Непотребно е да се каже дека како родители го сакаме најдоброто за нашите деца. Сакаме да бидат среќни, да успеат, да најдат место каде што ќе припаѓаат. И во сето тоа не смееме да заборавиме – најважна улога има менталното здравје. И иако повеќето луѓе можеби мислат дека проблемите со менталното здравје се резервирани за возрасни, вистината е дека повеќето од овие проблеми имаат корени во раното детство. И, за жал, кога менталното здравје е занемарено, станува сè потешко да се контролираат проблемите што можат да се појават. Добрата вест е дека колку побрзо сфатите дека нешто се случува, толку побрзо ќе можете да ја добиете потребната помош за вашето дете.
Важно е да се знае дека проблемите со менталното здравје кај децата изгледаат многу поинаку отколку кај возрасните. Еве шест предупредувачки знаци на кои треба да внимавате.
Ненадеен страв
Забележете како се менуваат расположението и начинот на размислување на вашето дете. Ако забележите ненадејни напади на страв и ирационално набљудување на одредени ситуации или настани како да се катастрофа, ова може да биде знак за фобија или анксиозност. Секако, овие дијагнози не треба сами да ги поставувате, но доколку ги забележите споменатите однесувања, препуштете им го тоа на професионалците.
Ненадејно намален интерес за активности што вообичаено му се допаѓаат
Обидете се да се сетите како беше кога вие бевте дете. Освен ако не сте имале тешко и трауматично детство, веројатно не било така лесно да ве одвојат од некои активности што навистина сте ги сакале. Без разлика дали тоа е играње со кукли или играње криенка надвор со другарите, не е важно. Така е и со вашите деца. Ако одеднаш не излезат надвор кога децата врескаат или не сакаат да одат во парк за да го возат својот велосипед или да прават нешто друго што вообичаено им се допаѓа – можеби треба да се обидете да откриете што стои зад промената.
Агресија (вербална и/или физичка)
Проблемите со менталното здравје кај децата често започнуваат со агресија или со многу малку трпение. Ако сте забележале дека вашето дете почесто влегува во конфликти во училиште/градинка или дома, причината може да биде проблем со менталното здравје. Децата не преминуваат од среќни и весели во агресивни и лути без причина. Дури ни во пубертет. Да, нивното расположение може да се промени, но агресијата е секогаш црвено светло.
Големи промени во расположението
Се разбира, децата имаат право да го променат своето расположение, и тоа не е невообичаено. Овде зборуваме за навистина големи и навистина ненадејни промени. Оние што родителот кој го познава своето дете може да ги почувствува и окарактеризира како необични и несвојствени за секојдневното однесување. На пример, ако забележите дека вашето дете често и повеќе спие, ова е голема промена. Или, ако забележите дека спие многу помалку или кажува работи што вообичаено не ги кажува, тоа е исто така голема промена која не треба да остане незабележана.
Недостиг на комуникација
Ако имате дете кое било среќно и многу зборувало за сѐ што му се случува, а кое одеднаш се затворило и замолчило, алармирајте и обидете се да ја дознаете причината.
Слабеење
Ако детето нагло ослаби, секако дека ќе ја проверите состојбата на физичкото здравје. Ако сè е во ред, имајте на ум дека често болестите како депресија, анксиозност, па дури и психоза започнуваат со губење апетит и последователно губење на тежината. Но, ова може да биде и знак за нарушување во исхраната, особено ако сте забележале поинаков однос кон храната.
Најважно е да го следите вашето дете и да се трудите да не подлегнувате на изговори како „фаза е“ или „тоа е пубертет“. Тоа не значи дека при првата промена треба да брзате кај детскиот психијатар, но и не треба да го игнорирате однесувањето. На крајот, родителот кој го познава своето дете секогаш знае.
912