Понекогаш децата развиваат навика да ја стават јаката, манжетната или рабовите од кошулата в уста. Тие можат да го џвакаат или цицаат материјалот до точка кога ќе се формираат дупки. Можеби се грижите дека поради таквото однесување детето ќе биде задевано од врсниците и наставниците или, пак, дека тоа е поврзано со одредени ментални здравствени или развојни проблеми? Дознајте зошто вашето дете ја гризе облеката и како можете да му помогнете да се ослободи од оваа навика.

Зошто децата си ги гризат кошулите?

– Оралната стимулација игра важна улога во развојот на вашето дете. Оралното моторно барање е вкоренето во нашите најосновни методи за саморегулација или смирување – вели Монал Пател, професионален терапевт во „Blue Bird Day“ во Чикаго.

– Од детството до мала возраст, детето го користи рефлексот на цицање за да ги задоволи основните потреби на глад и жед. Подоцна, децата можат да го користат тој модел на цицање за да се смират, обично во форма на цуцла и цицање палец – додава тој.

И по детството, некои деца настојуваат да ја стимулираат својата уста, а тоа се нарекува проприоцептивен влез.

– Тој длабок притисок може да има смирувачки ефект врз децата. Детето кое се смирува на овој начин може да си ја џвака кошулата затоа што му е лесно достапна – вели Пател.

Кога треба да се загрижите?

Само затоа што ова е природно и длабоко вкоренето однесување, не значи дека треба да се игнорира како што вашето дете расте.

– До тригодишна возраст децата обично престануваат да ставаат работи в уста и да ги истражуваат на тој начин. Но, има и деца од четврто и петто одделение кои ги фаќаат јаките од кошулата и ги ставаат в уста – вели Лаура Грашоу, лиценциран педијатриски клинички психолог во Институтот за деца и семејство во Скарсдејл.

Таа вели дека џвакањето кошула може да биде само безопасен начин за вашето дете да бара сензорни информации или да се смири и фокусира. (Помислете колку возрасни џвакаат гуми за џвакање или грицкаат нокти кога се нервозни или фокусирани.) Сепак, има моменти кога џвакањето на кошулата на детето може да има контраефект. Најважната разлика е да се одреди дали цицањето или џвакањето се мешаат во способноста на вашето дете да учествува во секојдневните рутини или тоа е безбедносно прашање – вели Пател.

На пример, ако џвакањето му ја уништува училишната или спортската униформа или предизвикува опасност од задушување, треба да интервенирате. Во некои случаи џвакањето маици може да биде знак на анксиозност, АДХД или развојни проблеми, па затоа е добра идеја да му кажете на вашиот лекар дали тоа е хронична навика која вашето дете тешко ја контролира.

Разговарајте со вашето дете за џвакањето на маичката

Д-р Грашоу препорачува да разговарате со вашето дете ако мислите дека неговата навика да цица или џвака облека е проблематична. Она што е клучно овде е да не судите. Вашата прва цел треба да биде да научите дали вашето дете е свесно за ова и дали има модели во џвакањето. Не сакате вашето дете да се чувствува засрамено поради своето однесување.

– Детето може да го интернализира тоа и да мисли: Јас сум лоша личност која прави хаос. Не сакате тоа да го вгради во сликата за себе. Наместо тоа, обидете се со нежен, истражувачки пристап. Можете да кажете: „Забележав дека понекогаш си ја џвакаш кошулата. Што мислиш, зошто го правиш тоа? – советува д-р Грашоу.

Децата можеби не се свесни дека го прават тоа и стануваат посвесни штом ќе им посочите. Ако вашето дете е свесно дека си ја џвака кошулата, прашајте го дали се чувствува удобно да го прави тоа пред другите деца. Можете да проверите со воспитувачите или наставниците на вашето дете за да видите дали забележуваат некакви обрасци и дали се случува некакво задевање. Ова ќе ви помогне да разберете дали однесувањето произлегува од друштвениот живот на вашето дете.

Како да го спречите детето да ја џвака кошулата?

Можеби ќе одлучите дека навиката е само минлива фаза и не е голема работа. Меѓутоа, ако ова однесување му пречи или негативно влијае врз секојдневниот живот на детето, постојат начини да му помогнете.

Препознајте ги предизвикувачите

Може да има обрасци во џвакањето. Дали го прават тоа кога се гладни? Дали е тоа кога се концентрираат на училишна задача или загатка? Дали е пред одмор или датум за играње кога тие би можеле да бидат нервозни поради социјалната интеракција? Ако забележите дека џвакањето има вообичаени предизвикувачи, можеби ќе можете да го намалите однесувањето. На пример, ако имаат тенденција да џвакаат кога се гладни, можете да им ставите здрави грицки. Ако тоа се случи кога се нервозни, можете да им помогнете да развијат други техники за управување со стресот, како што е стомачното дишење.

Дајте им алтернатива

Детето што ја џвака кошулата бара орална стимулација, па понудете му производи направени само за оваа ситуација. Постојат меки, безбедни ѓердани за џвакање кои детето може да ги грицка. Може да се обидете да му понудите на вашето дете мала четка или играчка за да го окупира и да го одвлече вниманието од рефлексно ставање на маицата в уста.

Консултирајте се со експерт

Ако сте загрижени за џвакањето, д-р Грашоу советува прво да разговарате со искусен педијатар за развој. „Тие се во тек со развојот на детето и ќе ги опфатат сите основи. Ќе бараат тешкотии со фокусот или вниманието, колку добро вашето дете се поврзува со другите, историја на доцнење во развојот или говорот и нивоа на анксиозност“, вели таа.

Ако вашето дете голта храна што не може да се јаде додека џвака, лекарот можеби ќе сака да направи и нутриционистички преглед за да се увери дека тоа не влијаело врз неговото здравје, додава Пател. Вашиот педијатар може да ве упати кај специјалист. Психологот може да помогне ако се чини дека анксиозноста е основниот проблем. Професионален терапевт може да помогне во решавањето на проприоцептивните потреби на вашето дете користејќи алатки како што се накит за џвакање или орални моторни вежби.

Конечно, стоматологот или ортодонтот може да направи евалуација за да види дали има физичка причина за однесувањето, како што е болната област во устата која се смирува со џвакање или цицање.

Автор: Џенет Сирото

Извор