Нарушувањето наречено АДХД (нарушување на вниманието и хиперактивност) на многумина им предизвикува непријатност при самото споменување бидејќи веднаш помислуваме на дете кое не нè слуша и никогаш не е мирно. Многумина веднаш ќе речат дека едноставно не сакаат да се занимаваат со тоа или да се борат со нарушувањето. Но, родителите на таквите деца немаат избор.

Нарушувањето со дефицит на внимание или хиперактивност, според некои, е класифицирано во три вида: делумно невнимание, делумна хиперактивност/импулсивност или комбинација од двете. Некои деца со АДХД обично се борат со способноста да се концентрираат, да се организираат и да постигнуваат цели, а и немаат вештини за справување во секојдневниот живот. Меѓу другото, тие можат да зборуваат премногу, да ги прекинуваат другите, да се нервираат и да бидат многу немирни.

Децата со АДХД често се чувствуваат погрешно разбрани, осудени или засрамени, но со поддршка можат да напредуваат. Ним им требаат вистинските ресурси и им треба разбирање. Тие сакаат регулирање, емпатија, вклученост, предвидливост и препознавање. Еве како клиничкиот психолог д-р Шерон Салин зборува за тоа во нејзината книга: „Што сака вашето дете со АДХД да знаете“ – кои пет работи детето со АДХД сака да ги знаат неговите родители.

Кога родителите се вознемирени, и децата се вознемируваат

Во моментите кои предизвикуваат фрустрација кај родителите, тие прво самите треба да ги контролираат сопствените чувства. Ако родителот не успее да ги регулира своите чувства, мали се шансите детето да се регулира себеси. Проблемот е што родителите на децата со АДХД доживуваат многубројни провокации и наидуваат на разни предизвикувачи во текот на денот – како и сите други, се разбира, само можеби малку повеќе. Важно е да бидете подготвени за такви моменти. Доколку забележите дека почнувате да викате или чувствувате голем бес, одете во друга соба, затворете се и обидете се да се смирите.

На децата (и на родителите) им треба сочувство и прифаќање

Запознајте го и поддржете го вашето дете токму онаму каде што е – а не онаму каде што мислите дека треба да биде, врз основа на возраста, нивото на интелигенција, физичката големина или она што браќата и сестрите можат да го направат. Ова може да биде тешко за родителите на невродивергентни и невротипични деца, кои може да имаат изразени разлики. Во семејството треба да се избегнува употреба на етикети (паметно, проблематично, мало бебе) и да се практикува сочувство со децата. Важно е да се ставите во нивна позиција. Децата со АДХД понекогаш се прашуваат што не е во ред со нив или зошто возрасните не ги разбираат. Родителите треба да им помогнат да ги прифатат нивните прекрасни квалитети, како што се креативноста, иновативноста, хуморот и емотивноста. Родителите мора да се воздржат од осудување, особено кога ситуацијата станува тешка.

И децата сакаат да донесуваат одлуки

Децата со АДХД навистина не сакаат да им се кажува што да прават. Тие го поминуваат целиот ден слушајќи инструкции кои не мора да имаат смисла во нивниот мозок. Тоа е затоа што овие деца имаат посебни начини на обработка на информации, кои можеби немаат смисла за другите. Ако ги принудите да се придржуваат до вашиот организациски систем, тоа е осудено на пропаст.

Ако се борите со неуредна детска соба, на пример, прашајте го вашето дете дали има некои идеи како да ја одржува чиста. Ако вашето дете се бори да се подготви за училиште, наместо да кажете: „Крени ја чинијата, измиј ги забите и облечи ги чевлите“, пробајте со ова: „Еве три задачи што треба да се завршат – како сакаш да ги извршиме?“

Доследноста е добра за децата

Предвидливоста и рутината се многу пријатни за децата со АДХД и го поттикнуваат развојот на извршните функционални вештини. Ова не значи дека родителите треба да бидат војнички настроени со нивните очекувања. Ова е област каде што родителите се борат, бидејќи претпоставуваат дека доследноста значи совршенство. Да се ​​биде доследен само значи да се држиме до она што е најавено.

Децата се горди кога нивните родители ги забележуваат нивните напори и успеси

Децата со АДХД сакаат валидација, дури и кога не успеваат. Општите комплименти како „Ти си паметен/а“ или „Ти си добра личност“ не се секогаш корисни. Обидете се да кажете: „Навистина ми се допаѓа начинот на кој ја поставуваш масата, кога ги ставаш виљушките во чашите – тоа е сосема поразлично“, или „Благодарам што ја стави чинијата во машината за миење садови кога го побарав тоа од тебе“.

Ова се изјави на кои децата не можат да им противречат, туку да се согласат. Кога детето не може да ги контролира своите емоции, можете да кажете: „Видов дека навистина се трудеше да не ѝ викаш на сестра ти, иако викаше“.

Децата треба да го забележат напорот што го вложуваат нивните родители за да ги разберат. Тогаш и тие ќе се обидуваат на свој начин.

Автор: Луна Николиќ

Извор