Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Моето дете многу убаво црта од 4 години. Во училиште од 1 одд. до 3 одд. беше капацитет, но од 4. многу се повлече и не е заинтересирана за учење, воопшто книга не отвора. Сѐ е сосила – учење, станување и облекување. Сега е 5.  одд. и пак е истото. Сѐ нешто не ѝ е погодено, сѐ неа ја напаѓаат децата, за сѐ таа била крива. Денес за едно дете кажува лошо, утре за друго. Како да ѝ помогнам, не знам веќе како да постапам и што да правам.

ОДГОВОР: Вашата ќерка е на возраст кога емоциите стануваат посложени, а нејзиниот свет станува сѐ поголем… дома имате тинејџер:) Преодна фаза помеѓу детството и адолесценцијата која е обележана со значителни емоционални, физички, социјални и когнитивни промени. Однесувањето на детето на оваа возраст може да биде многу контрадикторно, еден момент да покажува дека е зрело и многу работи да се логични, додека во друг момент да биде импулсивно или емотивно да реагира на сѐ. Тука е и бунтовничкото однесување кон возрасните, чувството на инфериорност, интерес за спротивниот пол, ненадејна нестабилност, мрзливост, револт итн. Ова може да доведе до голема фрустрација кај родителите, а посебно чувството дека зборувате на некој друг непознат јазик или постојано повторување, а како да не слуша. Ова води и кон значителна промена во ставот кон училиштето. Она што некогаш било да речеме возбудливо или барем подносливо, одеднаш може да се почувствува како досадно, бесмислено и напорно.

Детето во овој период е во потрага по сопствениот идентитет, ги истражува личните интереси, вредности и идеали. Започнува потрагата по нови модели со кои ќе се идентификува, почнува споредбата со врсниците и се доживуваат првите пријателства карактеристични со расправии, стравови и разочарувања.

Во овој период колку е позатворено, понезаинтересирано и пораздразливо детето, толку повеќе му требаме ние и нашето мирно интервенирање во неговиот живот.

Прифатете дека вашето дете расте и дека се менува, дека почнува да бара поголема автономија обидувајќи се да ја наметне сопствената индивидуалност. Потрудете се да ги прифатите нејзините емоции со трпелив став, смирено, да ги слушнете нејзините потреби, давајќи простор за компромиси и преговори. Секако, не отстапувајте од границите и правилата. Отворено разговарајте за училиштето и обврските и направете заеднички план кога и во кое време ќе учи, кој предмет прво ќе го работи итн. Активно слушајте, прашувајте, рефлектирајте ги нејзините чувства. Потрудете се да видите како размислува: Зошто мислиш така..?  Што те натера да почувствуваш дека си нападната? Дали мислиш дека..? Што ти е тешко во…?

Заинтересирајте се за она што таа го сака, што слуша, што гледа, разговарајте за нејзините промени, а и поделете некои ваши искуства. Бидејќи многу убаво црта, направете план да поминете заедничко време во цртање или некои други креативни идеи. И, секако, оставете простор за неа и за нејзиното повлекување, кое во овој период е природно.

Најголемата помош што можете да ѝ ја дадете во овие моменти е да ја толерирате нејзината непријатност кога таа самата не е во можност да го стори тоа.

Доколку ви е потребна дополнителна помош и разговор за развојот на вашето дете, можете да закажете родителско советување и психоедукација на sovetuvanje@gmail.com

Одговара: Билјана Манасова-Јовановиќ, дефектолог и психотерапевт; Психотерапија и советување 
е-пошта: sovetuvanje@gmail.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти соработници на Деца.мк.