Првите пролетни денови ме потсетија на еден викенд минатата година кога само ги спакувавме ранците, сендвичите и мапата и тргнавме на нашето патување без многу помпа – само ние, децата и автомобилот. Цел? Стар град во близина, кој никако не успевавме да го посетиме. Не отидовме само на патување тој ден. Како семејство, учевме часови по историја, географија, независност, доверба и – љубов. Првпат навистина ја разбрав фразата: „Децата учат со целото свое битие“.

Патувањето со деца не е само одмор. (Да бидеме реални, малку родители се одмориле на патување!) Патувањето со деца значи уживање во драгоцени моменти во кои учењето се случува спонтано, а развојот се случува природно, во движење и преку искуство. Семејните патувања се многу повеќе од фотографии за семејниот албум. Тие се простор за раст, училница без ѕидови, можност нашите деца да го стекнат она што е најважно – чувство на присуство и поврзаност.

Емоционалната интимност не се учи од книга

Родителите денес честопати се соочуваат со притисок да обезбедат сè за своето дете. Сакаме најдобри училишта, воннаставни активности, образовни и забавни содржини за нив. Сето ова е важно, но она што често го забораваме е дека емоционалната сигурност, чувството на припадност и блискоста не доаѓаат однадвор. Тие се градат врз основа на искуство. Во моментите заедно кога не сме „на задача“, кога не брзаме од училиште до обука, од обука до англиски. Дури и кога сме заедно затоа што сакаме да бидеме заедно.

Семејните патувања, дури и кратките, во природа, за време на викендите или во блискиот град, му овозможуваат на детето да се види со родителот надвор од секојдневната рутина. Кога мама и тато се во „порелаксирано“ расположение, детето може да ги доживее како придружник, како некој што учи и открива со нив. Од оваа споделена љубопитност се раѓа најсилната врска.

Когнитивен развој во движење – учење што трае

Истражувањата во областа на образовната психологија потврдуваат дека децата учат најдлабоко кога се активирани повеќе сетила и кога се емоционално ангажирани. Токму тоа се случува на патувањата. Кога детето ја гледа реката за која учело во училиште, кога оди по ѕидовите што ги цртало на часот по историја, кога слуша различни дијалекти, вкусови, мириси, тоа не само што ги памети фактите, туку и ги чувствува.

Таквото искуство прави разлика помеѓу „знаење за тест“ и знаење што станува дел од идентитетот. Она што го доживуваме, она што го истражуваме сами, она што го чувствуваме под прстите и го апсорбираме преку игра и контакт, останува засекогаш.

Социјални вештини стекнати надвор од училницата

На патувањата, децата учат како да се снајдат во нова средина, како да комуницираат со луѓе кои се различни од нив, како да поставуваат прашања, да изразуваат потреби и да пристапуваат кон непознатото со доверба и умереност. Ова се сите вештини кои не се оценуваат, но се клучни за животот.

Во овие ситуации, децата ги гледаат своите родители како решаваат проблеми, како се справуваат кога работите не одат според планот и како се однесуваат кон другите. И тие учат. Не преку инструкции, туку преку модел. Тие учат како да чекаат во ред, како да го почитуваат просторот на другите луѓе, како да прават компромиси. Тие учат што значи културата, не како лекција, туку како секојдневен избор.

Независност, доверба и одговорност

Патувањето е можност да му се даде на детето простор да избира, да се вклучи во планирањето и да преземе дел од одговорноста. Кога заедно одлучувате што да спакувате, што сакате да посетите, кога на вашето малечко му е дадена задача да чува мапа или да ги брои постојките до целта, тоа се чувствува способно и важно. Тоа чувство е основа на самодовербата. Не е важно дали си отишол на море, на планина или на село да ја посетиш баба ти. Важно е детето да чувствува дека неговото мислење е почитувано, дека може да придонесе, дека е активен учесник, а не само „мал другар“.

Кога родителот е ослободен, детето расте

Можеби најдобриот дел од семејните патувања е тоа што родителот ја остава настрана и својата улога како „секојдневен организатор“. Повеќе не мора да бркате рокови, да пакувате грицки или да проверувате домашни задачи. Тогаш си едноставно таму – со целото твое битие. И токму „да се биде“, наместо „да се прави“ е она што најмногу му значи на детето.

Родителот кој се смее повеќе, кој не брза, кој го заборава телефонот – е родителот кого детето го памети. Мама и тато се тие што му помагаат на детето да создаде прекрасни слики од детството, такви што не се бришат лесно.

Во свет каде што сите брзаме, давањето на вашето време на некого е најголемиот израз на љубов. Патувањето не е секогаш лесно или евтино. Но, дури и кога се ниски, скромни, без луксуз – тие имаат вредност што ниту еден материјален подарок не може да ги надмине. Бидејќи кога детето ќе порасне, нема да се сеќава какви играчки сте му купиле. Ќе се сеќава на летниот распуст кога се изгубивте по патот и се смеевте во темница, или кога јадевте палачинки на клупа, кога заедно баравте ѕвезда што паѓа.

Да учиме заедно, да растеме заедно

Семејното патување не е бегство од реалноста, туку реалност во нејзината најубава форма – онаа во која учиме заедно, истражуваме, се поврзуваме и градиме врски што траат. Затоа, следниот пат кога ќе размислувате дали да ги спакувате куферите или да останете дома – запомнете дека секое патување, дури и она до најблиското место за пикник, може да биде лекција. Можеби најважно од сè: дека светот е голем, разновиден и полн со чуда, и дека вие сте семејство кое го истражува заедно.

Автор: Србијанка Станковиќ

Извор