Рано е попладне, болни сме и заробени дома. Сè што е интересно некако ни е недостижно во овие четири ѕида од нашата дневна соба. Или само така ни изгледа. Набрзо детето носи сликовница за Аладин, момчето кое летало на магичен килим и имало волшебна ламба. Тоа е само една од приказните што овие денови ги читаме наутро, откако ќе се разбудиме, по појадокот, пред попладневното спиење, попладне и навечер пред спиење. Наутро по будењето…

Мојот син обожава приказни и сликовници. Навечер имаме ритуал за читање две сликовници и раскажување на една измислена приказна. Кога ќе ги изгаснеме светлата, време е за измислената приказна. Последниот месец раскажуваме приказни за продолжетоци, главен лик е мачорот Том, кој доживува различни авантури. Приказната се раскажува додека на детето му се затворени очите. Кога мачорот Том подготвува вкусна пита од кромид и чоколада или кога ќе му падне сладоледот по десетти пат, детето се смее. Мене таквите моменти ѝ се најубавиот подарок на светот, бидејќи читањето и проповедањето е дел од нашиот живот како појадок или вечера. Раскажувањето приказни е старо веројатно колку и самите луѓе. Луѓето отсекогаш ги сакале приказните и магијата што тие ја нудат. Кога ќе ги затвориш очите, гледаш сосема нов свет, на начин на кој ти го обликуваш. Во секоја приказна што си ја слушал еднакво си учествувал, како и оној што ја раскажувал приказната.

Во поново време психолозите и научниците од областа на неврологијата почнаа да проучуваат што се случува со мозокот додека слушаме приказна. Откриено е дека на децата може да им се раскажуваат приказни уште додека се во мајчината утроба, особено оние кратки приказни со рима, бидејќи ритамот ги смирува и ја поттикнува мозочната активност на бебето. За време на читањето сликовници, децата може да учествуваат во вртењето на страниците, да слушаат и да гледаат, но мозокот е тој што го додава и имагинарниот дел на целиот процес. За време на поврзувањето на сликите и говорот, мозочните синапси се многу активни, па се активираат делови од мозокот задолжени за слушање, гледање и имагинација. Мозочните бранови ги поврзуваат и двете мозочни хемисфери, па создаваат добри предуслови за идни мозочни активности. Всушност, во најраната доба, со читањето му помагаме на мозокот да научи како подобро да ја завршува својата работа.

За време на раскажувањето приказни самото дете ја замислува целата приказна. Психолозите го користат ваквиот облик и терапевтските приказни во случаи кога детето има некои емоционални тешкотии или стравови. Доколку детето слуша приказна за стравот од мрак што го има, со ликот од приказната детето не е само. Нашиот лик моментално е мачорот Том, како што споменавме. Ликот во приказната има некое друго име, но неговата победа над стравот е истовремено и победа на детето кое ја слуша приказната. Децата сакаат да ги слушаат терапевтските приказни повеќе пати, особено ако стравот и траумата се големи.

Децата се најдобрите невербални слушатели. Ако им раскажувате приказни, тие од вас ја впиваат вашата енергија. Првите емоционални лекции може да се учат од приказни. Со раскажувањето на приказните, вашето лице носи дополнителна порака од текстот што го изговарате. Кога зборувате за момче што се плаши, тогаш вие и мора да имате потенок тон на гласот, а опасниот јунак мора да зборува полека и длабоко, како и повремено лукаво да се насмее. Добриот проповедач преку своите приказни може на децата да им пренесе цела една палета од емоции кои децата ги проживуваат додека слушаат. По раскажаната приказна, децата се побогати со нови искуства, сознанија и чувства. Затоа, раскажувајте им на децата приказни!

Автор: Даниела Миклек, учителка/колумнистка