Детето ќе ги научи најважните вредности во својот дом и семејството. Но, како што растат, врсниците имаат сè поголемо влијание врз нив. Што ако сфатите дека ова влијание е лошо?

Го воспитувате вашето дете според некои ваши верувања, сакате да му всадите одредени вредности, доблести, да го научите да постапува како што би постапиле вие во некои ситуации – или сакате да биде уште подобро од вас, па приближно знаете во која насока сакате да оди во животот, а во која не. А можеби ви оди совршено и правите навистина добра работа како родител.

Но, тогаш детето пораснува и оди на училиште. И таму, без исклучок, запознава разни пријатели, за среќа, група на на која ѝ верува и се дружи. И тоа е прекрасно! Секој родител е среќен кога неговото дете има пријатели. И секое дете е среќно кога има пријатели. Сепак, како и секогаш во животот, понекогаш се среќаваме со подобри, понекогаш со полоши луѓе со кои се опкружуваме. Секако дека вие го гледате тоа од друг агол, со многу повеќе години и искуство, па веќе знаете да оцените… А понекогаш и повеќе од правилно судите дека некој лошо влијае врз вашето дете. Но, знаете дека не можете премногу да избрзувате и само да го кажете тоа. Тоа треба да го правите полека, со ладна глава и на мудар начин. Се прашувате како?

Еве што можете и што треба да направите кога ќе сфатите дека некој пријател има лошо влијание врз вашето дете.

Внимавајте на сите промени кај детето

Дури и ако детето не ви кажува сè што му се случува во текот на денот, вие најдобро го познавате. Ако чувствувате дека нешто е необично, тогаш вреди да се обрне внимание. Тоа може да биде промена во ставот, однесувањето или личноста. Тоа може да биде и промена во односот кон училиштето, оценките, а може да биде и промена во изгледот, интересите или некое хоби. Секако, детето има право на некои промени и приспособувања кон општеството, не мора да внимавате на сè и да го следите секој чекор, бидејќи самото дете мора да има можност да научи како да управува со конфликтите и промените во неговите односи со неговите врсници. Меѓутоа, доколку забележите дека расположението на вашето дете се менува или дека поинаку се однесува околу одреден пријател, тоа е нешто што треба да се „насети“.

Лошо влијание не е само пушењето или слично, туку има различни начини на кои децата можат да се омаловажуваат. Можеби вашето дете го променило начинот на кој зборува со возрасните, можеби е понегативно, кажува навредливи или осудувачки работи, се исмејува, ги срами другите. Ова се промени на кои треба да обрнете внимание и може да се резултат на лошо влијание од врсниците.

Започнете со слушање

Ако сакате подобро да ја разберете ситуацијата, морате без осудување да слушате што ви кажува детето за неговото пријателство. Можеби му треба само да го ислушате и да не давате совети. Не поставувајте прашања додека не добиете „дозвола“ за тоа. Најчесто децата не сакаат или немаат потреба од нашата интервенција. Секогаш можете да го прашате детето: „Дали мислиш дека можам да ти помогнам со ова или не ти треба мојата помош?“ Децата често можат сами да најдат решение. Можеби им треба само вашиот нежен поглед, кимање со главата или неколку реченици за да ги натерате да зборуваат.

Кажете го она што го забележувате

Можеби можете да смислите неколку збора за да го опишете тој пријател на детето, но немојте. Останува фактот – што забележувате кај вашето дете, што е тоа што се менува? На пример: „Забележувам дека поминуваш многу време со Х. Малку сум загрижен за тоа колку си се променил откако поминувате повеќе време заедно. Забележувам дека поминуваш повеќе време во својата соба, ја исклучуваш сестра ти од работите што порано ги правевте заедно, а оценките ти се малку полоши“.

Ако не го процените тоа, тоа му дава шанса на вашето дете да одговори без да чувствува дека треба да ги брани своите постапки или пријателите. Ова ја зголемува шансата вашиот разговор да направи разлика.

Поставувајте љубопитни прашања

Повторно, важно е да нагласите дека треба да го оставите сопственото мислење настрана и да дадете до знаење дека постои надеж оти ќе го промените вашето мислење, врз основа на она што ви го кажува детето. Обидете се да поставувате прашања на љубопитен и неутрален, неосудувачки начин. Дозволете вашите прашања да започнат со „Се прашувам…“ На овој начин му дозволувате на детето да размисли како се чувствува тоа и самостојно да дојде до решение и заклучок.

Важно е да се разбере зошто на детето му се допаѓа тој пријател и што добива од тоа пријателство. Можеби се чувствува популарно, прифатено со таа личност. Можете да прашате: „Што ти се допаѓа кај тој пријател? Што имате заедничко? Што сакате да правите заедно?“

Кога ќе го дознаете тоа, оставете му на детето да донесе некои заклучоци и да преземе одредени чекори. Така, децата учат да размислуваат критички за луѓето во нивните животи.

Не критикувајте ги другите деца или нивните родители

Да, тоа може да биде голем предизвик. Но, таквите мисли чувајте ги за себе. Никогаш нема да ја дознаете целата приказна за кое било друго дете или родител. Мора да се фокусирате на вашето дете и да го поддржувате. Не двоумете се да преземете акција кога тоа е оправдано, се разбира, па ако се сомневате дека вашето дете може да биде малтретирано, тогаш треба да се вклучите. Ова може да вклучува контактирање со родителите на другото дете, или разговор со наставник или специјалистички тим во училиштето. Ако видите дека го „губите“ своето дете, направете сè што можете за да го заштитите, но не со забрана за пријателство. Важно е на детето да му ја испратите пораката: „Премногу си ми важен за да те изгубам поради нездраво пријателство“.

Автор: Наташа Крстичевиќ

Извор