело:

Физиолошки

Ненадејниот гласен шум го стимулира телото да произведува кортизол, хормонот што нѐ поставува во состојба на „борба или бегање“, што предизвикува да сме под стрес и да сме вознемирени. Некои студии покажуваат дека хроничното изложување на нивоа на звук повисоки од 50 до 55 децибели може да ги активира овие хормони на стрес и да го зголеми крвниот притисок, хипертензијата и отчукувањата на срцето.

Психолошки

Звуците можат да го променат нашето расположение. Постојаниот или гласен шум може да го промени нашето расположение од среќно и мирно во стресно. Кога цело време сме опкружени со гласни наметливи звуци, нивниот ефект всушност се собира и во одреден момент нè крши.

Когнитивни

Мозокот има огромен простор за складирање, но количината на бучава што може да ја обработи е релативно ограничена. Кога сме бомбардирани со звуци, тоа може да влијае врз нашата способност да се фокусираме и да размислуваме јасно. Истражувањата покажуваат дека децата што учат во училишта кои се екстремно бучни средини, доцнат со своите читачки вештини зад своите врсници кои следат настава во „потивки“ училишта, само затоа што не можат добро да слушаат.

Однесување

Силната бучава може да доведе до промени во нашето однесување. Ние, всушност, сакаме да се оддалечиме од звуците кои не ни се допаѓаат, или кои ни изгледаат непријатни. Во еден експеримент во трговскиот центар, на едниот крај од продавница биле поставени звучници, од кои пуштале гласна поп-музика, а на другиот крај од продавницата се пуштала тивка, амбиентална музика. Резултатите покажале дека многу клиенти физички се оддалечиле од звучниците на поп-музиката.

Затоа, звукот може да влијае врз одлуките што ги носиме во нашите животи. Она што е најзагрижувачко е што експертите забележале дека децата толку се навикнале на постојаната бучава, што всушност им е непријатно без неа. Нашите деца не знаат да молчат и затоа секогаш имаат потреба веднаш да го вклучат телевизорот или кој било екран.

Придобивките од тишината

Најдобриот лек за сета оваа врева е многу едноставен: тишина. Молкот можеби звучи како чуден концепт во некои семејства, но времето поминато во тишина е толку важно за нашите деца, исто како и за нас, што не можеме доволно да нагласиме колку.

Тишината има благотворно дејство. Смирува многу емоции кои се активираат со разговор и слушање. Но, тоа не е сѐ! Како што се смируваме ментално и емоционално, нашите тела можат да се релаксираат. Потребна ни е тишина која нѐ враќа во сегашниот момент, ни помага да се смириме и да не се грижиме за тоа што се случило во минатото, или што може да се случи во иднина. Тишината нè исполнува со енергија и нè учи да слушаме.

Како да им дадете на децата повеќе тишина

Најдобар начин за борба против прекумерната бучава на која нашите деца се изложени секој ден е да ги научиме како да создадат потивка средина околу нив. Еве 10 начини на кои можете да внесете повеќе тишина во животот на вашите деца.

-Бидете позитивен пример за вашите деца. Тоа значи дека не треба да има преголема врева во куќата и дека треба да им покажете на вашите деца оти и вие одвојувате време од вашиот напорен ден за мирни моменти, како медитација или нешто слично.

-Исклучете го телевизорот кога никој не гледа. Не користете го телевизорот како потиснувач на бучавата во заднина, или токму спротивното, заднински звук што ќе ја пополни празнината кога има тишина. Особено не правете го тоа кога јадете како семејство, или кога децата си ја вршат домашната задача.

-Работете на позитивни промени во однесувањето, што вклучува ограничување на времето што детето го поминува на компјутер, гледање телевизија, мобилен телефон, таблет итн.

-Понудете им на децата приклучоци за уши или слушалки за намалување на бучавата, ако им пречи, или само треба да ги исклучат звуците кога ќе изберат да бидат во тишина.

-Одвојте време за тивка медитација со децата. На пример, веднаш по училиште, седнете и посветете ѝ се на тишината, пред децата да почнат да ги прават домашните задачи или да учат, или пак да одат на воннаставни активности. Тоа не мора да биде класична медитација, туку може да измислите свој начин што децата ќе го прифатат.

-Ако ги возите децата на училиште, тоа нека биде возење без радио или музика во автомобилот. Ова им овозможува на сите да поминат момент со своите мисли пред и по напорниот ден.

-Одете на семејна прошетка во природа, за тивко да уживате во убавината околу вас. Предизвикајте ги вашите деца да бидат тивки, за да можат да ги слушаат сите природни звуци околу нив, како што е шушкање на лисјата и црцорењето на птиците.

-Кога одите на долго возење со автомобилот, поминете голем дел од тоа време во целосна тишина. Ова ќе ги поттикне децата да гледаат низ прозорецот и да го апсорбираат светот покрај кој минуваат.

-Создајте тивка зона во вашиот дом каде што децата ќе можат да одат кога ќе почувствуваат дека им треба тивко време. Тоа може да биде голема перница во аголот на собата, каде што ќе има некои книги и кадифени животни за да ги утешат децата додека закрепнуваат.

-Научете ги вашите деца на техники за релаксација како што се јога, таи чи, чи гонг и вежби за дишење.

Извор