Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Мојата ќерка има шест години. Ја запишавме на модерен балет и немавме никакви проблеми сѐ до пред неколку дена кога задоцнив да ја земам од час (ми се има случено еднаш или два пати пред тоа). Таа тој час имаше излезено надвор, почнала да плаче и еден дедо ја видел и ја прашал дали сака да ми се јави до каде сум, но јас тогаш стигнав. Ова се случува за време на 3-минутно доцнење. Оттогаш некогаш сака да оди, почесто не. Во денови кога има балет таа плаче и по два часа, не можам да ја смирам, сака да оди на концерт, но не сака на проби. Вели дека таму немала другарчиња, пред тоа се случуваше да не сака да си легне в соба без мене и тогаш плаче долго, а спиеме сите заедно. Ме загрижува тоа долго плачење, тешкотии при вклопување кои сега ги покажува (а сите велат дека се дружи со сите деца), стравови да си легне сама. На крај да ви напоменам дека таа има мала говорна маана, малку пелтечи (работиме скоро две години со логопед и тоа е доведено до непрепознатливост, но таа е свесна дека ја има). Ве молам за совет, дали ова е фаза и како да постапуваме?                          

ОДГОВОР: Aнксиозноста од одвојување е чувство кое детето го доживува кога мајката или личноста со која е поврзано заминува или се губи од видното поле. Тоа е нормален дел од развојот на детето, со текот на времето се намалува, но може да се реактивира во некои критични моменти на транзиција и промена, како што се влегување во градинка или училиште, болест на членовите на семејството, преселба, раѓање на брат или сестра или во некоја друга пригода. Вообичаено, овие периоди се ограничени и спонтано се решаваат.

Во вашиот случај, кога доцните и таа не ве гледа кога излегува од час, се вознемирува и се плаши, а тоа го изразува со возбуда, солзи, одбивање да оди на часовите, тешкотии да се заспие и ноќни будења… вистински страв од напуштање.

Децата може да бараат постојано уверување како „Каде одиш? Со кого? Кога ќе се вратиш?“, постојано бараат потврда и одговор за да се почувствуваат сигурни дека сѐ ќе биде во ред.

Кај малку постарите деца, како вашето девојче, неопходно е да се зборува за емоциите. Некако многу често мислиме дека детето добро знае што се случува и дека има капацитет да се избори со сето ова, но тоа не е така.

Објаснете му на детето во што се состои анксиозноста од одвојување. Кажете ѝ дека е нормално понекогаш да чувствува страв кога сте далеку од неа.

Прашајте ја како се чувствува, именувајте ги емоциите. Можете да дадете примери кои се однесуваат на нашето детство, да ѝ објасните дека она што го чувствува е нормално и разбирливо. Слушајте ја и обидете се да ги разберете нејзините чувства и да сочувствувате со неа.

Разговарајте и не омаловажувајте го проблемот со фрази како „не размислувај за тоа“ итн.

Потрудете се она што го кажувате, што ќе го договорите, да го исполните и, секако, зборувајте за тоа како и на кој начин таа да се однесува доколку се случи да задоцните.

Понудете ѝ избор. Дајте ѝ можност да избере, ќе се чувствува посамоуверено. Со малку поголема трпеливост и љубов, детето ќе добие доволно доверба, а и сигурност за да може повеќе време да биде одвоена од вас.

Одговара: Билјана Манасова-Јовановиќ, дефектолог и психотерапевт; Психотерапија и советување 
е-пошта: sovetuvanje@gmail.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца и е резултат на соработка помеѓу Деца.мк и „Психотерапика“ – здружение за психологија и психотерапија. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти, членови и соработници на здружението, како и самостојни експерти, соработници на Деца.мк.